Bitwa pod Colenso

Bitwa pod Colenso
— II wojna burska 1899-1902 —
Czas	15 grudnia 1899
Miejsce	Colenso, KwaZulu-Natal
Terytorium	Afryka Południowa
Wynik	Zwycięstwo Burów
Strony konfliktu
Transwal, Wolne Państwo Orania Wielka Brytania
Dowódcy
generał Louis Botha generał Redvers Buller
Siły
6 000 18 000, 44 działa
Straty
36 zabitych i rannych 143 zabitych, 755 rannych, 240 jeńców, 10 dział
Położenie na mapie Afryki (c) Eric Gaba, Wikimedia Commons user Sting, CC BY-SA 3.0 miejsce bitwy
28°44′03″S 29°49′21″E/-28,734167 29,822500

Bitwa pod Colenso – starcie zbrojne, które miało miejsce 15 grudnia 1899 w trakcie II wojny burskiej (1899–1902).

W grudniu 1899 r. głównodowodzący wojsk brytyjskich w Afryce Południowej generał Redvers Buller na czele 18 000 żołnierzy opuścił Durban w Natalu i skierował się w kierunku oblężonego przez Burów miasta Ladysmith. Na wieść o nadciągających Brytyjczykach, 6-tysięczny oddział Burów zajął stanowiska na trzech wzgórzach położonych nad rzeką Tugelą w pobliżu miasta Colenso. Wzgórza poprzecinano potrójnym rzędem okopów oraz zasiekami za którymi znajdowały się zamaskowane działa.

15 grudnia wczesnym rankiem niczego niespodziewający się Brytyjczycy pojawili się w pobliżu stanowisk Burów. W momencie przekraczania rzeki brygada dowodzona przez generała Fitzroya Harta została nagle ostrzelana i zdziesiątkowana celnym ogniem dział burskich. Podobnie wysokie straty poniosła środkowa brygada generała Henry'ego Hildyarda, która straciła na dodatek całą baterię dział. Do niewoli burskiej dostali się m.in. żołnierze z kompanii osłonowych. Ostatnie dwie prawoskrzydłowe brygady brytyjskie generałów Douglasa Cochrane oraz Geoffreya Bartona dostały się pod ciężki ogień z fortu Wylie i rozproszyły się. Około godziny 11 generał Buller zarządził odwrót. Straty brytyjskie wyniosły prawie 1 200 zabitych, rannych i jeńców. Po stronie burskiej zginęło 8 ludzi a 28 zostało rannych.

Bibliografia

• Zygmunt Ryniewicz: Leksykon bitew świata, wyd. Alma-press, Warszawa 2004.