Bitwa żorska (1945)

Ten artykuł od 2015-06 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Bitwa żorska

II wojna światowa, front wschodni
Czas	27 stycznia – 24 marca 1945
Miejsce	Żory i sąsiednie miejscowości
Terytorium	Polska, III Rzesza
Przyczyna	ofensywa radziecka 1945 roku
Wynik	zwycięstwo ZSRR i Czechosłowacji
Strony konfliktu
III Rzesza  Węgry  ZSRR  Czechosłowacja
Dowódcy
Matthias Kleinheisterkamp Kirył Moskalenko
Siły
LIX Korpus Armijny XI Korpus SS V Korpus Armijny w sumie: 44 050 żołnierzy, 85 czołgów, 97 dział pancernych 38. Armia 95. Korpus Strzelecki 126. Lekki Korpus Piechoty Górskiej 15. Brygada Inżynieryjno-Saperska 5. Korpus Zmechanizowany Gwardii 1. Czechosłowacka Samodzielna Brygada Pancerna w sumie: 111 czołgów; 38 dział pancernych
Straty
nieznane 256 zabitych
Położenie na mapie województwa śląskiego miejsce bitwy
Położenie na mapie Polski miejsce bitwy
50°02′39,0″N 18°41′40,6″E/50,044167 18,694611

Bitwa żorska – bitwa stoczona w dniach 27 stycznia – 24 marca 1945 roku na Górnym Śląsku w Żorach oraz sąsiednich miejscowościach pomiędzy radziecką 38. Armią pod dowództwem gen. Kiryła Moskalenki wspomaganą przez 1. Czechosłowacką Samodzielną Brygadę Pancerną pod dowództwem ppłk Vladimira Janko a LIX Korpusem Armijnym Wehrmachtu, XI Korpusem Waffen-SS wspomaganymi przez węgierski V Korpus Armijny.

Geneza

Przyczyną rozpoczęcia bitwy było rozbicie wojsk niemieckich, które taktycznie zostały wycofane z Katowic i Chorzowa w kierunku Żor, w celu przegrupowania się i wycofania się dalej do Ostrawy^[1].

Kalendarium

• 27 stycznia 1945 wojska niemieckie zostały wyparte przez wojska 1. Frontu Ukraińskiego z Katowic i Chorzowa w kierunku Żor. Oddziały Wehrmachtu oraz Waffen-SS zajęły pozycje obronne na linii Żory–Pawłowice.
• 30 stycznia 1945 – pierwszy radziecki ostrzał artyleryjski miasta,
• 2 lutego 1945 – radzieckie przygotowanie artyleryjskie i bombowe,
• 5–6 lutego 1945 – ewakuacja niemieckich mieszkańców Żor przez Borynię, Ostrawę, Linz do Braunau am Inn,
• 10 marca 1945 – radzieckie przygotowanie artyleryjskie i bombowe,
• 17 marca 1945 – 38. Armia pod dowództwem gen. Kiryła Moskalenki otrzymała definitywny rozkaz zdobycia Żor, Wodzisławia Śląskiego oraz Opawy natomiast siły pomocnicze tej armii otrzymały rozkaz zdobycia Jastrzębia i Moszczenicy, z kolei 60. Armia gen. Pawła Kuroczkina otrzymała rozkaz zdobycia Raciborza.
• W dniu 24 marca 1945 roku, po uprzednim przygotowaniu lotniczo-artyleryjskim, zmasowane natarcie radzieckiej 38. Armii wspomożone odwodami 1. Frontu Ukraińskiego, 5. Korpusem Zmechanizowanym Gwardii z 4. Frontu Ukraińskiego oraz 1. Czechosłowacką Samodzielną Brygadą Pancerną pod dowództwem ppłk Vladimira Janko doprowadziło do wyzwolenia miasta spod okupacji niemieckiej. Na skutek walk 80% zabudowy miasta zostało doszczętnie zburzone. Skala zniszczeń wynikała z faktu, iż władze radzieckie podjęły decyzję, aby 1. Front Ukraiński pod dowództwem marszałka Iwana Koniewa wyzwolił uprzemysłowiony obszar Górnego Śląska przy najmniejszych stratach. Ta umiejętna ofensywa wojsk radzieckich polegała na okrążeniu wojsk niemieckich w taki sposób, iż pozostawiono im wąską gardziel, którą mogli się ewakuować w kierunku na Żory. Katowice zostały wyzwolone w dniu 27 stycznia, Chorzów zaś 28 stycznia 1945 roku. Podobne zniszczenia dotknęły sąsiednie miejscowości.

Przypisy

Zobacz też

• Walki o Racibórz (1945)