Bitwa pod Krukami

Bitwa pod Krukami
— chrystianizacja Prusów —
(c) I, Renata3, CC-BY-SA-3.0
Czas	29 listopada 1249
Miejsce	wieś Kruki (obecnie Kamienka, Rosja)
Terytorium	Natangia
Przyczyna	ofensywa przeciw Natangom
Wynik	kapitulacja oblężonych Krzyżaków
Strony konfliktu
Zakon krzyżacki Natangowie (plemię pruskie)
Dowódcy
marszałek prowincji pruskiej Henryk Botel
Położenie na mapie obwodu kaliningradzkiego miejsce bitwy
Położenie na mapie Rosji miejsce bitwy
54°26′51,36″N 20°26′58,20″E/54,447600 20,449500

Bitwa pod Krukami – bitwa stoczona 29 listopada 1249 roku pomiędzy Prusami a wojskami zakonu krzyżackiego.

Po stłumieniu I powstania pruskiego Krzyżacy zachęceni sukcesami dyplomatycznymi i militarnymi przystąpili do ofensywy wymierzonej przeciwko pruskim Natangom. Z opanowanych terenów wokół Zalewu Wiślanego latem 1249 skierowali swoje oddziały w głąb kraju. Jak podaje Piotr z Dusburga w Chronicon terrae Prussiae dowódcą wyprawy był marszałek pruski Henryk Botel. Na czele rycerstwa ziemi chełmińskiej, Elbląga i Bałgi ruszył w głąb Natangii. Podczas powrotu z wyprawy wojska zakonu natknęły się na silną armię Natangów. Wobec przeważających sił Prusów Krzyżacy wycofali się w pobliże wsi Kruki (niem. Krücken, lit. Steinava, obecnie wieś Kamienka, ros. Каменка w obwodzie kaliningradzkim), położonej w sąsiedztwie zamku Kreuzburg.

Schowani w zamku Krzyżacy, wobec wielkiej przewagi Prusów, postanowili się poddać i uratować swoje życie. Marszałek i trzech innych rycerzy zostało zakładnikami, gwarantami kapitulacji. Podczas składania broni Natangowie jednak złamali porozumienie i zabili 53 rycerzy zakonnych oraz wielu knechtów. Część rycerzy została złożona bóstwom w ofierze lub miała zginąć na śmiertelnych torturach. Pozostałych przy życiu, w tym i wielkiego marszałka, zwolniono w wymianie bądź za okupem. Sukces militarny Prusów powstrzymał na krótko podboje krzyżackie. Brak dalszej pruskiej ofensywy oraz brak skutecznej próby odbicia ziem opanowanych przez zakon, spowodował, że w ciągu kolejnych dwóch lat Krzyżacy powrócili w te strony, opanowując ostatecznie Warmię, Natangię i Barcję.

Bitwa pod Krukami była czwartą co do wielkości klęską zakonu krzyżackiego w XIII wieku. Okrucieństwo Natangów okazane podczas tej bitwy było dla Krzyżaków usprawiedliwieniem dla procesu cywilizowania pogan. Nauczeni bolesnym i krwawym doświadczeniem rycerze zakonni nigdy więcej nie poddali się Prusom.

Bibliografia

• MarianM. Biskup MarianM., GerardG. Labuda GerardG., Dzieje zakonu krzyżackiego w Prusach, Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1986, s. 147, ISBN 83-215-7220-0, OCLC 831220291 .