Bitwa pod Dybbøl

II Wojna o Szlezwik
Bitwa pod Dybbøl
Ilustracja
Pierwszy cesarz niemiecki i król Prus Fryderyk Wilhelm I upamiętniony na pomniku
Czas

18 kwietnia 1864

Miejsce

Dybbøl

Terytorium

Dania

Przyczyna

Dążenie do przyłączenia terenów Szlezwika i Holsztynu do Królestwa Prus

Wynik

Zwycięstwo wojsk pruskich

Strony konfliktu
Królestwo DaniiKrólestwo Prus
Dowódcy
Jerzy Daniel GerlachFryderyk Karol pruski
Siły
ok. 5 tys. żołnierzy, ok. 6 tys. żołnierzy w rezerwieok. 11 tys. żołnierzy, ok. 26 tys. żołnierzy w rezerwie
Straty
ok. 700 zabitych, ok. 560 rannychok. 270 zabitych, ok. 900 rannych
Położenie na mapie Danii
Mapa konturowa Danii, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
54°54′25″N 9°45′29″E/54,906944 9,758056

Bitwa pod Dybbøl – starcie zbrojnie toczące się podczas II Wojny o Szlezwik 18 kwietnia 1864 roku pomiędzy wojskami Królestwa Danii, a wojskami Królestwa Prus i sprzymierzonymi z nim wojskami Związku Niemieckiego[1].

Przed Bitwą

Obóz wojsk duńskich pod Dybbøl.

Wojna Duńska rozpoczęła się w 1864r., a powodem jej wybuchu były dwa księstwa Szlezwik i Holsztyn zamieszkałe przez mniejszość niemiecką i przyłączone do Danii. Prusy internowały w obronie tamtejszej mniejszości niemieckiej. Miasto było źle przygotowane, dlatego też Duńczycy zajęli się jego gruntowną fortyfikacją budując przy nim kilka wysuniętych redut obronnych. W szczególności brakowało schronów dla linii frontu, a co gorsza postęp techniczny w dziedzinie artylerii sprawił, że położenie geograficzne fortu nie nadało się do skutecznej obrony. Dwa miesiące bombardowań zmusiły wojska duńskie do coraz większego schronienia się od linii frontu. Kiedy doszło do ostatecznego szturmu, oddziały pruskie znalazły ogołocone duńskie linie, których obrońcy byli zarówno zdemoralizowani, jak i zmęczeni.

Bitwa

Armia duńska była wyposażona w starsze karabiny kapiszonowe ładowane odprzodowo, w porównaniu do armii pruskiej, która to używała nowoczesnych jak na ówczesne czasy iglicowe karabiny Dreysego ładowane odtylcowo. Duńczycy wyposażeni w karabiny ładowane przez lufę stawali się łatwym celem dla Pruskiego żołnierza, który to mógł przeładowywać w pozycji leżącej w porównaniu do karabinów duńskich, które należało ładować na stojąco.

Szarża pruskiej piechoty na reduty bronione przez Duńczyków.

18 kwietnia 1864 r. o godzinie 2:00 w nocy wojska pruskie rozpoczęły manewry. Około 4 rano rozpoczęły się bombardowania duńskich pozycji, które zostawały pod ostrzałem aż do godziny 10 rano przed pierwszym natarciem pruskiej piechoty na umocnienia duńskie. Pierwsza szarża wojsk pruskich na najbardziej wysuniętą duńską redutę zakończyła się pełnym powodzeniem, a Duńczycy rozpoczęli odwrót w kierunku drugiej linii ich umocnień. Pruska armia idąc siłą rozpędu dokonała próby przejęcia drugiej linii obrony jednak ten atak został odrzucony przez ostrzał wojsk duńskich. Widząc wycofujących się Prusaków, Duńczycy postanowili przejąć inicjatywę dokonując kontrataku jednak ten ostatecznie załamał się pod wpływem tym razem pruskiego ostrzału. Armia pruska rozpoczęła drugie natarcie na wojska duńskie, które to wcześniej opuściło okopy prowadząc do bezpośredniego starcia, które pomimo dużego oporu Duńczyków, zostało przezwyciężone przez wojska pruskie[2].

Straty po Bitwie

W oficjalnych szczegółach armii duńskiej straty sięgają odpowiednio:

  • Po stronie duńskiej: ok. 700 zabitych, ok. 560 rannych, z czego wzięto do niewoli lub popełniło dezercję, ok. 3 500 żołnierzy, łącznie straty sięgnęły około 4 800 ludzi.
  • Po stronie pruskiej: ok. 270 zabitych, ok. 900 rannych, zaginionych ok. 30 żołnierzy, łącznie straty sięgnęły około 1 200 ludzi
Zniszczony wiatrak dzień po bitwie.

Bitwa pod Dybbøl była pierwszą bitwą, która została obserwowana przez delegatów Czerwonego Krzyża: Louisa Appię (1818-98) i Charlesa van de Velde (1818-98).

Konsekwencje

Rozejm obowiązywał po bitwie od 12 maja do 26 czerwca, a w Londynie rozpoczęły się negocjacje w sprawie nowej granicy między Danią a Związkiem Niemieckim. Dania chciała granicy z rzeką Eider, ale zostało to odrzucone jako nie do zaakceptowania dla strony Pruskiej. Nieugięta postawa duńskiego rządu w Londynie doprowadziła do ich dyplomatycznej izolacji podczas negocjacji w Wiedniu, co zaowocowało traktatem pokojowym podpisanym 30 października 1864 r. Traktat ten przekształcił księstwa Szlezwiku i Holsztynu w „austriacko-pruskie kondominium, pod wspólną suwerennością obu państw”, które to zaledwie kilka lat później zostało nowym zarzewiem konfliktu pomiędzy Prusami, a Austrią, na które to zresztą Bismarck celowo liczył w celu unifikacji Niemiec pod przewodnictwem Królestwa Prus. Pruski kanclerz Otto von Bismarck podjął w ten sposób jeden z pierwszych kroków w kierunku powstania Cesarstwa Niemieckiego, które to dominowało w Europie kontynentalnej aż do I wojny światowej[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. Kalendarium Historyczne, [w:] historykon.pl [online].
  2. Duńsko – Pruska wojna o Szlezwik, [w:] polityka.pl [online].
  3. Wojna duńska 1864, [w:] eszkola.pl [online].

Bibliografia

  • Duńsko-niemiecka wojna o Szlezwik i Holsztyn | Pierwsza wojna Bismarcka – Polityka.pl
  • Daniel Mirosz – Dania. XX i XXI w.
  • Historykon – Wojna duńsko – pruska w 1864 r.

Media użyte na tej stronie

Legenda miejsce bitwy.svg
Symbol miejsca bitwy do legendy mapy
Denmark physical map.svg
Autor: Urutseg, Licencja: CC0
Denmark physical map, parameters equal to File:Denmark location map.svg
Escalade of Dybbol Fort 1864.jpg
Escalade of Dybbøl Fort on April 18th 1864
Dybbøl mølle 19. april 1864.jpg
Autor: Statens Arkiver - Danish State Archives, Licencja: CC BY-SA 2.0
Dybbøl mølle sønderskudt, 19. april 1864.
Wilhelm I (Deutsches Reich).jpg
Autor: Vitold Muratov, Licencja: CC BY-SA 4.0
Монумент в честь Вильгельма Первого