Bitwa pod Iłowajśkiem

Bitwa pod Iłowajśkiem

wojna w Donbasie
Ukraińscy żołnierze wkraczają do wioski pod Iłowajśkiem, sierpień 2014 roku
Czas	6–31 sierpnia 2014
Miejsce	Iłowajśk, obwód doniecki
Terytorium	Ukraina
Przyczyna	okrążenie wojsk ukraińskich po wkroczeniu armii rosyjskiej na terytorium Ukrainy
Wynik	zwycięstwo Rosjan i separatystów
Strony konfliktu
Ukraina  Rosja  Doniecka Republika Ludowa
Dowódcy
Wiktor Mużenko Rusłan Chomczak Pawło Piwowarenko † Ołeksij Hraczow † Walerij Gierasimow[1] Michaił Tołstych
Siły
W okrążeniu: 1400–1700 żołnierzy, ~8–10 czołgów, ~20–25 BMP, Na zewnątrz kotła 28.08: ~400 żołnierzy, 4 czołgi, Na zewnątrz kotła 30.08: 5 czołgów, kilka BMP, 2 Su-25, 2 MiG-29 Siły Zbrojne Federacji Rosyjskiej: ~4000 żołnierzy, ~100 czołgów i pojazdów pancernych, separatyści: ~2000 bojowników
Straty
Oficjalne dane ukraińskie (sierpień 2017): 366 zabitych, 429 rannych, 300 w niewoli, Niezależne badania (sierpień 2017): 368 zabitych, 18 zaginionych, co najmniej 41 cywilów Oficjalne dane ukraińskie (sierpień 2017): 300+ obywateli Rosji Niezależne badania: 34 zabitych, 17 w niewoli
Położenie na mapie Ukrainy miejsce bitwy
47°55′30″N 38°11′50″E/47,925000 38,197222

Bitwa pod Iłowajśkiem (inne używane nazwy: bitwa o Iłowajśk^[2], kocioł iłowajśki^[3], ukr. бої за Іловайськ) – jedna z najkrwawszych bitew wojny w Donbasie, stoczona pod miastem Iłowajśk w obwodzie donieckim w dniach 6–31 sierpnia 2014 roku.

Przebieg walki

Mapa przedstawiająca obszar bitwy, z zaznaczoną trasą wyjścia wojsk ukraińskich z okrążenia (niebieska linia) oraz miejscami ich zaatakowania przez wojska rosyjskie i separatystów (czerwone półokręgi)

Od 6 sierpnia wojska ukraińskie prowadziły w rejonie Iłowajśka, szczególnie na terenach wiejskich, działania bojowe, mające na celu odnajdywanie i likwidowanie oddziałów prorosyjskich separatystów. 18 sierpnia ukraińskie siły bezpieczeństwa, w dużej mierze złożone z batalionów ochotniczych^[4], tocząc ciężkie walki, wkroczyły do samego miasta. Udało im się przejąć kontrolę nad większą częścią Iłowajśka, lecz po przybyciu dużej siły regularnych wojsk rosyjskich w dniach 23–24 sierpnia i pojawieniu się ich na tyłach wojsk ukraińskich, a także po dezercji niektórych oddziałów ukraińskich, zgrupowanie iłowajśkie zostało otoczone. W nocy z 28 na 29 sierpnia prezydent Rosji Władimir Putin wezwał „siły milicji” do otwarcia korytarza humanitarnego dla okrążonego ukraińskiego wojska^[5]. 29 sierpnia o godz. 6:00 do miejscowości Mnohopilla pod Iłowajśkiem przybył rosyjski oficer i poinformował stronę ukraińską, że wyjście oddziałów powinno odbyć się bez broni. Dowództwo ukraińskich sił zbrojnych milcząco zignorowało te żądania. O godz. 8:15 wojsko ukraińskie zaczęło przemieszczać się dwiema zorganizowanymi kolumnami z miasta po trasach uzgodnionych wcześniej ze stroną rosyjską. Początkowo kolumny ukraińskie swobodnie przechodziły obok umocnionych, rosyjskich pozycji, lecz po chwili wojska rosyjskie otworzyły ogień z broni maszynowej i granatników, w wyniku czego ukraińskie kolumny zostały całkowicie rozbite^[3][4].

Skutki

Walki pod Iłowajskiem były jednym z punktów zwrotnych wojny w Donbasie: Siły Zbrojne Ukrainy utraciły inicjatywę i przeszły do defensywy^[6]. Ciężkie straty skłoniły ukraińskie dowództwo do zawarcia zawieszenia broni w Mińsku w ramach grupy kontaktowej Ukraina–Rosja–OBWE z udziałem przedstawicieli rosyjskich bojowników^[7]. Za klęskę pod Iłowajśkiem prezydent Ukrainy Petro Poroszenko w dniu 12 października 2014 r. przyjął dymisję ministra obrony Walerija Hełeteja^[8]. Z uwagi na charakter starcia (niemal zupełne rozbicie okrążonych wojsk) bitwa pod Iłowajśkiem bywa nazywana ukraińskim Stalingradem^[3][9].

Przypisy