Bitwa pod Amba Alagi (1941)

Bitwa pod Amba Alagi
II wojna światowa, kampania wschodnioafrykańska
Ilustracja
Hinduscy żołnierze podczas bitwy
Czas

4−19 maja 1941

Miejsce

góra Amba Alagi i okolice

Terytorium

Włoska Afryka Wschodnia

Przyczyna

ofensywa brytyjska przeciwko włoskim koloniom w Afryce Wschodniej

Wynik

zwycięstwo aliantów

Strony konfliktu
 Włochy Wielka Brytania
 Związek Południowej Afryki
 Etiopia
Dowódcy
Amedeo d’AostaAlan Cunningham
William Platt
Mosley Mayne
Siły
7 00041 000
Położenie na mapie Etiopii
12°59′N 39°33′E/12,983333 39,550000

Bitwa pod Amba Alagi – bitwa II wojny światowej stoczona pomiędzy wojskami włoskimi a brytyjskimi i południowoafrykańskimi w paśmie górskim Amba Alagi w dniach od 4 do 19 maja 1941 roku, zakończona zwycięstwem aliantów.

Tło sytuacyjne

Po wydarzeniach I wojny włosko-abisyńskiej, Włosi powrócili do Abisynii w 1930 roku, reinterpretując ustalenia terytorialne traktatu granicznego z Somalią na swoją korzyść. Po serii utarczek militarnych i politycznych (m.in. słynny kryzys abisyński w Lidze Narodów), w maju 1936 roku, po II wojnie włosko-abisyńskiej, Włosi zajęli Addis Abebę, zmuszając cesarza Haile Selassie I do ucieczki z kraju, i stworzyli Włoską Afrykę Wschodnią (wł. Africa Orientale Italiana), obejmującą tereny Erytrei, Abisynii oraz południowej Somalii.

10 czerwca 1940 roku Włosi wypowiedzieli wojnę Wielkiej Brytanii i Francji, a w lipcu i sierpniu zajęli część terytorium Sudanu i odebrali Brytyjczykom Somali Brytyjskie. Brytyjska kontrofensywa rozpoczęła się już w październiku. W styczniu 1941 roku indyjsko-brytyjskie dywizje uderzyły na Erytreę z terytorium Sudanu, a po klęsce Włochów w krwawym starciu pod Keren w kwietniu 1941 roku, głównodowodzący − książę Amedeo d’Aosta − wycofał resztki swych wojsk w górskie bezdroża Amba Alagi w Abisynii.

W skalistych stokach górskich wyżłobiono sieć tuneli, które miały służyć obrońcom jako schrony bojowe, a jednocześnie być magazynami amunicji i żywności. Włoscy żołnierze uważali tę pozycję za praktycznie nie do zdobycia.

Bitwa

Pierwszy atak na podejścia do Amba Alagi przypuściły 4 maja nadciągające z północy wojska brytyjskie generała-porucznika Williama Platta[1], który zastosował kleszczowy manewr uderzając jednocześnie ze wschodu i z zachodu[2].

Walka, prowadzona w trudnym górskim terenie, była niezwykle trudna, ale 12 maja Brytyjczykom przyszła z pomocą 1 Brygada Południowoafrykańska dowodzona przez brygadiera Dana Pienaara (która 20 kwietnia zmusiła do kapitulacji włoski garnizon w Dessie, około 320 km na południe od Amba Alagi) i do 14 maja kompleks górski Algi został całkowicie otoczony. Ostateczny szturm planowano na dzień następny, ale przypadkiem pocisk artyleryjski trafił włoski zbiornik paliwa i strumień ropy wypełnił ostatni zbiornik wody pitnej, zmuszając obrońców do zaprzestania oporu[3].

16 maja włoskie dowództwo rozpoczęło negocjować zawieszenie broni i ostatecznie książę Aosty kapitulował wraz ze swym sztabem przed naczelnym dowódcą brytyjskim, Alanem Cunninghamem 19 maja 1941 roku[4]. Kapitulacja ta oznaczała koniec zorganizowanego oporu Włochów w Afryce Wschodniej, chociaż niektóre odcięte garnizony walczyły aż do listopada[4].

Pamięć

W 1953 roku nakręcono film La Pattuglia dell'Amba Alagi w reżyserii Flavio Calzavara, gloryfikujący włoskich obrońców[5].

Galeria

Przypisy

Bibliografia

  • Compton Mackenzie: Eastern Epic. London: Chatto & Windus, 1951. (ang.).
  • Tony Jaques: Dictionary of Battles and Sieges. Westport, Connecticut: Greenwood, 2007. (ang.).
  • David Hamilton Shinn, Thomas P. Ofcansky, Chris Prouty: Historical Dictionary of Ethiopia. Lanham, MD: Scarecrow, 2004. (ang.).

Media użyte na tej stronie

Flag of Italy (1861–1946).svg
Autor: F l a n k e r, Licencja: CC BY-SA 2.5
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Flag of South Africa (1928–1994).svg
Flag of South Africa, also known as the Oranje-Blanje-Blou, used from 31 maja 1928 until 27 kwietnia 1994
Battle icon active (rifles).svg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
Abstract crossed rifles symbol on sunburst
Indian troops in Amba Alagi.jpg
Indian troops during the Second Battle of Amba Alagi
25-pounder gun in Amba Alagi.jpg
South African 25-pounder gun in Amba Alagi
Italian vehicles abandoned in Amba Alagi.jpg
Italian vehicles abandoned on the road to Amba Alagi
Surrender of the Duke of Aosta.jpg
Surrender of the Duke of Aosta at Amba Alagi
SAF-East-Africa-79.jpg
A battery of South African 4.5-inch howitzers of 4th Field Brigade, S.A.A. comes into action at Amba Alagi.