Bitwa pod Filipowem (1656)

Bitwa pod Filipowem

Potop szwedzki II wojna północna
Bitwa pod Filipowem na rycinie Erika Dahlbergha
Czas	22 października 1656
Miejsce	Filipów
Wynik	zwycięstwo Szwedów
Strony konfliktu
I Rzeczpospolita Szwecja Brandenburgia Prusy
Dowódcy
hetman Wincenty Aleksander Gosiewski Gustaw Otto Stenbock
Siły
5 000[1] 6 000[2]
Straty
500-600 zabitych[3]
Położenie na mapie województwa podlaskiego miejsce bitwy
Położenie na mapie Polski miejsce bitwy
54°10′50″N 22°37′15″E/54,180556 22,620833

Bitwa pod Filipowem (znana też jako bitwa pod Mieruniszkami-Filipowem) – bitwa stoczona 22 października 1656 w czasie potopu szwedzkiego między wojskami polskimi a siłami szwedzko-brandenburskimi.

Przebieg bitwy

Po zniszczeniu armii szwedzko-brandenburskiej pod Prostkami armia litewsko-tatarska przystąpiła do pustoszenia ziem elektorskich, wkrótce jednak Tatarzy odeszli, Prusy opuściły również chorągwie koronne Wojniłłowicza i armia stopniała liczebnie do 5000 żołnierzy. W drugiej połowie października ruszyła na Litwinów kolejna, armia szwedzko-brandenburska dowodzona przez generała Gustawa Ottona Stenbocka i Jerzego Fryderyka, księcia Waldeck. Siły tym razem były mniej więcej równe, gdyż 5000 Litwinów dowodzonych przez hetmana polnego litewskiego Wincentego Gosiewskiego musiało zmierzyć się z 6000 żołnierzy szwedzkich i elektorskich.

Dywizja (ok. 5 tys.) hetmana polnego litewskiego Wincentego Gosiewskiego rozlokowana w Filipowie w powiecie suwalskim stoczyła bitwę z korpusem (ok. 6 tys.), dowodzonym przez generała Gustawa Ottona Stenbocka i Jerzego Fryderyka księcia Waldeck.

W czasie, gdy główne siły litewskie były rozlokowane w Filipowie, posuwające się szybkim marszem oddziały szwedzko-brandenburskie zaatakowały niespodzianie pod Mieruniszkami tylną straż wojsk polskich. Wywiązała się bitwa, w której od początku inicjatywę i przewagę taktyczną mieli Szwedzi i Brandenburczycy. Cofającym się pod naporem nieprzyjaciela wojskom polskim groziło oskrzydlenie. W tej sytuacji hetman Gosiewski postanowił oderwać swe główne siły od wroga i wycofać się na północ.

Porażka była dotkliwa, jednak dzięki temu, że Gosiewski w porę wycofał się z walki, straty były niewielkie. Utracono część taborów oraz cennego jeńca – wziętego pod Prostkami i trzymanego pod strażą w Filipowie Bogusława Radziwiłła. Po bitwie pokonany Gosiewski zawarł wkrótce rozejm z elektorem i wycofał się z Prus Książęcych, natomiast Stenbock pomaszerował nad Wisłę.

Zobacz też

• konflikty zbrojne w historii Polski
• Historia Filipowa

Przypisy

Bibliografia

• SławomirS. Augusiewicz SławomirS., Prostki 1656, Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2001, ISBN 83-11-09323-7, OCLC 830250297 .
• JacekJ. Płosiński JacekJ., Potop szwedzki na Podlasiu 1655-1657, wyd. Wyd. 1, Zabrze: Wydawnictwo Inforteditions, 2006, ISBN 83-89943-07-7, OCLC 70659053 .

Linki zewnętrzne

• Filipów on-line. filipow.free.ngo.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-11-03)]. – historia