Bitwa pod Moskwą (1612)
| Wojna polsko-rosyjska | |||
 Tak zwany zygmuntowski plan Moskwy z 1610 | |||
| Czas | 1 i 3 września 1612 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Wynik | zwycięstwo Rosjan, wycofanie się Rzeczypospolitej z Moskwy i pobliskich terenów | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Bitwa pod Moskwą (ros. Московская битва) – dwie bitwy stoczone w dniach 1 i 3 września 1612 na przedmieściach Moskwy przez wojska polsko-litewskie pod dowództwem hetmana wielkiego litewskiego Jana Karola Chodkiewicza, z oddziałami rosyjskiego I i II pospolitego ruszenia pod dowództwem Dymitra Pożarskiego i Dymitra Trubeckiego. Jedno z kluczowych starć wojny polsko-rosyjskiej (1609–1618).
1 września
Polacy bezskutecznie próbowali przerwać oblężenie Kremla i Kitaj-gorodu w Moskwie, by dostarczyć aprowizację polskiej załodze dowodzonej przez pułkownika Mikołaja Strusia. 1 września wojska polsko-litewskie uderzyły z zachodu na przedmieścia Moskwy. Atak polskiej husarii początkowo przełamał szyki jazdy rosyjskiego dworiaństwa. Uderzenie wsparła piechota węgierska, niemiecka i polska. Jednak jednocześnie nastąpiło odsłonięcie prawego skrzydła wojsk Rzeczypospolitej, na które z flanki uderzyła niespodziewanie zza rzeki Moskwy jazda kozaków dońskich Dymitra Trubeckiego. W tym samym czasie niepowodzeniem zakończył się wypad oddziałów garnizonu Kremla na tyły wojsk moskiewskich. Tego dnia straty obu stron wyniosły około 1000 zabitych.
3 września
Chodkiewicz postanowił tym razem uderzyć na Moskwę poprzez jej południowe przedmieście Zamoskworieczie. Pod mury Kremla wzdłuż Moskwy przeniknęło 600 piechurów węgierskich, którym udało się zdobyć przyczółek mostowy. Jednocześnie w ich kierunku uderzyły główne siły polsko-litewskie. Tu ugrzęzły jednak w ciasnych uliczkach Zamoskworieczia, gdzie stały się łatwym celem kontrataków Rosjan. Operacja ostatecznie się nie powiodła. Obie strony straciły 500 zabitych.
Wynik
Bitwa zakończyła się taktycznym zwycięstwem Rosjan. Pozbawiony aprowizacji polski garnizon Kremla skapitulował 7 listopada 1612. 8 grudnia idący z kolejną odsieczą król Zygmunt III Waza na wieść o poddaniu się Moskwy zawrócił swoje wojska spod obleganego Wołokołamska.
Bibliografia
- Andrzej Andrusiewicz: Dzieje Dymitriad 1602–1614, tom I, II, Warszawa 1990.
- Tomasz Bohun, Moskwa 1612, Warszawa: Bellona, 2005, ISBN 83-11-10644-4, OCLC 69310973.
Media użyte na tej stronie
Sigizmundian Plan of Moscow, engraved in 1610, is the last city plan compiled (by the Poles) before the destruction of the city in 1612 and subsequent changes to the street network. Orientation: North is at the right, West at the top.