Bitwa pod Krupczycami

Bitwa pod Krupczycami
Insurekcja kościuszkowska
Ilustracja
Bitwa o przeprawę Aleksandra Orłowskiego w Muzeum Narodowego w Warszawie najprawdopodobniej przedstawia bitwę pod Krupczycami.
Czas

17 września 1794

Miejsce

Krupczyce koło Kobrynia

Terytorium

Rzeczpospolita Obojga Narodów

Przyczyna

próba powstrzymania natarcia korpusu Suworowa w głąb kraju

Wynik

zwycięstwo Rosjan

Strony konfliktu
Imperium RosyjskieI Rzeczpospolita
Dowódcy
gen. Aleksandr Suworowgen. Karol Sierakowski
Siły
ok. 13 000
49 dział[1]
5000 ludzi
26 dział[2]
Straty
318 zabitych i rannych257 zabitych i rannych
Położenie na mapie Polski w 1794 r.
Mapa konturowa Polski w 1794 r., w centrum znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Ziemia52°13′N 24°21′E/52,216667 24,350000

Bitwa pod Krupczycami – bitwa stoczona 17 września 1794 roku pod Krupczycami niedaleko Kobrynia (na terenie dzisiejszej Białorusi) przez wojska polskie z rosyjskimi w czasie insurekcji kościuszkowskiej.

Stojący w Brześciu generał Karol Sierakowski na wieść o marszu rosyjskiego korpusu Aleksandra Suworowa z Ukrainy wyruszył 15 września z obozu pod Terespolem i zajął mocną pozycję pod Krupczycami. Polska dywizja Karola Sierakowskiego decyzją swego dowódcy zamierzała bronić przeprawy na Trościanicy pomimo znacznej przewagi liczebnej nieprzyjaciela. Zajęta pozycja obronna była dobra, gdyż wojsko polskie od frontu osłaniała rzeka Trościanica i 5 baterii, a oba skrzydła polskie oparte były o lasy. Z tyłu za groblą usypano baterię.

Generał Karol Sierakowski dysponował pięcioma batalionami piechoty i trzynastoma szwadronami jazdy w sile 4000 ludzi i 26 armat. Lewym skrzydłem polskim dowodził gen. mjr Izydor Krasiński a prawym gen. mjr Dionizy Poniatowski.

Suworow nadszedł 17 września i zauważywszy na przedpolu liczne błota, postanowił uderzyć na lewe skrzydło Sierakowskiego. W tym celu przystąpił do budowy prowizorycznej grobli, w czym wojska polskiego lewego skrzydła nie potrafiły mu przeszkodzić. By odwrócić polską uwagę Suworow rzucił do natarcia jegrów perejasławskich, którzy przypuścili szturm na stojącą w centrum gwardię konną koronną. W międzyczasie jada rosyjska obeszła polskie pozycje z obu stron i około godziny 15 wyszła na tyły polskiej dywizji. Widząc zagrożenie Sierakowski w porę wydał rozkaz do odwrotu, ratując swą dywizję przed zniszczeniem Żołnierze polscy wycofali się w pełnym porządku.

Straty polskie wyniosły 257 zabitych i rannych, Rosjanie stracili 318 żołnierzy[3]. Sierakowski nakazał odwrót w kierunku Brześcia, gdzie siły polskie 18 września dotarły do swego dawnego obozu pod Terespolem. Następnego dnia, 19 września, wojska polskie podczas kolejnej próby odwrotu zostały rozbite w bitwie pod Terespolem.

Przypisy

  1. Kalkulacja wynikła z odliczenia od sił połączonych Fersena i Suworowa w czasie Rzezi Pragi sił Fersena pod Maciejowicami; zdaniem Małej Encyklopedii Wojskowej Suworow pod Krupczycami miał 13 000 żołnierzy i 60 dział
  2. 5000 żołnierzy i 28 dział; Mała Encyklopedia Wojskowa
  3. Polacy stracili 300 zabitych i rannych, a Rosjanie ponieśli większe straty; Mała Encyklopedia Wojskowa

Bibliografia

  • Andrzej Grabski, Jan Wimmer i inni, Zarys dziejów wojskowości polskiej do roku 1864. Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej. Warszawa 1966.
  • Andrzej Zahorski, Wypisy źródłowe do historii polskiej sztuki wojennej. Polska sztuka wojenna w okresie powstania kościuszkowskiego, Zeszyt dziesiąty, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1960.
  • Bolesław Twardowski: Wojsko Polskie Kościuszki w roku 1794. Poznań: Księgarnia Katolicka, 1894.
  • Mała Encyklopedia Wojskowa, 1967, Wydanie I

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Legenda miejsce bitwy.svg
Symbol miejsca bitwy do legendy mapy
Polska 1794 i zabory - mapa lokalizacyjna.svg
Autor: Paweł Ziemian, Licencja: CC BY-SA 3.0
Mapa lokalizacyjna Polski i zaborów dla 1794 roku
  • N: 57,7134 N
  • S: 47,0000 N
  • W: 14,8372 E
  • E: 33,8372 E
Banner of Kościuszko Uprising.PNG
Autor:
NieznanyUnknown from Poland
, Licencja: CC BY 3.0