Bismarckhütte (podobóz KL Auschwitz)
| ||
| Podobóz Auschwitz-Birkenau | ||
| Typ | obóz koncentracyjny | |
|---|---|---|
| Odpowiedzialny |  III Rzesza | |
| Rozpoczęcie działalności | wrzesień 1944 | |
| Zakończenie działalności | styczeń 1945 | |
| Terytorium | Polska pod okupacją niemiecką (terytorium anektowane przez III Rzeszę) | |
| Miejsce | Chorzów-Batory | |
| Liczba więźniów | około 200[1] | |
| Narodowość więźniów | głównie Żydzi | |
| Liczba ofiar | nieznana | |
| Komendanci | SS-Oberscharführer Hermann Kleemann | |
| Wyzwolony przez | Armia Czerwona | |
| 27 stycznia 1945[2] | ||
Położenie na mapie Chorzowa  | ||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | ||
Położenie na mapie województwa śląskiego  | ||
 50°16′01,4002″N 18°56′13,0484″E/50,267056 18,936958 | ||
Bismarckhütte – oddział niemieckiego obozu Auschwitz-Birkenau mieszczący się w Chorzowie-Batorym. Funkcjonował od września 1944 do stycznia 1945[1][3].
Obóz ulokowano w pobliżu dzisiejszej (2020) Huty Batory. Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau szacuje liczbę przebywających w nim osób na około 200[1], byli to głównie Żydzi z Francji, Belgii oraz Czech[1]. Więźniowie mieszkali w barakach z płyt wiórowo-cementowych, funkcjonowały tu sale sypialne, kuchnia, izba chorych i magazyn. Obóz był otoczony ogrodzeniem z drutu kolczastego pod napięciem. Obóz był również otoczony wysokim parkanem od strony niedalekiej szosy[1]. Otoczony teren miał długość około 200-250 metrów[4]. Na początku działania obozu więźniowie pracowali przy jego rozbudowie. Od listopada 1944 więźniowie pracowali w obecnej Hucie Batory między innymi przy przeładunku, transporcie materiałów i kopaniu rowów. Niektórych skazańców zatrudniono bezpośrednio przy produkcji luf i blach pancernych armat przeciwlotniczych. Kierownikiem obozu był SS-Oberscharführer Hermann Kleemann. Najemcą obozu była firma Berghütte-Königs und Bismarckhütte AG[5].
W styczniu 1945 ewakuowano stąd więźniów do Gliwic, a następnie koleją przetransportowano ich do obozu Mittelbau-Dora[1].
W 1960 na Cmentarzu parafii Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny postawiono zbiorową mogiłę, upamiętniającą więźniów podobozu. Monument nagrobny zaprojektował Xawery Dunikowski. W 2008 roku zmodernizowano płytę główną, umieszczając na niej nazwiska ludzi pomordowanych w obozie Auschwitz-Birkenau pochodzących z Chorzowa[6].
17 stycznia 2020 w miejscu obozu została złożona kapsuła z ziemią udostępnioną z terenów byłych obozów w Groß-Rosen, Dachau, Mauthausen i Ravensbrück[4] oraz została postawiona tablica upamiętniająca obóz.
Przypisy
- ↑ a b c d e f Bismarckhütte (pol.). Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau. [dostęp 2020-10-16].
- ↑ Ku pamięci ofiar obozu Bismarckhütte. W: Tuba Chorzowa [on-line]. Wydawnictwo Tuba Bartłomiej Czaja, 2020-01-27. [dostęp 2020-10-16].
- ↑ Piotr M.A. Cywiński, Jacek Lachendro, Piotr Setkiewicz: Auschwitz od A do Z. Ilustrowana historia obozu. PMA-B, 2013. ISBN 978-83-7704-060-7.
- ↑ a b Tomasz Breguła: W Chorzowie ma stanąć pomnik upamiętniający ofiary ludobójstwa (pol.). tubachorzowa.pl, 2019-12-16. [dostęp 2020-10-16].
- ↑ Podobozy KL Auschwitz.
- ↑ Instytut Pamięci Narodowej: Miejsca upamiętniające ofiary niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych i obozów zagłady w województwie śląskim (pol.). ipn.gov.pl. [dostęp 2020-10-16].
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
- N: 51.1617 N
- S: 49.2956 N
- W: 17.8872 E
- E: 20.0559 E
.svg)
Shiny black button/marker widget.
Autor:
Autor: Ynnarski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tablica informująca o historii obozu Bismarckhutte