Bitwa koło Grenady

Bitwa morska o Grenadę
— Wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych —
Plan bitwy pod Grenadą; po prawej: atak floty brytyjskiej (czarne); po lewej - starcie flot
Czas	6 lipca 1779
Miejsce	Grenada
Terytorium	Małe Antyle
Wynik	porażka floty brytyjskiej
Strony konfliktu
Anglia Francja
Dowódcy
John Byron Charles Henri d'Estaing
Siły
21 okrętów 25 okrętów
Straty
183 zabitych, 246 rannych, cztery okręty poważnie uszkodzone 190 zabitych, 759 rannych
Położenie na mapie Grenady miejsce bitwy
12°03′N 61°45′W/12,050000 -61,750000

Bitwa pod Grenadą, Jean-François Hue

Bitwa o Grenadę – starcie zbrojne, które miało miejsce 6 lipca 1779 między flotą angielska wiceadmirała Johna Byrona (21 okrętów liniowych) a francuską eskadrą Charlesa d'Estainga (25 okrętów) u brzegów wyspy Grenada na Karaibach, podczas wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych, zakończone brytyjską porażką, niewykorzystaną wszakże przez Francuzów.

Wiosną 1779 adm. d'Estaing otrzymał posiłki, przyprowadzone przez adm. de Grasse, de Vaudreuil i Picquet de la Motte (odpowiednio 5, 2 i 5 okrętów liniowych) i z flotą liczącą łącznie 25 liniowców i kilka fregat przybył 2 lipca pod Grenadę^[1], gdzie zdobył 30 statków handlowych, mały slup HMS "York" i wysadził desant, który dwa dni później opanował wyspę^[2].

Adm. Byron dowiedział się, że francuska flota prawdopodobnie udała się, by zaatakować Grenadę. Z 21 okrętami liniowymi, fregatą i konwojem statków wiozących posiłki dla garnizonu Grenady, podążył w kierunku wyspy. Przekonany, że garnizon wciąż się broni i że on sam na nad nieprzyjacielem przewagę, podszedł szybko do wyspy w nocy z 5 na 6 lipca. Szyk jego floty był nieuporządkowany, i te okręty, które (ze względu na kierunek wiatru) winny być najdalej od nieprzyjaciela, były najbliżej. Z braku fregat, Byron odkomenderował też do osłony konwoju trzy liniowce pod komendą kadm. Rowleya^[2].

O świcie 6 lipca flota brytyjska zbliżała się do portu w Georgetown, przed którym stała eskadra francuska, idąc od północy. Francuzi podnieśli kotwice i rozpoczęli formowanie linii - Brytyjczycy znaleźli się między nimi a lądem, na pozycji nawietrznej, płynąc z północnego wschodu. Adm. Byron, chcąc wykorzystać nieporządek we francuskich szeregach i fakt, że kilkanaście dopiero okrętów stworzyło linię bojową, nakazał natychmiastowy atak i swobodne atakowanie okrętów przeciwnika. Z powodu braku porządku w jego własnym szyku, niektóre okręty wysforowały się nadto do przodu, i cała flota włączała się do walki stopniowo, co umożliwiło Francuzom skoncentrowanie ognia na wysuniętych jednostkach. W tym momencie Byron zorientował się, że to przeciwnik ma przewagę liczebną, i rozsądnie postanowił wycofać się, utrzymując pozycję nawietrzną i osłaniając konwój. Nakazał więc zwrot na północny zachód, ale wysunięte jednostki, zanim doszły do punktu zwrotu, stały się celem większości przepływającej obok floty francuskiej i straciły znaczną część takielunku, co utrudniło im manewrowanie i zmniejszyło szybkość^[2].

Trudną sytuację Brytyjczyków uratował w znacznej mierze Rowley, który wezwany przez Byrona od konwoju, ściął łuk, po którym zawracała flota brytyjska, i wsparł linię w zagrożonym miejscu (bardzo podobnie postąpił Nelson w bitwie koło Przylądka Św. Wincentego). Najbardziej uszkodzony liniowiec, HMS „Lion” Williama Cornwallisa, został w tyle, przemknął się za francuską ariergardą i samodzielnie dopłynął do Jamajki. Inne uszkodzone okręty zdołały na tyle naprawić maszty, by pozostać w szyku. Ostatecznie Brytyjczykom udało się ok. godz. 13 oderwać od przeciwnika^[2].

Adm. d'Estaing nie wykorzystał szansy i gdy po kilku dniach dogonił wroga, ten był już zakotwiczony w bezpiecznej przystani przy wyspie Saint Kitts, pod osłoną baterii nadbrzeżnych; Francuzi nie próbowali atakować i odpłynęli do Ameryki. W opinii dowodzącego jednym z liniowców Suffrena, d'Estaing winien być w stanie zdobyć cztery częściowo unieruchomione brytyjskie okręty^[1]. Byron z kolei działał pospiesznie i z powodu braku porządku w szykach, poniósł, zdaniem T. Mahana, największą porażkę od czasów bitwy pod Beachy Head; fakt, że nie przyniosła ona gorszych dla Brytyjczyków skutków, był już wyłącznie winą przeciwnika^[2].

Przypisy