Bitwa pod Kuźniczami

Bitwa pod Kuźniczami

Wojna polsko-bolszewicka
Czas	30 stycznia 1920
Miejsce	pod Kuźniczami[a]
Wynik	zwycięstwa Polaków
Strony konfliktu
Polska  Rosyjska FSRR
Dowódcy
Feliks Jaworski
Siły
grupa mjr. Jaworskiego 2/22 pułku piechoty oddziały 47 DS
brak współrzędnych

Adam Przybylski,
Wojna Polska 1918–1921^[1]

Bitwa pod Kuźniczami – walki grupy mjr. Feliksa Jaworskiego z sowieckim 415 i 417 pułkiem strzelców w czasie kampanii zimowej w okresie wojny polsko-bolszewickiej.

Geneza

Zimą 1919/1920 na froncie polsko-sowieckim odnotowywano tylko działania lokalne. Linia frontu była rozciągnięta od środkowej Dźwiny, wzdłuż Berezyny, Uborci, Słucza, po Dniestr^[2]. Zastój w działaniach wojennych obie strony wykorzystywały na przygotowanie się do decydujących rozstrzygnięć militarnych planowanych na wiosnę i lato 1920^[3].

9 Dywizja Piechoty płk. Władysława Sikorskiego zajmowała stanowiska na prawym brzegu Uborci. Jej 22 pułk piechoty obsadzał 75 kilometrowy odcinek frontu na linii Kruszniki – Buda – Sokołodniki – Machnowicze – Śnickie Pole – Stodolicze – Kartenicze – Bobrowe. W jego ugrupowaniu działał 4 Wołyński dywizjon strzelców konnych mjr. Feliksa Jaworskiego. Poddziały ogólnowojskowe wspierała 4 bateria 7 pułku artylerii polowej i 1 bateria 9 pułku artylerii polowej. Na południowym skrzydle patrole kawalerii utrzymywano łączność z lewoskrzydłowymi oddziałami Frontu Wołyńskiego^[4]. W rejonie Kuźnicz i Sławeczna dowództwo sowieckie skoncentrowało 415 i 417 pułk strzelców, szykując się do uderzenia na oddziały 9 Dywizji Piechoty ^[5].

Walczące wojska

Jednostka	Dowódca	Podporządkowanie
Wojsko Polskie
dowództwo 9 Dywizji Piechoty	płk Władysław Sikorski	Front Lit. Biał.
⇒ grupa mjr. Jaworskiego	mjr Feliks Jaworski	9 Dywizja Piechoty
⇒ 22 pułk piechoty	ppłk Władysław Grabowski	9 Dywizja Piechoty
→ 2/22 pułku piechoty		22 pułk piechoty
Armia Czerwona
47 Dywizja Strzelców	I.I. Smolin	12 Armia
→ 139 BS (415., 416., 417 ps

Walki pod Kuźniczami

28 stycznia 1920 4 Wołyński dywizjon strzelców konnych mjr. Feliksa Jaworskiego otrzymał rozkaz wykonania wypadu na Kuźnicze i Sławeczno. Na okres walki podporządkowana mu została 1 kompania 22 pułku piechoty. Oddział wypadowy wyruszył do działania 29 stycznia, maszerując przy dwudziestopięciostopniowym mrozie w głębokim śniegu. Piechota pozostawała daleko w tyle za szwadronami jazdy^[6].

Jeszcze przed świtem spieszony 1 szwadron uderzył na Kuźnicze, a 2 szwadron na stację Sławeczno. Zlikwidowano sowieckie ubezpieczenia i niemal bez walki opanowano miejscowość i stację.^[7][8]. Większość zaskoczonych czerwonoarmistów uciekła, a kilkuset dostało się do niewoli^[9]. Na pomoc obrońcom stacji załoga Owrucza wysłała pociąg pancerny. Polscy strzelcy konni uruchomili zdobyczną lokomotywę i skierowali ją na pancerkę. Ta, by uniknąć zderzenia, wycofała się. Po zniszczeniu urządzeń stacyjnych dywizjon wrócił do Stodolicz^[9].

Bilans walk

Wypad zakończył się zwycięstwem polskich strzelców konnych. Wzięto do niewoli ponad trzystu jeńców, zdobyto dziewięć ckm-ów. Straty polskie to kilku rannych^[10].

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Janusz Cisek, Konrad Paduszek, Tadeusz Rawski: Wojna polsko-sowiecka 1919–1921. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2010.
• Janusz Odziemkowski: Leksykon bitew polskich 1914–1920. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1998. ISBN 83-85621-46-6.
• Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko-rosyjskiej 1919–1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
• Adam Przybylski: Wojna polska 1918–1921. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1930.
• Marek Tarczyński (red.): Bitwa o Ukrainę. Dokumenty operacyjne. T. 1. Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2016. ISBN 978-83-7399-669-4.
• Wiesław Wysocki (red.): Szlakiem oręża polskiego; vademecum miejsc walk i budowli obronnych. T. 2: Poza granicami współczesnej Polski. Warszawa: Wydawnictwo „Gamb”, 2005. ISBN 83-7399-050-X.
• Lech Wyszczelski: Kampania ukraińska 1920 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2009. ISBN 978-83-7543-066-0.
• Lech Wyszczelski: Wojna o polskie kresy 1918–1921. Warszawa: Wydawnictwo Bellona SA, 2011. ISBN 978-83-11-12866-8.
• Dezyderiusz Zawistowski: Zarys historii wojennej 19-go pułku ułanów. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1930, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.