Biskupi chełmscy (Kościół łaciński)
Biskupi chełmscy – katolicka diecezja chełmska istniała od połowy XIV w. do 1805, a faktycznie do 1807 z powodu opóźnienia wykonania bulli papieskiej wywołanego wojną.
Biskupi chełmscy byli senatorami I Rzeczypospolitej. Zajmowali dziesiąte miejsce wśród senatorów duchownych, po unii lubelskiej trzynaste. W latach 1594–1617 byli wieczystymi wielkimi kanclerzami Akademii Zamojskiej. Kilku było podkanclerzymi koronnymi. Na 45 ordynariuszy, 28 awansowało na ważniejsze w hierarchii biskupstwa. Dwóch zostało później prymasami Polski, a jeden prymasem Królestwa Polskiego. 17 umarło, będąc biskupami chełmskimi. Siedzibą biskupów był Chełm, a w latach 1490–1664 i 1773–1805 Krasnystaw. Główną rezydencją biskupią był pałac w Skierbieszowie, dogodnie położony pomiędzy Chełmem, Krasnymstawem i Zamościem.
W 2009 papież Benedykt XVI ustanowił Chełm stolicą tytularną[1]. Tytularnym biskupem chełmskim 20 kwietnia 2013 został mianowany Stanisław Jamrozek, biskup pomocniczy archidiecezji przemyskiej.
Biskupi ordynariusze
Biskup | Od | Do |
---|---|---|
Tomasz z Sienna | 20 maja 1358 | 1365 |
Stefan ze Lwowa | 1380 | 1416 |
Jan Biskupiec | przed 1 maja 1417 | 22 kwietnia 1452 |
Jan Kraska | 18 sierpnia 1452 | 17 kwietnia 1462 |
Paweł z Grabowa | 14 czerwca 1463 | 18 lutego 1479 |
Jan Kaźmierski | 6 marca 1480 | 10 maja 1484 |
Jan z Targowiska | 14 maja 1484 | 26 maja 1486 |
Maciej ze Starej Łomży | 14 marca 1490 | przed 12 września 1505 |
Mikołaj Kościelecki | 14 listopada 1505 | 4 maja 1518 |
Jakub Buczacki | 5 listopada 1518 | 29 lipca 1538 |
Sebastian Branicki | 29 lipca 1538 | 9 marca 1539 |
Samuel Maciejowski | 17 października 1539 | 22 sierpnia 1541 |
Mikołaj Dzierzgowski | 31 maja 1542 | 30 marca 1543 |
Jan Dziaduski | 30 marca 1543 | 8 czerwca 1545 |
Andrzej Zebrzydowski | 8 czerwca 1545 | 19 lutego 1546 |
Jan Drohojowski | 19 lutego 1546 | 25 lutego 1551 |
Jakub Uchański | 18 listopada 1551 | 2 czerwca 1561 |
Mikołaj Wolski | 2 czerwca 1561 | 31 sierpnia 1562 |
Wojciech Staroźrebski Sobiejuski | 6 listopada 1562 | 11 grudnia 1577 |
Adam Pilchowski | 16 czerwca 1578 | 1587 |
Wawrzyniec Goślicki | 22 stycznia 1590 | 10 maja 1591 |
Stanisław Gomoliński | 31 lipca 1591 | 30 sierpnia 1600 |
Jerzy Zamoyski | 19 lutego 1601 | 4 stycznia 1621 |
Maciej Łubieński | 17 maja 1621 | 14 kwietnia 1627 |
Remigiusz Koniecpolski | 17 maja 1627 | 26 października 1640 |
Paweł Piasecki | 27 listopada 1641 | 28 listopada 1644 |
Stanisław Pstrokoński | przed 22 grudnia 1644 | 17 czerwca 1657 |
Tomasz Leżeński | 1 kwietnia 1658 | 5 września 1667 |
Jan Różycki | 14 listopada 1667 | 4 czerwca 1669 |
Krzysztof Jan Żegocki | 30 czerwca 1670 | 1673 |
Stanisław Kazimierz Dąmbski | 18 grudnia 1673 | 19 października 1676 |
Stanisław Jacek Święcicki | 8 lutego 1677 | październik 1696 |
Mikołaj Michał Wyżycki | 11 kwietnia 1699 | 5 stycznia 1705 |
Kazimierz Łubieński | 14 grudnia 1705 | 7 maja 1710 |
Teodor Wolff von Ludinghausen | 10 listopada 1710 | 9 maja 1712 |
Krzysztof Jan Szembek | 22 maja 1713 | 15 marca 1719 |
Aleksander Antoni Fredro | 29 marca 1719 | 27 września 1724 |
Jan Feliks Szaniawski | 29 stycznia 1725 | 17 grudnia 1733 |
Józef Eustachy Szembek | 19 listopada 1736 | 29 stycznia 1753 |
Walenty Franciszek Wężyk | 9 kwietnia 1753 | 22 kwietnia 1765 |
Feliks Paweł Turski | 22 kwietnia 1765 | 4 marca 1771 |
Antoni Onufry Okęcki | 4 marca 1771 | 20 marca 1780 |
Jan Alojzy Aleksandrowicz | 20 marca 1780 | 11 września 1781 |
Maciej Grzegorz Garnysz | 10 grudnia 1781 | 6 października 1790 |
Wojciech Józef Skarszewski | 29 listopada 1790 | 23 września 1805 |
Biskupi koadiutorzy
Biskup | Od | Do | |
---|---|---|---|
Jan Alojzy Aleksandrowicz | 1775 | 1780 |
Biskupi pomocniczy
Biskup | Od | Do | |
---|---|---|---|
Abraham Śladkowski | 1622 | 1643 | |
Mikołaj Świrski | 1644 | 1676 | |
Jan Dłużewski | 1696 | 1720 | |
Walenty Konstanty Czulski | 1721 | 1723 | |
Michał de la Mars | 1724 | 1725 | |
Józef Olszański | 1727 | 1738 | |
Józef Antoni Łaszcz | 1738 | 1741 | |
Jan Chryzostom Krasiński | 1748 | 1757 | |
Dominik Józef Kiełczewski | 1760 | 1775 | |
Melchior Jan Kochnowski | 1775 | 1788 | |
Maciej Grzegorz Garnysz | 1780 | 1781 |
Zobacz też
Linki zewnętrzne
- Diecezja chełmska w bazie catholic-hierarchy.org (ang.) [dostęp 2013-06-22]
- Chełmskie biskupstwo tytularne w bazie catholic-hierarchy.org (ang.) [dostęp 2013-06-22]
Przypisy
- ↑ Chełm biskupią stolicą tytularną. opoka.org.pl, 2009-03-03. [dostęp 2013-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ Daty nominacji według Encyklopedia katolicka Tom 2, Lublin 1995, ISBN 83-86668-02-4