Bitwa pod Korcem (IX 1920)

Bitwa pod Korcem

Wojna polsko-bolszewicka
Czas	26 września 1920
Miejsce	pod Korcem
Terytorium	II Rzeczpospolita
Przyczyna	Bitwa Wołyńsko–Podolska
Wynik	zwycięstwo 2 DJ
Strony konfliktu
Polska  Rosyjska FSRR
Dowódcy
Gustaw Orlicz-Dreszer Iwan Dubowoj
Siły
2 Dywizja Jazdy 44 Dywizja Strzelców
brak współrzędnych

Adam Przybylski,
Wojna Polska 1918–1921 ^[1]

Bitwa pod Korcem – część wielkiej bitwy wołyńsko-podolskiej; walki polskiej 2 Dywizji Jazdy płk. Gustawa Orlicza-Dreszera z sowiecką 44 Dywizją Strzelców komdywa Iwana Dubowoja w czasie ofensywy jesiennej wojsk polskich na Ukrainie w okresie wojny polsko-bolszewickiej.

Geneza

2 września, jeszcze w czasie walk pod Zamościem, Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego zdecydowało, iż 3. i 6 Armia, po stosownym przegrupowaniu, około 10 września podejmą większą akcję zaczepną w kierunku wschodnim celem „nie tylko odrzucenia nieprzyjaciela poza granice Małopolski, lecz także rozbicia i zdezorganizowania jego sił tak, aby później można było utrzymać front przy użyciu słabych sił własnych"^[2]. 3 Armia gen. Władysława Sikorskiego przystąpiła do działań 10 września^[3]. Wstępnym etapem był zagon grupy motorowej mjr. Włodzimierza Bochenka wyprowadzony z Włodawy, który przeprawił się przez Bug i następnego dnia opanował Kowel. Za nim ruszyło natarcie sił głównych armii, w tym jej grupa manewrowa – Korpus Jazdy gen. Juliusza Rómmla^[4]. Sowiecka 12 Armia cofała się w kierunku Łucka. Aby uniemożliwić przeciwnikowi zorganizowanie oporu na Styrze, dowódca 3 Armii wydał rozkaz opanowania Łucka. 16 września, działający na styku sowieckich 12 i 14 Armii Korpus Jazdy płk. Juliusza Rómmla, przy słabym oporze przeciwnika, sforsował Styr na południe od Łucka i ruszył na Równe. Wieczorem korpus dotarł do Stubli. W tym czasie pod Równem koncentrowała się 1 Armia Konna Siemiona Budionnego. Miała tam dokonać reorganizacji i przygotować się do akcji zaczepnej przeciwko wojskom polskim^[5].

Walczące wojska

Jednostka	Dowódca	Podporządkowanie
Wojsko Polskie
dowództwo Korpusu Jazdy	płk Juliusz Rómmel	3 Armia
⇒ 2 Dywizja Jazdy	płk Gustaw Orlicz-Dreszer	Korpus Jazdy
⇒ 1 Dywizja Jazdy	płk Juliusz Rómmel
Armia Czerwona
dowództwo 44 Dywizji Strzelców	komdyw. Iwan Dubowoj	12 Armia
⇒ brygada strzelców 44 DS		44 Dywizja Strzelców

Walki pod Korcem

W pościgu za cofającymi się wojskami 12 Armii Nikołaja Kuźmina, 21 września Korpus Kawalerii płk. Juliusza Rómmla osiągnął linię Horynia. Tutaj, z braku amunicji, pościg przerwano^[6]. W tym czasie na wschód od Horynia 1 Armia Konna Siemiona Budionnego uzupełniała swoje stany i reorganizowała się. Według polskiego wywiadu, Siemion Budionny, wraz ze swoim sztabem, miał kwaterować w Korcu. W tej sytuacji dowódca Korpusu Jazdy płk Rómmel zaproponował dokonanie zagonu na Korzec. Plan zakładał sforsowanie Horynia pod Aleksandrią i obejście północnego skrzydła 1 Armii Konnej.

26 września o świcie Korpus Jazdy ruszył do działań. Zadanie główne wykonywała 2 Dywizja Jazdy. Maszerowała ona przez Pustomyty i Daniczów na Korzec, a 1 Dywizja Jazdy ubezpieczała ją z kierunku Międzyrzecza i Samostrieły. Około 15.00 grupa uderzeniowa dotarła pod Korzec, częścią sił obeszła miasto od wschodu i uderzyła na stacjonującą tam brygadę 44 Dywizji Strzelców^[6]. Zaskoczenie Sowietów było całkowite. Polscy ułani wzięli do niewoli kilkuset jeńców, zdobyli 6 armat i 10 ckm-ów. Nie zrealizowano jednak głównego celu działania, jakim było zniszczenie sztabu 1 Armii Konnej i jej oddziałów. Te odmaszerowały wcześniej w kierunku na Berdyczów^[6].

Przypisy

Bibliografia

• Janusz Cisek, Konrad Paduszek, Tadeusz Rawski: Wojna polsko-sowiecka 1919–1921. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2010.
• Janusz Odziemkowski: Leksykon bitew polskich 1914 – 1920. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2004. ISBN 83-85621-46-6.
• Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko-rosyjskiej 1919–1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
• Adam Przybylski: Wojna polska 1918–1921. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1930.
• Wiesław Wysocki (red.): Szlakiem oręża polskiego; vademecum miejsc walk i budowli obronnych. T. 2: Poza granicami współczesnej Polski. Warszawa: Wydawnictwo „Gamb”, 2005. ISBN 83-7399-050-X.
• Marek Tarczyński (red.): Bitwa Wołyńsko–Podolska. Dokumenty operacyjne. Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2014. ISBN 7988373996021.
• Lech Wyszczelski: Kampania ukraińska 1920 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2009. ISBN 978-83-7543-066-0.