Bitwa na równinie Bafeus

Bitwa na równinie Bafeus

Walki Bizancjum z Osmanami
Mapa średniowiecznej Bitynii
Czas	1302
Miejsce	rejon Nikomedii
Terytorium	Bitynia
Wynik	Zwycięstwo Osmanów
Strony konfliktu
Cesarstwo Bizantyńskie Imperium osmańskie
Dowódcy
Georgios Muzalon Osman I
Siły
2000 5000
Straty
nieznane nieznane
Położenie na mapie Turcji miejsce bitwy
40°41′00,0000″N 29°29′00,0000″E/40,683333 29,483333

Bitwa na równinie Bafeus (tur. Bafeus Muharebesi) – bitwa, która miała miejsce dnia 27 lipca 1302 pomiędzy armią Osmanów pod wodzą Osmana I, a bizantyjskimi siłami dowodzonymi przez Georgosa Muzalona. Bitwa zakończyła się zwycięstwem Osmanów i przyspieszyła zajęcie bizantyjskiej Bitynii przez Imperium osmańskie.

W 1282 roku Osman I zasiadł na tronie tureckim i rozpoczął trwające dwie dekady wyprawy łupieżcze na przygraniczne tereny bizantyjskiej Bitynii. W roku 1301 Osmanowie oblegli İznik, dawniejszą stolicę Cesarstwa Nicejskiego. Łupieżcze wypady Osmanów przyczyniły się do wybuchu epidemii głodu w Nikomedii i okolicznych rejonach.

Wiosną 1302 r. cesarz Michał IX Paleolog (rządził w latach 1294–1320) poprowadził swoje wojska do Magnezji. Osmanowie wycofali się jednak unikając walnej bitwy. Mimo to nadal podejmowali łupieżcze wyprawy, zagrażając cesarzowi w samej Magnezji. Gdy wkrótce większość niezadowolonych żołnierzy armii bizantyjskiej rozproszyła się, cesarz opuścił miasto drogą morską i powrócił do kraju.

W tym czasie współrządzący krajem Andronik II Paleolog (rządził w latach 1282–1328) rozpoczął organizację armii bizantyjskiej, której celem było odblokowanie Nikomedii. Na czele dwutysięcznych sił stanął Georgios Muzalon. Armia bizantyjska wkroczyła do Bitynii i dnia 27 lipca 1302 r. natknęła się na oddział 5000 jazdy tureckiej i sprzymierzonych z nią oddziałów z Paflagonii. Do spotkania doszło na równinie Bafeus (gr.Βαφεύς) położonej (w do dnia dzisiejszego niezidentyfikowanym miejscu) na wschód od Nikomedii. Turcy zaatakowali Bizantyjczyków, rozrywając linię ich wojsk i zmuszając Muzalona do odwrotu do Nikomedii.

Bitwa na równinie Bafeus była jednym z ważniejszych zwycięstw państwa osmańskiego w początkowym okresie jego ekspansji. W wyniku klęski Bizantyjczycy utracili kontrolę nad Bitynią. Wynik bitwy spowodował ucieczkę miejscowych chrześcijan poza Bosfor. Zapoczątkował też proces utraty przez Cesarstwo ziem Azji Mniejszej, zakończony zdobyciem przez Turków Nikomedii w roku 1337.

Bibliografia

• Mark C. Bartusis (1997): The Late Byzantine Army: Arms and Society 1204–1453, ISBN 978-0-8122-1620-2
• Halil Inalcik: Osman Ghazi’s Siege of Nicaea and the Battle of Bapheus, in: Elisabeth Zachariadou, The Ottoman Emirate (1300–1389). Halcyon Days in Crete I: A Symposium Held in Rethymnon, 11–13 January 1991, ISBN 960-7309-58-8
• Alexander Kazhdan (1991): Oxford Dictionary of Byzantium, ISBN 978-0-19-504652-6
• Angeliki E. Laiou (1972): Constantinople and the Latins: The Foreign Policy of Andronicus II, 1282–1328, ISBN 0-674-16535-7
• Donald MacGillivrayD.M. Nicol Donald MacGillivrayD.M., The Last Centuries of Byzantium, 1261–1453, wyd. 2nd ed, Cambridge: Cambridge University Press, 1993, ISBN 978-0-521-43991-6, OCLC 27187224 .