Bitwa nad Kaczawą

Bitwa nad Kaczawą
VI koalicja antyfrancuska
wojny napoleońskie
Ilustracja
Czas26 sierpnia 1813
Miejscenad rzeką Kaczawa, okolice Legnicy
Wynikporażka wojsk napoleońskich
Strony konfliktu
I Cesarstwo FrancuskiePrusy
Imperium Rosyjskie
Dowódcy
Jacques MacdonaldGebhard von Blücher
Siły
102 tys. żołnierzy[1]114 tys. żołnierzy[2]
Straty
15 tys. zabitych,rannych i wziętych do niewoli[3]ok. 4 tys. zabitych i rannych
Położenie na mapie Legnicy
Mapa konturowa Legnicy, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
51°13′00″N 16°10′00″E/51,216667 16,166667
Upamiętnienie bitwy
Muzeum Bitwy nad Kaczawą w Duninie
Krajów - pomnik nad Nysą Szaloną
Głaz Macdonalda w Krajowie
Szlak bitwy nad Kaczawą

Bitwa nad Kaczawą, bitwa pod Legnicą – starcie zbrojne, które miało miejsce 26 sierpnia 1813 roku podczas wojny Francji z szóstą koalicją. Rozegrała się na obszarze pomiędzy Kaczawą na pn. i pn-zach., wysoczyzną Płaskowyżu Janowickiego na wschodzie, a Warmątowicami i Bielowicami na południu, w odległości około 10 km. w linii prostej od murów miejskich ówczesnej Legnicy.

Przebieg bitwy

Walka toczyła się pomiędzy armią francuską (102 000[1] żołnierzy) dowodzoną przez marszałka Macdonalda a armią prusko-rosyjską (114 000 żołnierzy[2]) dowodzoną przez feldmarszałka Blüchera.

Podczas saskiej kampanii Napoleon wspólnie z armią Gouviona Saint Cyra ruszył pod Drezno, zostawiając na Śląsku armię Macdonalda, by ta ścigała Armię Śląską Blüchera i nie dopuściła do połączenia się jej sił z Armią Czeską Schwarzenberga. Realizując zadanie Macdonald 23 sierpnia rozpoczął ofensywę znad linii rzeki Bóbr w kierunku Jawora. Korpusy francuskie maszerowały w znacznej odległości od siebie.

Gdy Blücher dowiedział się o odejściu głównych sił francuskich, także postanowił przejść do ofensywy. W tym celu przeciwko francuskiemu centrum skierował pruski korpus Yorcka, natomiast na lewe skrzydło francuskie skierował w kierunku Legnicy rosyjski korpus Sackena. Pruski korpus de Langerona ruszył na prawe skrzydło francuskie.

Obie wielkie, w przybliżeniu równe sobie armie, wpadły na siebie niespodziewanie 26 sierpnia, w czasie burzy i ulewnego deszczu. Pierwszy zorientował się wódz francuski i wydzieliwszy ze swej armii 60 000 żołnierzy rzucił ich na prawe skrzydło armii prusko-rosyjskiej. Ponieważ kolumny francuskiej armii były zbyt oddalone od siebie, francuskie natarcie nie powiodło się.

W międzyczasie pozostałe 30 000 żołnierzy armii Macdonalda, którzy mieli trzymać wojska prusko-rosyjskie na ich dotychczasowych pozycjach, stanęło wobec potężnego kontrataku. Choć atak korpusu Langerona Francuzi odparli, pozostałe dwa korpusy odniosły sukces, odcinając jedną z francuskich dywizji.

Nie mając żadnego wsparcia ani posiłków Francuzi po niedługim czasie zostali zmuszeni do odwrotu, ponosząc przy tym duże straty. Łącznie Macdonald stracił 15 000 zabitych, rannych i jeńców[3], natomiast Blücher – około 4000 zabitych i rannych. Pokonana armia francuska wycofała się na Bolesławiec.

Efekty

Nie licząc poważnych strat, przegrana bitwa pogorszyła ogólną sytuację strategiczną Francuzów. Ta porażka w połączeniu z przegraną cztery dni później bitwą pod Kulmem i 6 września pod Dennewitz, z nawiązką zniwelowała korzyści, jakie Francuzi odnieśli dzięki zwycięstwu Napoleona pod Dreznem.

Zwycięstwo nad Kaczawą przyniosło Blücherowi tytuł Księcia Wahlstatt (Wahlstatt – niemiecka nazwa miejscowości Legnickie Pole).

Bitwę upamiętnia Muzeum w Duninie.

Przypisy

  1. a b 80 000 żołnierzy; Mała Encyklopedia Wojskowa
  2. a b 90 000 żołnierzy; Mała Encyklopedia Wojskowa
  3. a b 20 000 żołnierzy i 100 dział; Mała Encyklopedia Wojskowa

Bibliografia

  • Mała Encyklopedia Wojskowa, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1967, Wydanie I, Tom 2.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Legnica location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa Legnicy, Polska
Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
Legenda miejsce bitwy.svg
Symbol miejsca bitwy do legendy mapy
Lower Silesian Voivodeship Relief location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief location map of Lower Silesian Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
Battle of Katzbach by Klein.jpg
Battle of Katzbach (1813). Prussian soldiers force french troops in Katzbach river.
MOs810 WG 2017 15 Dolnoslaskie Zakamarki IV (Krajow) (Kaczawa Battle, stone).jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Krajów - wieś pod Legnicą. Pomnik kwatery francuskiej w bitwie nad Kaczawą.
MOs810 WG 2017 15 Dolnoslaskie Zakamarki IV (trail, Krajow Dunino).jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Szlak bitwy nad Kaczawą pomiędzy Krajowem, a Duninem.