Bitwa pod Mytem

Bitwa pod Mytem

Wojna polsko-bolszewicka
Czas	16 lipca 1920
Miejsce	pod Mytem[a]
Terytorium	Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich
Przyczyna	ofensywa Frontu Zachodniego
Wynik	zwycięstwo Sowietów
Strony konfliktu
Polska  Rosyjska FSRR
Dowódcy
Stefan Walter
Siły
10 Dywizja Piechoty 29 pułk piechoty oddziały 4 Armii
brak współrzędnych

Adam Przybylski
Wojna Polska 1918―1921^[2]

Bitwa pod Mytem – walki polskiego 29 pułku piechoty mjr Stefan Waltera z oddziałami sowieckiej 4 Armii w czasie lipcowej ofensywy Frontu Zachodniego Michaiła Tuchaczewskiego w okresie wojny polsko-bolszewickiej.

Położenie wojsk przed bitwą

W pierwszej dekadzie lipca przełamany został front polski nad Autą, a wojska Frontu Północno-Wschodniego gen. Stanisława Szeptyckiego cofały się pod naporem ofensywy Michaiła Tuchaczewskiego^[3]. Naczelne Dowództwo nakazało powstrzymanie wojsk sowieckiego Frontu Zachodniego na linii dawnych okopów niemieckich z okresu I wojny światowej^[4]. Sytuacja operacyjna, a szczególnie upadek Wilna i obejście pozycji polskich od północy, wymusiła jednak dalszy odwrót^[5]. 1 Armia gen. Gustawa Zygadłowicza cofała się nad Niemen, 4 Armia nad Szczarę, a Grupa Poleska na Kanał Ogińskiego i Pińsk^[6][7].

Działania wojsk

Dzień 14 lipca rozstrzygnął los polskiej obrony na pozycji okopów poniemieckich. Wobec sytuacji jaka wytworzyła się na lewym skrzydle 1 Armii, jej dowództwo nakazało odwrót na nową linię obrony, mającą na celu osłonę Lidy^[8][9].

Podczas odwrotu wojsk polskich Sowieci wyprzedzili cofający się 29 pułk piechoty i opanowali Lidę. Dowódca pułku zdecydował obejść miasto i przebijać się przez pierścień okrążenia pod Trokielami nad Żyzną^[1]. Jednak i tu przeciwnik był szybszy, zajął Myto i obsadził most na Dzitwie^[10]. Powstało też nowe zagrożenie - były to oddziały Armii Czerwonej nadciągające od strony Lidy.

W tym położeniu zdecydowano się na czołowy szturm mostu. W walce wręcz wybito oddział broniący mostu, a następnie pododdziały pułku rozwinęły natarcie na miasto, leżące na wzgórzu na zachodnim brzegu rzeki^[1]. Silny ogień sowieckich oddziałów z dogodnych stanowisk, górujących nad nadrzeczną równiną, omal nie załamał natarcia. W krytycznym momencie dowódca pułku mjr Stefan Walter osobiście poderwał żołnierzy do szturmu na miasto. Po zaciętych walkach pułk opanował Myto, otwierając sobie drogę odwrotu^[11][1].

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Janusz Cisek, Konrad Paduszek, Tadeusz Rawski: Wojna polsko-sowiecka 1919–1921. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2010.
• Lucjan Bełdowski: Zarys historji wojennej 29-go pułku strzelców kaniowskich. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
• Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko-rosyjskiej 1919–1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
• Józef Piłsudski, Michaił Tuchaczewski: „Rok 1920”. „Pochód za Wisłę”. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1989. ISBN 83-218-0777-1.
• Adam Przybylski: Wojna polska 1918–1921. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1930.
• Stanisław Szeptycki: Front Litewsko-Białoruski; 10 marca 1919-30 lipca 1920. Warszawa: Wydawnictwo 2 Kolory. Sp.z o.o; Fundacja Patriotyczna Serenissima, 2016. ISBN 978-83-64649-19-6.
• Bolesław Waligóra: Dzieje 85-go pułku Strzelców Wileńskich. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1928.
• Wiesław Wysocki (red.): Szlakiem oręża polskiego; vademecum miejsc walk i budowli obronnych. T. 2, poza granicami współczesnej Polski. Warszawa: Wydawnictwo „Gamb”, 2005. ISBN 83-7399-050-X.