Bitwa pod Dawgieliszkami

Bitwa pod Dawgieliszkami

Wojna polsko-bolszewicka
Czas	8 lipca 1920
Miejsce	pod Dawgieliszkami[a]
Terytorium	Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich
Przyczyna	ofensywa Frontu Zachodniego
Wynik	nierozstrzygnięte
Strony konfliktu
Polska  Rosyjska FSRR
Siły
2 Dywizja L-B Białostocki ps
brak współrzędnych

Bitwa pod Dawgieliszkami – walki polskiego Białostockiego pułku strzelców z sowieckimi 57 i 58 pułkiem strzelców z 3 Korpusu Kawalerii Gaja w okresie lipcowej ofensywy Frontu Zachodniego Michaiła Tuchaczewskiego w czasie wojny polsko-bolszewickiej.

Geneza

W pierwszej dekadzie lipca przełamany został front polski nad Autą, a wojska Frontu Północno-Wschodniego gen. Stanisława Szeptyckiego cofały się pod naporem ofensywy Michaiła Tuchaczewskiego^[1]. Naczelne Dowództwo nakazało powstrzymanie wojsk sowieckiego Frontu Zachodniego na linii dawnych okopów niemieckich z okresu I wojny światowej^[2]. Ściągnięta z polsko-litewskiej linii demarkacyjnej 2 Dywizja Litewsko-Białoruska obsadzała rubież obrony Skajtaszyle – Korkożyszki – Dubinka^[3]. Oddziały IV Brygady Litewsko-Białoruskiej oraz 8 Dywizja Piechoty obsadziły linię Dzisny^[4].

Walczące wojska

Jednostka	Dowódca	Podporządkowanie
Wojsko Polskie
2 Dywizja Litewsko-Białoruska	–	Front Północny
IV Brygada Litewsko-Bialoruska	ppłk Stefan Pasławski	–
⇒ Białostocki pułk strzelców	–	2 D L-B
→ I/ Białostockiego ps	kpt. Lewicki	–
Armia Czerwona
10 Dywizja Kawalerii	–	3 Korpus Kawalerii
⇒ 57 pułk kawalerii	–	–
⇒ 58 pułk kawalerii	–	–

Walki pod Dawgieliszkami

W trakcie przygotowań do obrony Wilna I batalion Białostockiego pułku strzelców zajął stanowiska na wzgórzach na wschód od Dawgieliszek. Przy batalionie znajdował się dowódca pułku, ppłk Izydor Modelski. 8 lipca pod stanowiska polskie podszedł sowiecki 57 pułk kawalerii z 3 Korpusu Kawalerii Gaja Gaja^[5][6]. Kilkakrotne szarże Kozaków załamały się w ogniu obrony dwóch polskich kompanii broniących się na wzgórzach na wschód od Dawgieliszek. Kolejny raz nieprzyjaciel zaatakował polskie kompanie trzema szwadronami, ostrzeliwując je jednocześnie ogniem artylerii. Po niepowodzeniach 57 pułk kawalerii zaprzestał ataków i cofnął się do Michałowa, gdzie oczekiwał wsparcia^[7]. Kapitan Lewicki, chcąc nawiązać łączność w prawo z pułkownikiem Hauserem, nie ścigał nieprzyjaciela, lecz pozostał na zajętych pozycjach^[6].

Wieczorem na polu walki zjawił się sowiecki 58 pułk kawalerii. Obszedł on polskie stanowiska i zaatakował batalion od strony folwarku Nowe Dawgieliszki. Równocześnie od czoła uderzył spieszony 57 pułk kawalerii. Dwugodzinna walka nie dała rozstrzygnięcia. Rano 9 lipca batalion polski wycofał się na stację Ignalino, z uwagi na niepomyślny rozwój wydarzeń na innych odcinkach frontu wokół Wilna^[5][8].

Bilans walk

Pierwsze walki oddziałów 2 Dywizji Litewsko-Białoruskiej z jazdą 3 Korpusu Kawalerii Gaja Gaja przyniosły serię porażek pojedynczych batalionów. Rażąca dysproporcja sił i brak łączności między słabymi polskimi zgrupowaniami przesądzały o wyniku starć. Mimo to niedoświadczony, niedostatecznie wyszkolony żołnierz, ze szczupłymi zapasami amunicji, walczył dobrze, potrafił stawić zacięty opór i opóźnić marsz 3 KK na Wilno^[9].

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Janusz Cisek, Konrad Paduszek, Tadeusz Rawski: Wojna polsko-sowiecka 1919–1921. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2010.
• Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko-rosyjskiej 1919–1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
• Józef Piłsudski, Michaił Tuchaczewski: „Rok 1920”. „Pochód za Wisłę”. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1989. ISBN 83-218-0777-1.
• Marian Różycki, Stefan Dybkowski: Zarys historii wojennej 79-go pułku piechoty. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
• Stanisław Szabłowski, Franciszek Suchomel: Zarys historii wojennej 78-go Słuckiego pułku piechoty. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
• Wiesław Wysocki (red.): Szlakiem oręża polskiego; vademecum miejsc walk i budowli obronnych. T. 2, poza granicami współczesnej Polski. Warszawa: Wydawnictwo „Gamb”, 2005. ISBN 83-7399-050-X.