Bitwa morska pod Alalią

Bitwa morska pod Alalią

Walki Fokajczyków z Kartaginą i Etruskami
(c) Maglorbd z angielskiej Wikipedii, CC BY 3.0 Lokalizacja bitwy (Korsyka)
Czas	535 p.n.e.
Miejsce	Alalia, Korsyka
Terytorium	Korsyka
Wynik	prawdopodobne zwycięstwo Kartagińczyków i Etrusków
Strony konfliktu
Etruskowie Kartagińczycy Fokajczycy
Siły
120 okrętów 60 okrętów
Straty
nieznane 40 okrętów
Położenie na mapie świata miejsce bitwy
42,10420°N 9,55268°E/42,104197 9,552679

Bitwa morska pod Alalią – starcie zbrojne, które miało miejsce w roku 535 p.n.e.

Gdy w około 600 p.n.e. Kartagińczycy ulegli Fokajczykom (Grekom z miasta Fokaja) na morzu, Grecy zdobyli ważny szlak żeglugowy. Punijczycy (Kartagińczycy) znaleźli sprzymierzeńców w Etruskach, którzy wówczas również stanowili potęgę morską. Helleńska kolonizacja brzegów południowej Italii oraz Sardynii i Korsyki była dla nich, podobnie jak dla Kartagińczyków, przeszkodą w swobodnej ekspansji na morzu. Sytuacja ta stała się główną przyczyną działań wojennych w roku 535 p.n.e.

Połączone siły Kartagińczyków i Etrusków (120 okrętów) starły się pod Alalią z flotą fokajską (60 pentekonter z 4 tysiącami ludzi). Fokajczycy stracili w bitwie 40 okrętów i musieli opuścić Korsykę. Nie jest jasne kto wygrał bitwę. Według wielu źródeł zwyciężyli sojusznicy, ale według niektórych historyków (m.in. N.G.L. Hammonda) bitwę wygrali Fokajczycy, jednak poniesione straty zmusiły ich do opuszczenia Korsyki. Dylemat ten prawdopodobnie wynika z odmiennych kryteriów zwycięstwa u Greków i Kartagińczyków. Ci pierwsi za decydujące kryterium przyjmowali utrzymanie pola bitwy, a drudzy poniesione straty. W sytuacji, jeśli w pierwszej fazie bitwy sojusznicy zatopili lub zdobyli większość okrętów Fokejczyków, ale potem zrezygnowali z ataku na pozostałe okręty Greków i wycofali się, to każda ze stron mogła uważać się za zwycięską (sojusznicy, bo zadali większe straty niż ponieśli; Fokejczycy, bo pozostali na polu bitwy).

Opuszczoną przez Greków wyspę opanowali Etruskowie, natomiast Fokajczycy osiedlili się w Elei w południowo-zachodniej Italii.

Według innej hipotezy (autorstwa dr. hab. Imanuela Geissa) to właśnie Fokajczycy pokonali zjednoczone siły Etrusków i Kartaginy, a następnie w wyniku utrudnionych warunków żeglugi i handlu opuścili Korsykę.

Literatura

• Baker, G.P. (1999): Hannibal. Cooper Square Press. ISBN 0-8154-1005-0.
• Casson, Lionel (1991): The Ancient Mariners, 2. utgave, Princeton University Press. ISBN 0-8154-1005-0.
• Lancel, Serge (1997): Carthage A History. Blackwell Publishers. ISBN 1-57718-103-4.
• Warry, John (1993): Warfare in The Classical World. Salamander Books Ltd. ISBN 1-56619-463-6.
• Geiss, Imanuel (1991): Dzieje Świata. Daty i konteksty historii powszechnej. Książnica. ISBN 83-7132-232-1.