Bitwa o Chambois

Bitwa o Chambois
II wojna światowa, front zachodni, część operacji Overlord
Ilustracja
Polski i amerykański oficer na naradzie sztabowej po spotkaniu wojsk polskich i amerykańskich w Chambois
Czas

18–20 sierpnia 1944

Miejsce

Chambois

Terytorium

Francja

Przyczyna

potrzeba zamknięcia kotła Falaise

Wynik

zwycięstwo aliantów

Strony konfliktu
 Stany Zjednoczone
 Kanada
II Rzeczpospolita Polska
 III Rzesza
Dowódcy
George Patton
Stanisław Maczek
Walther Model
Paul Hausser
Położenie na mapie Francji
Mapa konturowa Francji, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Ziemia48°48′21″N 0°06′22″E/48,805833 0,106111

Bitwa o Chambois – bitwa stoczona w sierpniu 1944 r. wokół francuskiego miasta Chambois podczas kampanii normandzkiej w II wojnie światowej. Tuż przed bitwą w rejonie Falaise utworzył się kocioł, w którym niemiecka Grupa Armii B, z 7 Armią i 5 Armią Pancerną (wcześniej Panzergruppe West) została otoczona przez wojska alianckie. Zajęcie Chambois przez siły amerykańskie, kanadyjskie i polskie spowodowało ostateczne zamknięcie pierścienia okrążenia 21 sierpnia 1944 r. i doprowadziło do zniszczenia większości sił Wehrmachtu w Normandii.

Tło sytuacyjne

Pozycje alianckie i niemieckie wokół obszaru FalaiseArgentan po operacji Tractable, 17 sierpnia 1944 r.

Po sukcesie operacji Totalize przeprowadzonej na południe od Caen w dniach 8–9 sierpnia gen. Harry Crerar, dowódca 1 Armii Kanadyjskiej, uderzył na południe. Rozpoczęto operację Tractable, aby przedrzeć się przez linie niemieckie i zdobyć taktycznie ważne miasto Falaise, a następnie mniejsze miasta Trun i Chambois oraz okrążyć duże formacje niemieckie.

18 sierpnia 1944 r. siły kanadyjskie zdobyły Trun, a polska 1 Dywizja Pancerna gen. Stanisława Maczka skierowała się w stronę Chambois, aby otoczyć 110 tys. Niemców w kotle Falaise. Małe korytarze na wschód od Chambois pozwoliły jednak części sił niemieckich uciec z okrążenia i skierować się w stronę Sekwany.

W tym samym czasie na południe od Chambois amerykańska 90 Dywizja Piechoty uderzyła na północ, aby zamknąć pierścień okrążenia w Chambois. Rankiem 19 sierpnia Saint-Lambert-sur-Dive została zajęte przez siły kanadyjskie, a w południe polskie siły zaatakowały w kierunku Chambois i przeciwko pozycjom niemieckim na Wzgórzu 262, znanym także jako Mont Ormel, położonym na północny wschód od Chambois. Polacy zaatakowali następnie na obrzeżach Chambois. Miasto zostało silnie ostrzelane przez aliancką artylerię i znajdowało się w ruinie z niemieckimi żołnierzami z różnych rozbitych jednostek napływających do tego obszaru.

Na wschód od Chambois siły polskie i amerykańskie połączyły się, by ostatecznie zamknąć kocioł Falaise. Alianci nadal atakowali wycofujące się elementy niemieckiej 5 i 7 Armii oraz 116 Dywizji Pancernej. Niemiecki kontratak zorganizowany 20 sierpnia przez gen. Paula Haussera nie przełamał polskich linii, ale pozwolił innym żołnierzom niemieckim uciec z okrążenia. Niemiecka piechota i pojazdy zostały uwięzione na zatłoczonych wąskich drogach i były łatwym celem dla alianckiej artylerii i ataków lotniczych. Pod koniec 20 sierpnia Chambois ostatecznie wpadło w ręce Polaków, a kocioł Falaise zapieczętowano 21 sierpnia, zamykając w nim około 50 tys. Niemców.

Następstwa

Bitwa doprowadziła do zniszczenia większości Grupy Armii B na zachód od Sekwany, co otworzyło drogę do Paryża i granicy francusko-niemieckiej wojskom alianckim na froncie zachodnim. Resztki niemieckich jednostek wycofały się na wschód w kierunku Sekwany, ale pozostawiły znaczną część ciężkiego sprzętu i artylerii. Gen. Hausser został ranny w szczękę podczas bitwy, ale sam uciekł z okrążenia.

Bitwa o Chambois była pierwszym w historii spotkaniem wojsk polskich i amerykańskich na polu bitwy[1].

Upamiętnienie

Walki żołnierza polskiego pod Chambois zostały upamiętnione na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie napisem na jednej z tablic po II wojnie światowej „FALAISE-CHAMBOIS 8 – 21 VIII 1944”.

Przypisy

  1. Stephen E. Ambrose: Obywatele w mundurach. Warszawa: Magnum, 2006, s. 93.

Bibliografia

  • Stephen E. Ambrose: Obywatele w mundurach. Warszawa: Magnum, 2006.
  • Hedley Paul Willmott, Robin Cross, Charles Messenger: World War II. London: Covent Garden Books, 2004. (ang.)

Media użyte na tej stronie

France relief location map.jpg
Autor: Eric Gaba (Sting - fr:Sting), Licencja: CC BY-SA 4.0
Blank physical map of metropolitan France for geo-location purpose.
Scale : 1:14 816 000 (accuracy : about 3,7 km) for the bathymetry. More maps of France, view → Commons Atlas of France.
Flag of the United States (1912-1959).svg
US Flag with 48 stars. In use for 47 years from July 4, 1912, to July 3, 1959.
Flag of Canada (1921–1957).svg
The Canadian Red Ensign used between 1921 and 1957.

This image has compared for accuracy (mainly colors) using an image from World Statesmen. The only change is making the maple leaves green from red. This image has compared for accuracy (mainly colors) using an image from World Statesmen. The most recent version of this image has changed the harp into one with a female figure; see [http://flagspot.net/flags/ca-1921.html FOTW
Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Germany (1935–1945).svg
National flag and merchant ensign of Germany from 1935 to 1945.
Battle icon active (rifles).svg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
Abstract crossed rifles symbol on sunburst
Falaise Pocket 17 Aug 1944.svg
Autor: EyeSerene, Licencja: CC BY-SA 4.0
The Falaise Pocket, 17 August 1944, after Operation Tractable. Following the Canadian seizure of Falaise the German Seventh Army and elements of the Fifth Panzer Army became trapped by advancing allied forces.