Bitwa pod Corpahuaico

Bitwa pod Corpahuaico
Wojny niepodległościowe w Ameryce Łacińskiej, Wojna o niepodległość Peru 1820–1826
Ilustracja
generał Gerónimo Valdés
Czas3 grudnia 1824
MiejscePrzełęcz Corpahuaico, Peru
TerytoriumPeru
Wynikzwycięstwo wojsk rojalistycznych
Strony konfliktu
Peru
Kolumbia
Hiszpania
Dowódcy
Jacinto Lara, William MillerGerónimo Valdés
Straty
ok. 200 zabitych, 1 armata utraconanieznaczne
brak współrzędnych

Bitwa na przełęczy Corpahuaico – starcie zbrojne, które miało miejsce w dniu 3 grudnia 1824 r. w trakcie wojen niepodległościowych w Ameryce Łacińskiej (wojna o niepodległość Peru), zakończone zwycięstwem zwolenników utrzymania związków z Hiszpanią (rojalistów).

Przyczyna bitwy

W wyniku porażki w bitwie pod Junin rojalistyczna Armia Północna została zmuszona do odwrotu za rzekę Pampas, a wicekról de La Serna podjął decyzję o skoncentrowania wszystkich sił przeciwko patriotom Bolivara. W konsekwencji z Górnego Peru powróciły oddziały dowodzone przez generała Gerónimo Valdésa[1]. Decydujące zwycięstwo sił patriotycznych pod Junin umocniło władzę dyktatorską Bolivara w Peru i umożliwiło jego wojskom zdobycie Limy i zajęcie znacznych obszarów Peru opuszczonych przez rojalistów[2].

Simon Bolivar zatrzymał ofensywę patriotów na linii rzeki Pampas celem umocnienia władzy republikanów w zdobytych regionach Peru i podjęcia negocjacji ze zbuntowanym wobec wicekróla de La Serny rojalistycznym generałem Olanetą[3].

Wicekról de La Serna podjął decyzję o zaatakowaniu sił patriotycznych dowodzonych przez generała Antonio Jose de Sucre, obsadzających linię rzeki Pampas i objął osobiste dowództwo nad armią. 20 listopada i 22 listopada siły rojalistyczne podjęły dwie próby przekroczenie rzeki, ale zostały odparte przez patriotów. W konsekwencji 26 listopada 1824 r. rojaliści rozpoczęli manewr okrążający i zmusili armię de Sucre do marszu w kierunku Humanagi. Kolumnę wojsk patriotycznych osłaniała idąca na tyle trzybatalionowa dywizja dowodzona przez gen. Lara oraz kawaleria dowodzona przez gen. Millera. Wraz z dywizją Lary poruszały się tabory armii i dwie będące na jej wyposażeniu armaty[4].

Przebieg bitwy

Popołudniem 3 grudnia 1824 r. przechodzący przez przełęcz Corpahuaico patrioci zostali zaskoczeni przez rojalistyczną Dywizję Awangardy gen. Valdésa, liczącą cztery bataliony piechoty, dwa szwadrony kawalerii i cztery armaty. Uderzając niespodziewanie z południa Valdés rozproszył dywizję Lary i zdobył jedną z republikańskich armat oraz porzucone przez wycofujących się patriotów tabory. Dalsze postępy rojalistów powstrzymało nadejście kawalerii Millera, który opanował panikę w szeregach patriotów i silnym ostrzałem osłonił odwrót pozostałości dywizji Lary i taborów oraz ostatniej ocalałej republikańskiej armaty w ślad za armią de Sucre. Walkę przerwały zapadające ciemności[5].

Skutki bitwy

Utraciwszy część wyposażenia i pod wpływem porażki de Sucre oderwał swoje siły od ścigających go rojalistów i wycofał się do La Quinua. Nie miał zdolności dalszego manewrowania celem zajęcia lepszej pozycji obronnej i został zmuszony do przyjęcia narzuconej mu bitwy w rejonie Ayacucho[6].

Przypisy

  1. Jarosław Spyra, Ayacucho 1824, Warszawa 2011, s. 266–267, ISBN 978-83-11-12177-5.
  2. Jarosław Spyra, Ayacucho 1824, s. 267–269.
  3. Jaroslaw Spyra, Ayacucho 1824, s. 267.
  4. Jarosław Spyra, Ayacucho 1824, s. 268–272.
  5. Jarosław Spyra, Ayacucho 1824, s. 272.
  6. Jarosław Spyra, Ayacucho 1824, s. 273–275.

Media użyte na tej stronie

Gerónimo Valdés.jpg
Gerónimo Valdés