Bitwa pod Borejkami

Bitwa pod Borejkami

Wojna polsko-bolszewicka
Czas	22–23 maja 1920
Miejsce	pod Borejkami
Terytorium	Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich
Przyczyna	I ofensywa Frontu Zachodniego
Wynik	zwycięstwo taktyczne Sowietów
Strony konfliktu
Polska  Rosyjska FSRR
Siły
28 pułk piechoty 18 Dywizja Strzelców
Straty
2 karabiny maszynowe
brak współrzędnych

Bitwa pod Borejkami – walki 28 pułku piechoty Strzelców Kaniowskich mjr. Jana Tabaczyńskiego z oddziałami 18 Dywizji Strzelców w czasie majowej ofensywy wojsk Michaiła Tuchaczewskiego w okresie wojny polsko-bolszewickiej.

Przebieg działań

Działania wojsk przed bitwą

14 maja ruszyła pierwsza ofensywa wojsk Frontu Zachodniego Michaiła Tuchaczewskiego.

15 Armia Augusta Korka i Grupa Północna Jewgienija Siergiejewa uderzyły na pozycje oddziałów 8 Dywizji Piechoty i 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej w ogólnym kierunku na Głębokie, a 16 Armia Nikołaja Sołłohuba wykonała uderzenie pomocnicze w kierunku Mińska^[1]. W rejonie Lepla i Uszacza oddziały 1 Dywizji L-B i 13 pułku piechoty z 8 Dywizji Piechoty nie wytrzymały uderzenia 4., 11., 56. i 5 Dywizji Strzelców i rozpoczęły odwrót^[2].

21 maja 1 Armia gen. Stefana Majewskiego została wzmocniona ściągniętą z rejonu Wilna 10 Dywizją Piechoty. Dywizja ta obsadziła linię obronną między Szarkowszczyzną a Kozianami. Umożliwiło to wycofującym się 8 DP i 1 DLB oderwanie się od przeciwnika i zreorganizowanie oddziałów^[3].

Walki 28 pułku piechoty

22 maja pułki 10 Dywizji ruszyły do przeciwnatarcia. Jego celem było umożliwić 8 Dywizji Piechoty i 1 Brygadzie Jazdy oderwanie się od przeciwnika i reorganizację wykrwawionych oddziałów. 28 pp Strzelców Kaniowskich mjr. Jana Tabaczyńskiego otrzymał rozkaz uderzenia od północy na Gołbię i nawiązania łączności z oddziałami 6 Dywizji Piechoty. Wsparcie artyleryjskie zapewniała 3/10 pułku artylerii polowej^[4]. Idący na czele kolumny II/28 pp zaatakował oddziały sowieckiej 18 Dywizji Strzelców broniące się na skraju lasu w okolicach Borejek. Oba skrzydła pozycji sowieckiej osłaniał bagnisty i trudny do przebycia teren^[5]. 5. i 6. kompanie 28 pp pod ogniem nieprzyjaciela przebiegły 700 m groblę i opanowały mostki prowadzące do wsi, a następnie samą wieś. Dalsze walki toczyły się w głębi lasu, a do walki weszły 7 i 8 kompania 28 pp. Po opanowaniu skrzyżowania dróg pod Borejkami, dowódca pułku mjr Tabaczyński wprowadził do walki III batalion z zadaniem opanowania Gołbei. W trakcie marszu batalion wymiótł z kilku wiosek małe oddziały sowieckie, szturmem opanował wieś Olchwery i około 16.00 zdobył Gołbeje.

W tym czasie 6 Dywizja Piechoty zdobyła Duniłowicze, a rozpoznanie ustaliło, że skoncentrowana w rejonie Szarkowszczyzny sowiecka 56 Dywizja Strzelców dotkliwie odczuwa brak amunicji. Dowódca grupy operacyjnej płk Małachowski wydał rozkaz uderzenia na Szarkowszczyznę i 28 pułk piechoty swoimi głównymi siłami ruszył do natarcia^[4]. Na ubezpieczeniu w Gołbeje pozostawiono 9 kompanię por. Rogowskiego i 10 kompanię, zaś w Borejkach 7 kompanię por. Ciunelisa.

Gdy główne siły pułku odmaszerowały, ześrodkowane w okolicznych lasach oddziały sowieckiej 18 Dywizji Strzelców uderzyły na Gołbeje i rozbiły broniące się tam kompanie III batalionu. Pozostałe kompanie tegoż batalionu, wzmocnione 6 kompanią, okopały się na skrzyżowaniu dróg pod Borejkami. Około północy nieprzyjaciel obszedł lewe skrzydło III batalionu i uderzył na broniącą się w Borejkach 7 kompanię. Podpalone stodoły skutecznie oświetlały teren i przeciwnik został odparty. Jednak dalsze pozostawanie w Borejkach groziło zniszczeniem całego pułku. Major Tabaczyński wydał rozkaz powrotu do wsi Bielki^[4].

23 maja rozpoczął się ogólny odwrót wojsk polskich na linię Dryssa – Przedbrodzie – Duniłowicze – Budsław – rzeka Serwecz – Milcza – rzeka Omniszewka^[6].

Bilans walk

Pułk nie utrzymał Borejek. Jednak jego działanie przyczyniło się do oderwania od nieprzyjaciela 8 DP i 1 DLB i zreorganizowania swoich oddziałów. Nie są znane straty, jakie poniósł 28 pułk podczas walk w rejonie Borejek, ale przeszły one do tradycji pułku jako jedne z najkrwawszych^[7]. Zdobyto dwa karabiny maszynowe^[8]

Przypisy

Bibliografia

• Janusz Cisek, Konrad Paduszek, Tadeusz Rawski: Wojna polsko-sowiecka 1919–1921. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2010.
• Otton Laskowski (red.): Encyklopedia wojskowa. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Wiedzy Wojskowej i Wojskowego Instytutu Naukowo-Wydawniczego, 1931.
• Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko – rosyjskiej 1919 – 1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
• Wacław Zaborowski: Zarys historii wojennej 28-go pułku Strzelców Kaniowskich. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.