Bitwa pod Bohuszewiczami
| Wojna polsko-bolszewicka | |||
| Czas | 23–24 maja 1920 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | Bohuszewicze[a] | ||
| Terytorium | Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich | ||
| Przyczyna | kontrofensywa wojsk polskich nad Berezyną | ||
| Wynik | zwycięstwo polskie | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Bitwa pod Bohuszewiczami – walki 57 pułku piechoty wielkopolskiej ppłk. Antoniego Szyllinga z oddziałami Armii Czerwonej toczone w ramach bitwy nad Berezyną w okresie wojny polsko-bolszewickiej.
Przebieg działań
- Sytuacja ogólna
14 maja 1920 ruszyła sowiecka ofensywa wojsk Frontu Zachodniego Michaiła Tuchaczewskiego. 15 Armia Augusta Korka i Grupa Północna Jewgienija Siergiejewa uderzyły na pozycje oddziałów polskich 8 Dywizji Piechoty i 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej w ogólnym kierunku na Głębokie. Wykonująca uderzenie pomocnicze 16 Armia Nikołaja Sołłohuba[1] zaatakowała oddziały 4 Armii gen. Stanisława Szeptyckiego i podjęła próbę sforsowania rzeki Berezyny pod Murawą[b] i Żukowcem[c] oraz pod Żarnówkami[d] i Niehoniczami[e]. Sowiecka 8 Dywizja Strzelców odrzuciła pod Martynówką I batalion 16 pułku piechoty, a 21 maja zdobyła Bohuszewicze[2][3]. Wobec skomplikowanej sytuacji operacyjnej, 23 maja rozpoczął się ogólny odwrót wojsk polskich w kierunku zachodnim[4].
Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego postanowiło rozstrzygnąć sytuację nad Berezyną w sposób zaczepny. Wojska gen. Szeptyckiego szykowały się do natarcia.
- Działania pułku
Już 19 maja stojący w Bobrujsku 57 pułk piechoty ppłk. Szyllinga otrzymał rozkaz przejścia do rejonu Tatarkowicze[f] – Chołuj[g] – Kamienicze[h] i wzmocnienie polskiej obrony w rejonie tych miejscowości[5]. 22 maja pułk został skierowany do Bohuszewicz z zadaniem jej zdobycia[6]. Dowódca pułku wyznaczył do awangardy III batalion kpt. Edmunda Efferta[7]. Liczył on około 450 żołnierzy i posiadał 6 ciężkich karabinów maszynowych. Po drodze batalion zmiatał liczne patrole bojowe nieprzyjaciela i przed wieczorem 23 maja dotarł pod Bohuszewicze. Według oceny polskiego dowódcy miejscowości broniło około 1500 żołnierzy, a piechotę wspierała bateria artylerii[8]. Kapitan Effert zdecydował się wykorzystać element zaskoczenia i zaatakować załogę broniącą miejscowość. Atakiem nocnym z trzech stron wdarły się do Bohuszewicz, a zaskoczony przeciwnik po krótkiej walce wycofywał się w nieładzie porzucając broń ciężką i tabory. Nadciągające siły główne pułku pomogły w wyłapywaniu czerwonoarmistów. Następnego dnia I i II batalion odmaszerował w kierunku na Jakszyce i Osmołówkę, a w Bohuszewiczach pozostał jedynie III batalion, który w ciągu dnia odparł ataki nieprzyjaciela[8]. Wieczorem oddziały Armii Czerwonej wycofały się za Berezynę, a front ustabilizował się na kilkanaście dni[9].
Bilans walk
56 pułk piechoty stracił kilku rannych, wziął około pięciuset jeńców, cztery działa i sześć ciężkich karabinów maszynowych[5].
Uwagi
- ↑ Bohuszewicze, miasteczko i wieś, powiat ihumeński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 292., obecnie Багушэвічы, rejon berezyński.
- ↑ Obecnie Мурава, rejon berezyński.
- ↑ Żukowiec, nad rzeką Berezyną, gm. Dymitrowicze, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 847., obecnie Жукавец, rejon berezyński.
- ↑ Żarnówki, wś przy ujściu rzeki Żarnówki do Berezyny, powiat ihumeński, gm. Pohost, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 626., obecnie Жорнаўка, rejon berezyński.
- ↑ Niehnicze ob. Niehoncze, powiat ihumeński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 76., obecnie Нягонічы, rejon berezyński.
- ↑ Tatarkowicze, 1.) wś, powiat bobrujski, par. Świsłocz, przy drodze do miasteczka Chołuj, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 224., obecnie Асяродак, rejon osipowicki.
- ↑ Chołuj, miasteczko, powiat ihumeński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 626., obecnie Ліпень, rejon osipowicki.
- ↑ Kamienicze, folwark i dwie wioski, powiat ihumeński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 747., obecnie Вёска Каменічы rejon osipowicki.
Przypisy
- ↑ Cisek, Paduszek i Rawski 2010 ↓, s. 42.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 33.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 45.
- ↑ Wysocki (red.) 2005 ↓, s. 34.
- ↑ a b Odziemkowski 1998 ↓, s. 25.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 45-46.
- ↑ Karczewski 1928 ↓, s. 15.
- ↑ a b Odziemkowski 2004 ↓, s. 46.
- ↑ Karczewski 1928 ↓, s. 16.
Bibliografia
- Janusz Cisek, Konrad Paduszek, Tadeusz Rawski: Wojna polsko-sowiecka 1919–1921. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2010.
- Leon Karczewski: Zarys historji wojennej 57-go pułku piechoty wielkopolskiej. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko – rosyjskiej 1919 – 1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon bitew polskich 1914 – 1920. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2004. ISBN 83-85621-46-6.
- Wiesław Wysocki (red.): Szlakiem oręża polskiego; vademecum miejsc walk i budowli obronnych. T. 2, „Poza granicami współczesnej Polski”. Warszawa: Wydawnictwo „Gamb”, 2005. ISBN 83-7399-050-X.
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej w okresie 1919-13 grudnia 1927 ustanowiona ustawą z dnia 1 sierpnia 1919 r. o godłach i barwach Rzeczypospolitej Polskiej, Dz. U. z 1919 r. Nr 69, poz. 416. Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "crimson" (#D91E3D, karmazyn). Proporcje 5:8.
.svg)