Bitwa pod Kressenbrunn

Bitwa pod Kressenbrunn
Walki Czechów z Węgrami
Ilustracja
Bitwa pod Kressenbrunn
Czas12 lipca 1260
MiejsceKressenbrunn, Austria
TerytoriumAustria
Wynikzwycięstwo wojsk czeskich
Strony konfliktu
Węgrzy
Ruś Halicka
wojska Bolesława Wstydliwego
Serbowie
Bułgarzy
Grecy
Czesi
Ślązacy
Karyntyjczycy
Styryjczycy
Brandenburczycy
Bawarczycy

Morawianie
Miśnia

Dowódcy
Bela IVOttokar II
Siły
30–40 00030–35 000
Straty
10 000 zabitychniższe
Położenie na mapie Austrii
Mapa konturowa Austrii, blisko prawej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Ziemia48°13′11,0″N 16°54′09,9″E/48,219722 16,902750

Bitwa pod Kressenbrunn[a]) – starcie zbrojne, które miało miejsce 12 lipca 1260 r. Decydująca bitwa czeskiego króla Przemysła Ottokara II w walkach z królem Węgier Belą IV.

W połowie XIII w. Czesi w wyniku działań zbrojnych znacznie rozszerzyli swoje królestwo, opanowując Cheb (Eger) oraz Austrię i Karyntię. Hegemonii Przemysła II przeciwstawił się król węgierski Bela IV, który wiosną 1260 r. zawiązał sojusz z władcą Rusi Halickiej Danielem i z księciem krakowskim Bolesławem Wstydliwym. Węgrów wzmocniły także wojska Serbów, Bułgarów, Wołochów i Greków. Według przesadnych ocen kronikarzy siły te liczyły rzekomo ponad 150 000 ludzi. Wojska Ottokara składały się z Czechów, Morawian, Austriaków, a także oddziałów posiłkowych z Magdeburga, Miśni i Śląska. Łącznie wojska Przemysła Ottokara II mogły liczyć do 35 tys. ludzi, w tym 7 tys. ciężkiego rycerstwa[1].

Obie armie rozłożyły się obozami w pobliżu granicy węgiersko-morawskiej po obu stronach rzeki Morawy – Czesi na prawym, Węgrzy na lewym brzegu rzeki. Żaden z władców nie zamierzał jednak przekraczać rzeki z obawy przed uciążliwością przeprawy. Ostatecznie Przemysł porozumiał się z królem węgierskim proponując mu, by jedna z armii na honorowych warunkach mogła przekroczyć rzekę nieatakowana przez przeciwnika, z terminem rozejmu do południa 13 lipca[2]. Nie spodziewając się ataku Węgrów, Czesi wycofali część swoich sił od granicy. Sytuację wykorzystał królewski syn Stefan, który przekroczył rzekę i w okolicy wsi Kressenbrunn starł się z ciężkozbrojnymi Czechami. Wówczas siły Ottokara zawróciły na pomoc, uderzając na Węgrów ze skrzydła. W walce ciężko ranny został Stefan, którego zniesiono z pola bitwy[3]. Wskutek powrotu reszty czeskiego rycerstwa na pole bitwy Węgrzy rzucili się do panicznej ucieczki. Ich straty wyniosły ok. 10 tys. ludzi, w tym wielu utopionych w rzece[1].

Rezultatem batalii było zawarcie 31 marca 1261 pokoju w Wiedniu, na mocy którego Bela odstąpił na rzecz Przemysła Ottokara II uzyskaną po wygaśnięciu Babenbergów Styrię. Zarazem zdecydowano o zawarciu małżeństwa czeskiego króla z Kunegundą (wnuczką Beli IV), co nastąpiło jeszcze w tym samym roku w Hainburgu[4]. Ustalenie granicy z Węgrami pozwoliło królowi czeskiemu na założenie miasta Marchegg. W tamtejszym zamku znajduje się obecnie ekspozycja muzealna poświęcona m.in. bitwie i osobie króla[5].

Dla upamiętnienia swojego zwycięstwa, w 1263 król czeski ufundował klasztor cystersów Zlatá Koruna i zasiedlił go zakonnikami z Heiligenkreuz[6].

Z okazji 750-lecia bitwy w 2010 r. w miejscu jej stoczenia posadowiono kamienny obelisk z tablicą pamiątkową.

Uwagi

  1. Dzisiejsze Groissenbrunn, część Engelhartstetten w Dolnej Austrii, położone 15 km na północny zachód od Bratysławy.

Przypisy

Media użyte na tej stronie

U+2694.svg
zwei stilisierte gekreuzte Schwerter als Zeichen zur Nutzung in Karten, in der Genealogie, etc.; Unicode-Zeichen U+2694
Austria relief location map.jpg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Austria

Equirectangular projection, N/S stretching 150 %. Geographic limits of the map:

  • N: 49.2° N
  • S: 46.3° N
  • W: 9.4° E
  • E: 17.2° E
Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.