Bitwa pod Kaczkowem

Bitwa pod Kaczkowem
Wojna polsko-bolszewicka
Ilustracja
Czas7 sierpnia 1920
Miejscepod Kaczkowem
TerytoriumPolska
Przyczynaofensywa Frontu Zachodniego
Wynikzwycięstwo Sowietów
Strony konfliktu
 Polska Rosyjska FSRR
Dowódcy
Kazimierz Rybicki
Siły
II Brygada Litewsko-Białoruska15 Brygada Strzelców
brak współrzędnych
A.Przybylski - Szkic nr 24.jpg

Bitwa pod Kaczkowem – walki polskiej II Brygady Litewsko-Białoruskiej płk. Kazimierza Rybickiego z sowiecką 15 Brygadą Strzelców w czasie II ofensywy Frontu Zachodniego Michaiła Tuchaczewskiego w okresie wojny polsko-bolszewickiej.

Sytuacja ogólna

W pierwszej dekadzie lipca 1920 przełamany został front polski nad Autą, a wojska Frontu Północno-Wschodniego gen. Stanisława Szeptyckiego cofały się pod naporem ofensywy Michaiła Tuchaczewskiego[1]. Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego nakazało powstrzymanie wojsk sowieckiego Frontu Zachodniego na linii dawnych okopów niemieckich z okresu I wojny światowej[2]. Sytuacja operacyjna, a szczególnie upadek Wilna i obejście pozycji polskich od północy, wymusiła dalszy odwrót wojsk polskich[3]. 1 Armia gen. Gustawa Zygadłowicza cofała się nad Niemen, a 4 Armia nad Szczarę[4]. Obrona wojsk polskich na linii Niemna i Szczary również nie spełniła oczekiwań. W walce z przeciwnikiem oddziały polskie poniosły duże straty i zbyt wcześnie rozpoczęły wycofanie na linię Bugu[5][6].

Plan polskiego Naczelnego Dowództwa zakładał, że 1. i 4. Armia oraz Grupa Poleska powstrzymają bolszewików i umożliwią przygotowanie kontrofensywy z rejonu Brześcia[7]. Rozstrzygającą operację na linii Bug, Ostrołęka, Omulew doradzał też gen. Maxime Weygand[8].

Działania wojsk w rejonie Kaczkowa

7 sierpnia grupa gen. Jana Rządkowskiego 8 Dywizją Piechoty obsadzała przedmoście Małkini, a 1 Dywizją Litewsko-Białoruską rzekę Kosówkę. Odwód grupy, II Brygada Litewsko-Białoruska otrzymała zadanie uderzyć na oddziały sowieckiej 5 Dywizji Strzelców maszerujących szosą Ostrów MazowieckaBrok z zamiarem sforsowania Bugu. Opanowanie przez Sowietów przepraw w Broku mogło wyprowadzić nieprzyjaciela na tyły grupy gen. Rządkowskiego[9]. Brygada skoncentrowała się w Daniłowie i na rozkaz dowódcy grupy ruszyła do natarcia[10]. Pod Kaczkowem ubezpieczenia brygady napotkały sowiecką 15 Brygadę Strzelców. Czołowy II batalion grodzieńskiego pułku strzelców pokonał dolinę rzeki Broczyski, uderzył na 44 pułk strzelców i zdobył wieś[11]. Sowiecki kontratak oskrzydlił pierwszorzutowy batalion i ten wycofał się z Kaczkowa. Wtedy zaatakował I batalion grodzieńskiego ps i wieś powtórnie została zdobyta. Zginął dowódca 2 kompanii ckm sierżant Wojniłowicz, a ranni zostali porucznik Szymański, podporucznik Kuferski i podporucznik Nowojowski. Ponadto pułk stracił 30 zabitych i rannych żołnierzy[12][13].

Dalsze natarcie na obsadzoną siłami 45 pułku strzelców Tarkowiznę nie dało pożądanego rezultatu. Silne sowieckie ubezpieczenia skutecznie osłaniały siły główne maszerujące na Brok[9]. W czasie gdy II BLB walczyła pod Kaczkowem, główne siły 5 Dywizji Strzelców podeszły pod Brok i II Brygadzie Litewsko-Białoruskiej groziło okrążenie. Wobec takiego rozwoju sytuacji, płk Rybicki zrezygnował z kontynuowania działań zaczepnych i brygada wycofała się za Bug[9][12].

Bilans walk

Dwugodzinne starcie pod Kaczkowem, zmusiło II Brygadę Litewsko-Białoruską do zmiany kierunku marszu i skierowanie brygady przez Sumiężne, Glinę i Klukowo do rejonu Płatkownica - Sadoleś. W ten sposób zrezygnowano z zamiaru uderzenia na nieprzyjaciela, którego nie zdołano uchwycić w ruchu. Brygada przeszła przez Bug i stanęła w odwodzie grupy generała Rządkowskiego w rejonie SadoleśPłatkownica[14].

Przypisy

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1919–1928).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej w okresie 1919-13 grudnia 1927 ustanowiona ustawą z dnia 1 sierpnia 1919 r. o godłach i barwach Rzeczypospolitej Polskiej, Dz. U. z 1919 r. Nr 69, poz. 416. Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "crimson" (#D91E3D, karmazyn). Proporcje 5:8.
A.Przybylski - Szkic nr 24.jpg
Nad Bugiem. Położenie jednostek polskich i rosyjskich dnia 7 sierpnia 1920. Adam Przybylski, Wojna Polska 1918 ― 1921; Szkic Nr 24.
Bitwa malkinia 1920.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Bitwa pod Małkinią (5 - 7 sierpnia 1920)