Bitwa o zamek Itter

Bitwa o zamek Itter
II wojna światowa, front zachodni

Zamek Itter w 1979 roku
Czas

5 maja 1945

Miejsce

Itter

Terytorium

III Rzesza

Przyczyna

zbliżające się zwycięstwo aliantów

Wynik

zwycięstwo sił alianckich

Strony konfliktu
 Stany Zjednoczone
Wolna Francja wyzwoleni jeńcy francuscy
III Rzesza oddział Wehrmachtu
Austria austriaccy antyfaszyści
 III Rzesza
Dowódcy
John Lee
Harry Basse
Josef Gangl
Kurt-Siegfried Schrader[1]
Georg Bochmann
Siły
16 żołnierzy z 12 Dywizji Piechoty USA,
13 żołnierzy Wehrmachtu,
kilku wyzwolonych jeńców francuskich,
jeden austriacki i dwóch niemieckich antyfaszystów,
jeden dezerter z Waffen-SS,
elementy 104 Dywizji Piechoty USA;
4 czołgi M4 Sherman
150–200 SS-manów;
1 armata Flak 41 i 2 Flak 38
Straty
1 zabity,
4 rannych;
1 zniszczony czołg
nieznane,
100 wziętych do niewoli[2]
Położenie na mapie Rzeszy Niemieckiej
Ziemia47°28′14″N 12°08′22″E/47,470556 12,139444

Bitwa o zamek Itter – unikatowa potyczka stoczona pod koniec II wojny światowej, w której atak oddziałów Waffen-SS był odpierany wspólnie przez siły amerykańskie i żołnierzy Wehrmachtu[3]. Została stoczona 5 maja 1945 roku w zamku Itter w Tyrolu.

Tło historyczne

W czasie II wojny światowej położony w Tyrolu zamek Itter (niem. Schloss Itter), zbudowany w XII wieku, pełnił funkcję więzienia dla francuskich przywódców. Uwięzieni w nim byli między innymi byli premierzy Francji Édouard Daladier i Paul Reynaud, generałowie Maurice Gamelin i Maxime Weygand, a także Jean Borotra, André François-Poncet, Michel Clemenceau, Albert Lebrun i Marie-Agnès de Gaulle. Administracyjnie należał do obozu koncentracyjnego Dachau.

Bitwa

Zamek został wyzwolony 4 maja 1945 przez oddziały amerykańskiej 103 Dywizji Piechoty. Po wyzwoleniu zamku dołączyły do nich elementy 23 Batalionu Czołgowego amerykańskiej 12 Dywizji Pancernej. Dzień później zamek został zaatakowany przez oddziały 17 Dywizji Grenadierów Pancernych SS „Götz von Berlichingen”. Planowali oni odbić zamek i zabić jeńców. Po stronie amerykańskich obrońców stanęli wyzwoleni francuscy więźniowie i towarzyszące im kobiety oraz kilkunastu żołnierzy Wehrmachtu z majorem Josefem Ganglem na czele. Wśród obrońców było przynajmniej dwóch Polaków lub osób pochodzenia polskiego, w tym kapral Edward „Stinky” Szymczyk, który był operatorem armaty czołgowej[4].

W trakcie zaciętych walk około 100–150 esesmanów zyskało przewagę ogniową i materialną i było bliskich zdobycia zamku, do czego nie doszło dzięki nadejściu odsieczy oddziałów amerykańskich. Dowódcą obrońców zamku był kapitan John C. „Jack” Lee, Jr. W trakcie oblężenia zginął major Gangl, zastrzelony przez strzelca wyborowego.

Upamiętnienie

Zespół Sabaton napisał utwór o tym wydarzeniu pod tytułem „The Last Battle” z albumu The Last Stand[5].

Przypisy

  1. a book review by Thomas E. Nutter: The Last Battle: When U.S. and German Soldiers Joined Forces in the Waning Hours of World War II in Europe, www.nyjournalofbooks.com [dostęp 2019-06-09] (ang.).
  2. The Austrian castle where Nazis lost to German-US force - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2019-06-09] (ang.).
  3. Małgorzata Gołota: Bitwa o zamek Itter. Niezwykły sojusz wojsk USA i Wehrmachtu przeciwko SS. polskatimes.pl, 2013-05-31. [dostęp 2018-09-08].
  4. Daniel Ramos: Castle Itter: The Strangest Battle of World War II (ang.). 2015. [dostęp 2016-05-10].
  5. Sabaton: SABATON - The Last Battle (Official Lyric Video) (ang.). YouTube, 22.08.2018. [dostęp 2020-10-10].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States (1912-1959).svg
US Flag with 48 stars. In use for 47 years from July 4, 1912, to July 3, 1959.
Flag of Free France (1940-1944).svg
Flag used by the Free French Forces during the Second World War.
Flag of Germany (1935–1945).svg
National flag and merchant ensign of Germany from 1935 to 1945.
German Empire 1937 adm location map.svg
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of the German Empire 1937
Battle icon active (rifles).svg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
Abstract crossed rifles symbol on sunburst
Schloss Itter in 1979.jpg
(c) Steve J. Morgan, CC BY-SA 3.0

Schloss Itter (Itter Castle) viewed from the east-southeast in 1979.

Denkmalschutz-AT.svg Austria Bundesadler.svg This media shows the protected monument with the number 39466 in Austria. (Commons, de, Wikidata)