Bitwa nad rzeką Hydaspes

Bitwa nad rzeką Hydaspes
Ilustracja
Aleksander i Poros (mal. Charles Le Brun)
Czasmaj lub czerwiec 326 p.n.e.
Miejsceniedaleko rzeki Hydaspes (współczesna Dźhelam)
Wynikzwycięstwo macedońskie
Strony konfliktu
MacedoniaPaurawa, Pendżab
Dowódcy
Aleksander WielkiPoros
Siły
16 000[1]20 000 pieszych,
2000 konnych,
130 słoni bojowych[2]
Straty
4000[3]12 000 poległych[4]
Położenie na mapie Pakistanu
32°49′40″N 73°38′20″E/32,827778 73,638889

Bitwa nad rzeką Hydaspes – starcie zbrojne, które miało miejsce w maju albo czerwcu roku 326 p.n.e.[5] w trakcie kampanii Aleksandra Macedońskiego w Indiach. Zdaniem wielu historyków bitwa ta była największym wyczynem militarnym Aleksandra[6].

Przebieg

Maszerując do Indii Aleksander natknął się nad rzeką Hydaspes (w dzisiejszym Pakistanie) na silną armię hinduską mającą 200 słoni bojowych (według innych źródeł 85). Atak na stojące po drugiej stronie rzeki wojska hinduskie utrudniały wezbrane wody. Macedoński król rozbił obóz i pozorowanymi działaniami uśpił czujność hinduskich wojsk. Następnie z wydzielonym oddziałem 15 tysięcy swoich najlepszych żołnierzy (być może 25 tysięcy) ruszył w górę rzeki i tam, niezauważony przez przeciwnika, przekroczył rzekę. W obozie pozostało około 11 tysięcy zbrojnych. Gdy w końcu hinduski władca Poros zorientował się w sytuacji, wysłał przeciwko Aleksandrowi 2000 jeźdźców i rydwany pod wodzą swego syna (również Porosa). Oddział ten został jednak rozbity przez Macedończyków. W starciu zginął syn Porosa oraz ukochany koń Aleksandra Bucefał.

Następnie macedoński król ruszył na główne siły wroga liczące wedle różnych źródeł 22-34 tysiące żołnierzy. Poros ustawił przed swoją piechotą słonie, a na skrzydłach rozmieścił jazdę. Aleksander skierował część swoich kawalerzystów na lewe skrzydło armii hinduskiej. Hinduski wódz postanowił pobić jazdę Aleksandra i przerzucił na swoją lewą flankę jazdę z prawego skrzydła. Wtedy zza macedońskiej piechoty wyjechała niewidoczna dotąd reszta jazdy Aleksandra i uderzyła na jeźdźców Porosa od tyłu.

Wtedy do ataku na czoło hinduskiej armii ruszyła piechota. Zgodnie z rozkazem wodza piechurzy rzucali oszczepy w trąby słoni i cięli ich nogi toporami. Tymczasem jazda po rozprawieniu się z hinduską kawalerią zaatakowała piechotę od tyłu. Zwycięstwo macedońskiej armii było całkowite.

Uciekający na wielkim słoniu Poros został doścignięty przez Macedończyków i poddał się Aleksandrowi. Ten zaproponował hinduskiemu władcy, by został jego sojusznikiem. Poros propozycję przyjął.

Przypisy

  1. ↑ Peter Green, Aleksander Wielki, wyd. polskie, PWN, s. 446.
  2. ↑ Peter Green, Aleksander Wielki, wyd. polskie, PWN, s. 449.
  3. ↑ Peter Green, Aleksander Wielki, wyd. polskie, PWN, s. 455.
  4. ↑ Peter Green, Aleksander Wielki, wyd. polskie, PWN, s. 452.
  5. ↑ Flawiusz Arrian (Wyprawa Aleksandra V, 9, 4) podaje: była to właśnie pora przesilenia letniego, jednak dalej (V, 19, 2) pisze: Takie więc było zakończenie walki Aleksandra z Porosem i z Indami po drugiej stronie Hydaspu, w miesiącu Menuchionie, przypadającym na przełomie kwietnia i maja.
  6. ↑ Burn 1965, p. 150

Bibliografia

  • John Fuller: The Generalship of Alexander the Great. New Jersey: De Capo Press, 1960, ISBN 978-0-306-80371-0
  • Peter Green: Alexander of Macedon: A Historical Biography, 1974,ISBN 978-0-520-07166-7
  • Guy Rogers: Alexander: The Ambiguity of Greatness. New York: Random House, 2004
Bitwy Aleksandra Macedońskiego

Media użyte na tej stronie

REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Battle icon gladii.svg
Sign of place of battle to use in map's legend made of two crossed gladii
Le Brun, Alexander and Porus.jpg

Alexander and Porus by Charles Le Brun, painted 1673.

Le Brun also spelled LEBRUN (b. Feb. 24, 1619, Paris, France--d. Feb. 12, 1690, Paris), painter and designer who became the arbiter of artistic production in France during the last half of the 17th century. Possessing both technical facility and the capacity to organize and carry out many vast projects, Le Brun personally created or supervised the production of most of the paintings, sculptures, and decorative objects commissioned by the French government for three decades during the reign of Louis XIV. Under his direction French artists created a homogeneous style that came to be accepted throughout Europe as the paragon of academic and propagandistic art. [Encyclopaedia Britannica, 1994]

Lebrun, Charles (1619-90). French painter and art theorist, the dominant artist of Louis XIV's reign. After training with Vouet he went to Rome in 1642 and worked under Poussin, becoming a convert to the latter's theories of art. He returned to Paris in 1646. From 1661 he became established in the employ of Louis XIV, in 1662 he was raised to the nobility and named Premier Paintre du roi, and in 1663 he was made director of the reorganized Academie, which he turned into a channel for imposing a codified system of orthodoxy in matters of art. His lectures came to be accepted as providing the official standards of artistic correctness and, formulated on the basis of the Classicism of Poussin, gave authority to the view that every aspect of artistic creation can be reduced to teachable rule and precept. In 1698 his small illustrated treatise Methode pour apprendre a dessiner les passions... was posthumously published; in this, again following theories of Poussin, he purported to codify the visual expression of the emotions in painting.

Despite the Classicism of his theories, Lebrun's own talents lay rather in the direction of flamboyant and grandiose decorative effects. Among the most outstanding of his works for the king were the Galerie d'Apollon at the Louvre (1663), and the famous Galerie des Glaces (1679-84) and the Great Staircase (1671-78, destroyed in 1752) at Versailles. His importance in the history of French art is twofold: his contributions to the magnificence of the Grand Manner of Louis XIV and his influence in laying the basis of academicism. Many of the leading French artists of the next generation trained in his studio. Lebrun was a fine portraitist and an extremely prolific draughtsman.