Bitwa pod Biernikami

Bitwa pod Biernikami
Wojna polsko-bolszewicka
Ilustracja
Czas13 września 1920
Miejscepod Biernikami
TerytoriumPolska
Przyczynaofensywa jesienna
Wynikzwycięstwo Polaków
Strony konfliktu
 Polska Rosyjska FSRR
Dowódcy
Michał Pakosz
Siły
1 pp Leg.50 pułk strzelców
brak współrzędnych

Bitwa pod Biernikamiwalki polskiej grupy mjr. Michała Pakosza z sowieckim 50 pułkiem strzelców w okresie przygotowania do ofensywy jesiennej wojsk polskich w czasie wojny polsko-bolszewickiej.

Sytuacja ogólna

Realizując w drugiej połowie sierpnia 1920 operację warszawską, wojska polskie powstrzymały armie Frontu Zachodniego Michaiła Tuchaczewskiego[1]. 1 Armia gen. Franciszka Latinika zatrzymała sowieckie natarcie na przedmościu warszawskim[2][3], 5 Armia gen. Władysława Sikorskiego podjęła działania ofensywne nad Wkrą[4], a ostateczny cios sowieckim armiom zadał marszałek Józef Piłsudski wyprowadzając uderzenie znad Wieprza[5]. Zmieniło to radykalnie losy wojny. Od tego momentu Wojsko Polskie było w permanentnej ofensywie[6].

Po wielkiej bitwie nad Wisłą północny odcinek frontu polsko-sowieckiego zatrzymał się na zachód od linii NiemenSzczara. Na froncie panował względny spokój, a obie strony reorganizowały swoje oddziały. Wojska Frontu Zachodniego odtworzyły ciągłą linię frontu już 27 sierpnia. Obsadziły one rubież Dąbrówka – OdelskKrynkiGrodno – Grodek Kamieniec Litewski[7]. Stąd Tuchaczewski zamierzał w przeprowadzić koncentryczne natarcie na Białystok i Brześć, by dalej ruszyć na Lublin. Uderzenie pomocnicze na południu miała wykonać między innymi 1 Armia Konna Siemiona Budionnego[8].

Reorganizując siły, Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego zlikwidowało dowództwa frontów i rozformowało 1. i 5. Armię. Na froncie przeciwsowieckim rozwinięte zostały 2., 3., 4. i 6. Armie[9].

W pierwszych dniach września lewemu skrzydłu polskiej 2 Armii gen. Edwarda Śmigłego-Rydza zagroziły nacierające na Augustów wojska litewskie. Dowództwo 2 Armii przed przystąpieniem do decydujących walk z Litwinami postanowiło wypadami osłabić odtwarzające zdolność bojową jednostki Armii Czerwonej[10].

Walki pod Biernikami

Realizując plany wznowienia operacji zaczepnej, Sowieci koncentrowali swoje dywizje do uderzenia na Białystok. Polacy czynili starania, by plany te znacząco ograniczyć. 7 września dowódca I Brygady Piechoty Legionów zorganizował grupę wypadową w składzie 1 pułk piechoty Legionów i 2 bateria 1 pułku artylerii polowej Legionów. Grupa wypadowa uderzyła z powodzeniem na Kuźnicę[11].

Po udanym wypadzie na Kuźnicę dowódca 1 pułku piechoty Legionów ppłk Jan Kruszewski zorganizował kolejną grupę. W jej skład weszły I i III bataliony 1 pułku piechoty Legionów i 3 bateria 1 pułku artylerii polowej Legionów. W sumie grupa liczyła 1052 żołnierzy, a wyposażona była w 36 ckm-ów i 4 działa. Dowódca grupy mianowany został mjr Michał Pakosz, a jej zadaniem było uderzyć na Bierniki i Staworowo w celu rozbicia sowieckiego 50 pułku strzelców i innych sił gromadzących się przed frontem 1 Dywizji Piechoty Legionów[12].

W nocy z 12 na 13 września grupa wypadowa mjr. Pakosza ruszyła z Sidry na Bierniki. O świcie 3 i 4 kompanie uderzyły na miejscowość od północnego wschodu i rozbiły zaskoczony I batalion 50 pułku strzelców. Następnie kolumna przez Pohorany, obeszła od północnego wschodu Staworowo i około 8.00 uderzyła na stacjonujący we wsi II batalion 50 ps. Atak zaskoczył Sowietów, a krótka wymiana strzałów zakończyła się ich bezładną ucieczką[12]. Po walce grupa mjr. Pakosza, prowadząc kolumnę jeńców, wróciła do Sidory. Po drodze, przy folwarku Aulus, odparła atak oddziału sowieckiej kawalerii[12].

Bilans walk

Wypad na Bierniki zakończył się sukcesem pododdziałów 1 pułku piechoty Legionów. Straty polskie to czterech rannych i pięciu zaginionych. 50 pułk strzelców stracił kilkudziesięciu rannych i zabitych, 335 jeńców i 10 ckm-ów[13][14].

Przypisy

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1919–1928).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej w okresie 1919-13 grudnia 1927 ustanowiona ustawą z dnia 1 sierpnia 1919 r. o godłach i barwach Rzeczypospolitej Polskiej, Dz. U. z 1919 r. Nr 69, poz. 416. Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "crimson" (#D91E3D, karmazyn). Proporcje 5:8.
Bitwa kuznica 1920.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Walki w rejonie Kuźnicy, Bierników i Staworowa (7-13 września 1920)