Bitwa pod Gazalą

Bitwa pod Gazalą
II wojna światowa, kampania afrykańska
(c) Bundesarchiv, Bild 101I-784-0246-22A / Tannenberg / CC-BY-SA 3.0 Gen. Erwin Rommel w pojeździe opancerzonym Sd.Kfz.250 (P) oraz osłaniający go czołg Panzer III (L) w czasie bitwy pod Gazalą
Czas	27 maja–21 czerwca 1942
Miejsce	Gazala w pobliżu Tobruku
Terytorium	Libia Włoska
Wynik	decydujące zwycięstwo Osi
Strony konfliktu
Włochy  III Rzesza  Wielka Brytania  Indie Brytyjskie  Związek Południowej Afryki  Wolna Francja  Stany Zjednoczone[a]
Dowódcy
Ettore Bastico Erwin Rommel Claude Auchinleck Neil Ritchie
Siły
80 000 żołnierzy 560 czołgów 175 000 żołnierzy 843 czołgi
Straty
32 000 żołnierzy 114 czołgów zniszczonych 98 000 zabitych, rannych lub pojmanych 540 czołgów zniszczonych
Położenie na mapie Libii miejsce bitwy
32°08′43″N 23°21′27″E/32,145278 23,357500

Bitwa pod Gazalą – bitwa stoczona podczas kampanii afrykańskiej II wojny światowej w dniach 26 maja-21 czerwca 1942 r. między Afrika Korps złożonym z oddziałów włoskich i niemieckich, dowodzonym przez gen. Erwina Rommla, a siłami brytyjskiej 8 Armii dowodzonej przez gen. Neila Ritchiego.

Po ofensywie wojsk Osi w styczniu 1942 r. Brytyjczycy wycofali się na pozycje pomiędzy portem w Tobruku na wybrzeżu Morza Śródziemnego a miastem Bir Hakeim na południu.

Przebieg bitwy

27 maja Rommel osobiście poprowadził oddziały Afrika Korps: Armię Pancerną "Afrika", włoski XX Korpus Zmotoryzowany oraz 90 Dywizję Piechoty Lekkiej "Afrika" do ryzykownego ataku na pozycje brytyjskie na południu, wykorzystując pola minowe przeciwnika do ochrony własnej flanki.

Włoski X Korpus związał siły przeciwnika atakiem frontalnym, a 101 Włoska Dywizja Zmotoryzowana "Trieste" zaatakowała ufortyfikowany obszar w pobliżu Bir Hakeim bronionego przez 1 Brygadę Wolnych Francuzów, który okazał się dla sił Osi poważnym problemem. Armia Pancerna "Afrika" znalazła się w pułapce między Bir Hakeim na południu, Tobrukiem na północy, polami minowymi na zachodzie i armią brytyjską na wschodzie.

Wojska niemiecko-włoskie najpierw cofnęły się, by zabezpieczyć własne linie zaopatrzenia. Następnie odparły spóźniony i nieskoordynowany kontratak Brytyjczyków, wysyłając część sił na południe, aby wyprzeć Francuzów z rejonu Bir Hakeim, po czym ponownie podjął natarcie na wschód.

Po bitwie gen. Claude Auchinleck, szef Sztabu Imperialnego Armii Brytyjskiej, nakazał odwrót w stronę El Alamein pozostawiając południowoafrykańską 2 Dywizję Piechoty, by broniła Tobruku, podobnie jak zrobił to gen. Archibald Wavell w kwietniu poprzedniego roku. Wtedy Tobruk przetrwał dziewięciomiesięczne oblężenie, po czym został uwolniony w ramach operacji "Crusader". Jednak tym razem Tobruk poddał się po siedmiu dniach. Konsekwencją tego była dymisja Ritchiego ze stanowiska dowódcy 8 Armii.

Bezpośrednią kontynuacją bitwy pod Gazalą była bitwa o Mersa Matruh.

Uwagi

Bibliografia

• Jacek Solarz: Afryka 1942. Warszawa: 2000. ISBN 83-7219-086-0.
• Ken Ford, John White: Al-Ghazala 1942. Największe zwycięstwo Rommla. Poznań: Osprey Polska, 2012. ISBN 978-83-261-0299-8.
• Simon Goodenough: War maps. Martin Press: 1982. ISBN 0-312-85584-2.