Bitwa o Nowe Kramsko

Bitwa o Nowe Kramsko

powstanie wielkopolskie
Kamień upamiętniający poległych powstańców
Czas	2–3 lutego 1919
Miejsce	Nowe Kramsko
Terytorium	zachodnia Wielkopolska (obecnie województwo lubuskie)
Przyczyna	konieczność zdobycia broni i amunicji
Wynik	taktyczne zwycięstwo Polaków – powstańców wielkopolskich, zdobycie broni (potem wieś utracono)
Strony konfliktu
Powstańcy wielkopolscy  Republika Weimarska
Siły
150 ludzi 150 ludzi
Straty
6 zabitych, 17 rannych 40 zabitych, 50 rannych
brak współrzędnych

Bitwa o Nowe Kramsko – bitwa powstania wielkopolskiego, stoczona w nocy z 2 na 3 lutego 1919 pod wsią Nowe Kramsko^[1].

Geneza

Wieś zajęli spieszeni ułani niemieckiego 10 Pułku z Sulechowa (Celichowy) w sile około 150 ludzi. Dodatkowo na południe od pobliskiego przysiółka Kolesin rozlokowała się bateria niemieckich armat. O obu tych wydarzeniach informację otrzymali powstańcy i postanowili nie tylko usunąć Niemców z obu tych miejscowości, ale również pozyskać wrogie armaty, bardzo potrzebne wojskom polskim^[1].

Przygotowania

Oddziały powstańcze skoncentrowano w Babimoście (trzy kolumny w sile 150 ludzi). Kolumna pierwsza przejść miała wzdłuż torowisk linii Babimost-Sulechów i odciąć drogę Niemcom od północy. Najsilniejsza kolumna druga (środkowa) miała przejść przez Kuligowo do drogi Wojnowo - Nowe Kramsko i zaatakować wieś od południa. Kolumna trzecia miała się oddzielić od drugiej przy drodze z Wojnowa, przebyć po lodzie zamarznięte jezioro Wojnowskie i od Starego Kramska uderzyć na baterię armat w Kolesinie^[1].

Bitwa

Zgodnie z planem atak rozpoczęto o godzinie 4:00 rano 3 lutego 1919 roku. Niemcy, mimo że zaskoczeni, stawili silny opór. Zwycięstwo przyniósł odważny atak trzeciej kolumny, która nie zastawszy w Kolesinie spodziewanych tam armat, uderzyła na Nowe Kramsko od południowego zachodu. Kolumna północna (pierwsza) była za słaba i nie powstrzymała odwrotu Niemców, którzy wydostali się z okrążenia. Wieś znalazła się w rękach powstańców, jednak w obliczu zmasowanego kontrataku Niemców zdecydowano się ją opuścić. Sukcesem było jednak zdobycie znacznych ilości broni i amunicji: siedem ciężkich karabinów maszynowych, dwa lekkie, 40 karabinów ręcznych, wóz amunicyjny z dużym zapasem amunicji i kuchnia polowa. Wzięto 25 jeńców, zabito 40 Niemców i 50 raniono (w tym czterech oficerów). Straty polskie to sześciu zabitych i 17 rannych^[1].

Przypisy