Bitwa pod Bystrzykiem

Bitwa pod Bystrzykiem
— Wojna polsko-bolszewicka —
Czas	31 maja 1920
Miejsce	Bystrzyk
Terytorium	Ukraińska Republika Ludowa
Przyczyna	wyprawa kijowska
Wynik	zwycięstwo Sowietów
Strony konfliktu
Polska  Rosyjska FSRR
Siły
40 pułk piechoty
brak współrzędnych

Gen. Tadeusz Kutrzeba
Wyprawa kijowska 1920 roku^[1].

Mieczysław Biernacki,
Działania armji konnej Budiennego... ^[2]

Bitwa pod Bystrzykiem – bitwa stoczona 31 maja 1920 roku, w pobliżu wsi Bystrzyk. Była to część ofensywy kawalerii Budionnego podczas wojny polsko-bolszewickiej.

Walki

Ataki rosyjskie rozpoczęły się 26 maja w celu odcięcia polskich 2 Armii i 3 Armii. Oddziałom sowieckiej 11 Dywizji Kawalerii, udało się przełamać linię frontu w rejonie wsi Bystrzyk. Rejon ten był broniony tylko przez jedną kompanię piechoty polskiego 50 pułku Strzelców Kresowych. Po krótkiej potyczce, oddział polski został pokonany. Kawaleria kozacka nie brała jeńców, wszyscy z 75 polskich żołnierzy zginęli, w tym jeńcy i ranni. Dokładne straty rosyjskie nie są znane. Wkrótce po potyczce, dowodzący polską 13 Dywizją Piechoty, gen. Franciszek Paulik, wysłał do walki 40 pułk piechoty, aby odciążyć obrońców Bystrzyka, ale było już za późno, ponadto pułk nie miał wystarczającej siły ognia, by pokonać oddziały sowieckiej 11 Dywizji Kawalerii. Następnego dnia rosyjska 11 Dywizja Kawalerii, przedarła się na drugą stronę frontu i dotarła na odległość około 15 km od tyłów wojsk polskich.

Luka we froncie spowodowała, że polska 13 Dywizja Piechoty została zagrożona okrążeniem. Dowodzący polską 6 Armią gen. Wacław Iwaszkiewicz, przystąpił do organizowania kontrataku, grupę uderzeniowa sformował ze wszystkich dostępnych rezerw. Gen. Wacław Iwaszkiewicz dowództwo nad grupą uderzeniową powierzył Jerzemu Sawickiemu. Ostatecznie grupa uderzeniowa składała się z dwóch pułków z 3 Brygady Kawalerii, oraz dwóch batalionów piechoty z 19 pułku piechoty i dwóch baterii artylerii. Polski kontratak rozpoczął o godzinie 1:00 w nocy 1 czerwca. Polska grupa uderzeniowa zaskoczyła rosyjską 11 Dywizje Kawalerii we wsi Starościńce. Mimo że siły obu stron były mniej więcej równe, Rosjanie po krótkiej potyczce rozpoczęli odwrót. Po udanym pościgu, 11 Dywizja Kawalerii została zmuszona, przez polska grupę uderzeniową, do powrotu na pozycje sprzed 26 maja.

Przypisy

Bibliografia

• Mieczysław Biernacki: Działania Armji Konnej Budiennego w kampanji polsko-rosyjskiej 1920 r. 26 V-20 VI 1920. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1924.
• Tadeusz Kutrzeba: Wyprawa kijowska 1920 roku. Warszawa: Gebethner i Wolff, 1937.
• Marian Kukiel, Moja wojaczka na Ukrainie, wiosna 1920 : dziennik oficera Sztabu Generalnego ; wstęp i oprac. Janusz Zuziak. Warszawa 1995 : Wojskowy Instytut Historyczny ; Pruszków : "Ajaks", 1995 ​ISBN 83-85621-74-1​.
• G. Łukomski, B. Polak, M. Wrzosek, Wojna polsko-bolszewicka 1919-1920. Działania bojowe. Kalendarium, t. 1-2, Koszalin 1990.