Bitwa o Wrota Perskie

Bitwa o Wrota Perskie
Ilustracja
Pałac Dariusza w Persepolis
Czas330 p.n.e.
MiejsceWrota Perskie, góry Persydy (niedaleko Persepolis)
TerytoriumIran
Wynikzwycięstwo Macedonii
Strony konfliktu
MacedoniaPersja
Dowódcy
Aleksander Wielki
Krateros
Ptolemeusz
Ariobardzanes
Siły
17 000[1]700 – 2000[2]
Straty
nieznanenieznane
Położenie na mapie Iranu
Mapa konturowa Iranu, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
30°42′30″N 51°35′55″E/30,708333 51,598611

Bitwa o Wrota Perskie – starcie zbrojne, które miało miejsce w roku 330 p.n.e.

Po bitwie pod Gaugamelą i odpoczynku w Babilonie wojska Aleksandra skierowały się ku Suzie[3], a po jej zajęciu pokonały plemię Uksjów i ruszyły na Persepolis[4]. Przekraczając góry Zagros Aleksander natknął się na opór Persów pod wodzą Ariobardzanesa, którzy zablokowali wąski przesmyk między górami. Bronili oni wału biegnącego w poprzek wąwozu[5]. Pierwszy szturm Macedończyków zakończył się ich wysokimi stratami. Ukształtowanie terenu oraz wał stanowiły doskonałą ochronę wojsk perskich. Aleksandrowi pomógł wówczas wzięty do niewoli miejscowy pasterz, który wskazał Macedończykom górską, wąską drogę do wąwozu z drugiej strony wału[5]. Po zachodniej stronie muru pozostał Krateros z 500 konnych i dwoma taxeis falangi, którego wojska miały rozpalić jak najwięcej ognisk dla zmylenia przeciwnika[6]. Aleksander zaś na czele części sił: taxis Perdikkasa, lekkozbrojnych łuczników, Agrian oraz hypaspistów pomaszerował wraz z przewodnikiem na tyły Persów. Wydzielono też trzytysięczny oddział pod dowództwem Ptolemeusza[6].

Przeprawa przez góry trwała jeden dzień i dwie noce[5]. Po niej Aleksander rozbił dwie straże Persów[5], którzy w większości zginęli, a jedynie nielicznym udało się uciec[6]. Następnie, na umówiony wcześniej znak – głos trąb – rozpoczął się atak Macedończyków. Aleksander zaatakował obóz perski, natomiast Krateros i Ptolemeusz natarli na wał. Pomimo zaskoczenia, Persowie stawili opór. Zostali jednak rozbici przez siły macedońskie[7]. Ariobardzanes wraz z garstką jeźdźców zdołał wydostać się z okrążenia[8]. Po tym zwycięstwie armia Aleksandra wkroczyła do Persepolis, gdzie zajęła skarbiec królewski[9], a następnie podjęła pościg za uciekającym Dariuszem III[10].

Przypisy

  1. Piekarski 2019 ↓, s. 12.
  2. Piekarski 2019 ↓, s. 15.
  3. Piekarski 2019 ↓, s. 9 – 11.
  4. Green 2002 ↓, s. 292 – 293.
  5. a b c d Green 2002 ↓, s. 293.
  6. a b c Piekarski 2019 ↓, s. 17.
  7. Piekarski 2019 ↓, s. 17 – 18.
  8. Green 2002 ↓, s. 294.
  9. Green 2002 ↓, s. 295 – 297.
  10. Piekarski 2019 ↓, s. 21.

Bibliografia

  • Peter Green, Aleksander Wielki, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2002, ISBN 83-06-02885-6.
  • Maciej Milczanowski: Podboje Aleksandra Wielkiego 336–323 p.n.e., Wyd. Inforteditions, Zabrze 2005.
  • Michał Piekarski, Hydaspes 326 p.n.e., Warszawa: Bellona, 2019, ISBN 978-83-11-15799-6.

Media użyte na tej stronie

Iran relief location map.jpg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Topographic map of the Iranian plateau in Central Asia, connecting to Anatolia in the west and Hindu Kush and Himalaya in the east.
Battle icon gladii.svg
Sign of place of battle to use in map's legend made of two crossed gladii
Persepolis T Chipiez.jpg
A panoramic view of the gardens and outside of the Palace of Darius I of Persia in Persepolis.
Virtual recreation by Charles Chipiez (1835-1901). He created some of the most advanced virtual drawings of what Persepolis would have looked like as a metropolis of the Persian Empire.
See: Achaemenid Persian architecture and Persian gardens.