Bitwa pod Kijami

Ten artykuł od 2012-06 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Bitwa pod Kijami (niem. Kay)

wojna siedmioletnia
Czas	23 lipca 1759
Miejsce	Kije
Terytorium	województwo lubuskie, Polska
Wynik	zwycięstwo rosyjskie
Strony konfliktu
Prusy Rosja
Dowódcy
generał Carl Heinrich von Wedel(niem.) Piotr Sałtykow
Siły
28 000 ludzi 47 000 ludzi
Straty
ok. 6 000 ludzi ok. 4 600 ludzi
Położenie na mapie województwa lubuskiego miejsce bitwy
Położenie na mapie Polski miejsce bitwy
52°06′N 15°32′E/52,100000 15,533333

Przebieg bitwy na kolorowanym miedziorycie Johanna Martina Bernigerotha

Bitwa pod Kijami – starcie zbrojne, które miało miejsce 23 lipca 1759 podczas wojny siedmioletniej.

Siły rosyjskie pod dowództwem Piotra Sałtykowa zamierzały połączyć się z nadciągającymi wojskami austriackimi Laudona. Pomiędzy Kijami i Pałckiem (Paltzig albo Paltzern) zostały jednak zaatakowane przez wojska pruskie pod dowództwem von Wedela.

Król Fryderyk II w swojej nowo zaplanowanej kampanii za wszelką cenę starał się nie dopuścić do groźnego dla niego połączenia sojuszniczych armii Austrii i Rosji. Król był bardzo niezadowolony z dotychczasowych działań generałów Dohny i Wabersnowa. Generał Dohna został odwołany, a jego miejsce zajął generał Wedel(niem.). Nowy dowódca otrzymał szerokie pełnomocnictwa, a także polecenie atakowania armii rosyjskiej, aby nie dopuścić do jej połączenia z Austriakami.

Generał Wedel przybył do korpusu 22 lipca. Miał do dyspozycji ok. 30 000 żołnierzy, 46 dział ciężkich i 40 batalionowych. W nocy z 22 na 23 lipca Rosjanie zajmujący pozycje na linii Golce-Stare Kramsko-Klępsk rozpoczęli manewr oskrzydlający prawe skrzydło korpusu generała Wedela. Sałtykow, niedawno mianowany głównodowodzącym armii rosyjskiej, miał zamiar wyjść na tyły Prusaków rozciągniętych wzdłuż linii Kalzig (Kalsk)-Radlin-Sulechów i odciąć ich od Crossen (Krosno Odrzańskie). Oddziały rosyjskie nie były niepokojone przez nieprzyjaciela i około 9.00 zakończyły swój manewr. Zaskoczeni Prusacy zostali pokonani przez Rosjan w krwawej i zaciętej bitwie, trwającej prawie do godziny 22.00. Wedel wycofał się ścigany przez lekką jazdę rosyjską, kierując się na Züllichau (Sulechów) i Tschicherzig (Cigacice) za Odrę, na jej lewy brzeg. W trakcie działań odwrotowych zginęli generałowie: pruski Wabersnow(niem.), który kierował walkami osłonowymi, i rosyjski Tomasz Demiku(ros.).

Straty pruskie były poważne – ponad 6 tys. żołnierzy i 14 dział. Rosjanie stracili około 4,6 tys. żołnierzy. Maszerująca z Poznania awangarda Mordwinowa noc z 22 na 23 lipca spędziła około 10 km od Goltzen (Kolesin) i nie wzięła udziału w bitwie pod Kijami.