Bitwa na Przylądku Czuwaszskim

Bitwa na Przylądku Czuwaszskim
Podbój Syberii przez Rosję
Ilustracja
Kozacy pod wodzą Jermaka zdobywają Syberię. Obraz pędzla Wasilij Surikowa namalowany w 1895 roku. Muzeum Rosyjskie w Sankt Petersburgu, przedstawia bitwę na Przylądku Czuwaszskim
Czas26 października 1582
TerytoriumChanat Syberyjski
Wynikzwycięstwo wojsk rosyjskich (moskiewskich)
Strony konfliktu
Carstwo Rosyjskie; wyprawa Jermaka TimofiejewiczaChanat Syberyjski
Dowódcy
Jermak TimofiejewiczKuczum, Mametkul (ranny)
Siły
800–840 ludzitysiące
Straty
107 zabitych i rannychnieznane
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
58°11′N 68°15′E/58,183333 68,250000

Bitwa na Przylądku Czuwaszskim (26 października 1582) wygrana przez Kozaków rosyjskich dowodzonych przez atamana Jermaka Timofiejewicza finansowanych przez kupców rosyjskich Stroganowów doprowadziła do osłabienia, a w konsekwencji upadku Chanatu Syberyjskiego i umożliwiła Rosji podbój całej Syberii.

Bitwa

W związku z uszkodzeniami twierdzy Kaszłyk Tatarzy zdecydowali się stawić czoła wojskom kozackim za fortyfikacjami polowymi na brzegu rzeki Irtysz. Tatarski chan Kuczum liczył że umocnienia z pni drzew oraz wały ziemne zapewnią jego wojskom ochronę przed bronią palną przeciwnika. Kuczum zamierzał również wykorzystać na tej pozycji swoje nieliczne działa, jednak nie zdołano ich odpalić w trakcie bitwy. Gdy Kozacy osiągnęli brzeg rzeki ostrzelali wojska syberyjskie, które pod dowództwem Mametkula (brata lub wedle innych źródeł syna Kuczuma) rozpoczęły kontratak. Przewaga technologiczna Kozaków wyposażonych w broń palną doprowadziła do dużych strat Tatarów, których główną bronią były myśliwskie łuki. Myśliwi którzy stanowili główny trzon armii syberyjskiej nie brali wcześniej udziału w bitwach z użyciem broni palnej. Mametkul próbował zebrać wokół siebie rozbite ostrzałem wojska jednak został ranny i ewakuowany z pola bitwy. W wyniku zastosowania broni palnej oraz utraty wodza, Tatarzy wpadli w panikę, którą spotęgowała jeszcze ucieczka posiłków ostiackich. Zamęt w szeregach przeciwników wykorzystali Kozacy, którzy wdarli się na szańce przeciwnika. Kuczum, obserwujący ze wzgórza przebieg walki, uznał że bitwa jest przegrana i uciekł do swojej stolicy w celu ewakuacji rodziny oraz dobytku[1]. Armia Jermaka odniosła zwycięstwo w bitwie.

Rezultaty

Wygrana bitwa umożliwiła Kozakom zdobycie stolicy Chanatu Syberyjskiego – Kaszłyku (Sybiru), a w konsekwencji podbicie w ciągu kilku najbliższych lat całego Chanatu Syberyjskiego i przyłączenie go do Rosji. Dalsze konsekwencje to rosyjski podbój olbrzymich ziem za Uralem, który doprowadził do powstania imperium rosyjskiego obejmującego obszary Syberii oraz Dalekiego Wschodu.

Przypisy

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Legenda miejsce bitwy.svg
Symbol miejsca bitwy do legendy mapy
Russia edcp relief location map.jpg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Russia.

EquiDistantConicProjection : Central parallel :

* N: 54.0° N

Central meridian :

* E: 100.0° E

Standard parallels:

* 1: 49.0° N
* 2: 59.0° N
Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Surikov Pokoreniye Sibiri Yermakom.jpg
Vasiliy Surikov, "Yermak's conquest of Siberia". Canvas, oil. 5.99*2.85 m large.