Bitwa pod Nancy

Bitwa pod Nancy

Wojna szwajcarsko-burgundzka 1474–1477
Bitwa pod Nancy (Kronika lucerneńska)
Czas	5 stycznia 1477
Miejsce	pod murami Nancy w Lotaryngii
Terytorium	dzisiejszej Francji
Wynik	zwycięstwo Lotaryńczyków i sprzymierzonych, śmierć Karola Śmiałego, koniec wojny i upadek Księstwa Burgundii
Strony konfliktu
Księstwo Burgundii Lotaryngia, Szwajcaria
Dowódcy
Karol Zuchwały † Rene Lotaryński
Siły
8 000 piechoty, 2 000 konnicy, artyleria 20 000 w tym ok. 10 000 rycerstwa
Straty
4 000 zabitych, ok. 1 000 jeńców 1 000 zabitych lub rannych
Położenie na mapie Francji miejsce bitwy
48°41′43,0″N 6°10′52,5″E/48,695278 6,181250

Bitwa pod Nancy – starcie zbrojne, które miało miejsce 5 stycznia 1477 r. Była to ostatnia bitwa podczas wojny szwajcarsko-lotaryńsko-burgundzkiej (1474–1477). Wojska burgundzkie zostały w tej bitwie pokonane.

Karol Śmiały (Zuchwały), książę Burgundii, zamierzając utworzyć Wielką Burgundię obejmującą także Szwajcarię i Lotaryngię, rozpoczął działania wojenne, ale pobity przez Szwajcarów w roku 1474 pod Héricourt zwrócił się na północ i w roku 1475 wypędził księcia Lotaryngii René II, a następnie zajął cały kraj.

W kolejnych dwóch wyprawach do Szwajcarii w roku 1476 poniósł klęski pod Grandson (3 marca) i pod Morat (22 czerwca). Wykorzystał to książę René odbijając Lotaryngię i zajmując stołeczne Nancy. Na wieść o tym Karol Śmiały porzucił plany kolejnej wyprawy przeciw Szwajcarii i – z zebraną już 10-tysięczną armią – ruszył w październiku 1476 roku na Nancy. Książę René wezwał na pomoc Szwajcarów, zwerbował najemników – Francuzów i Niemców – i 1 stycznia 1477 r. podążył z 20-tysięczną armią na odsiecz obleganemu Nancy. Karol, nie przerywając oblężenia, zwrócił swe siły przeciwko nadciągającym wojskom – 8 000 piechoty stanęło w centrum, przed nią artyleria, na skrzydłach konnica. Książę René przystąpił do ataku pozorując uderzenie w centrum, a w rzeczywistości przeprowadzając manewr oskrzydlający i uderzając z obu stron na niczego nie spodziewających się Burgundczyków. Po wielogodzinnej bitwie siły burgundzkie zostały pokonane. Karol Śmiały poległ w walce. Jego zwłoki odnaleziono kilka dni później, z twarzą w połowie pożartą przez wilki.

Kilkuletnia wojna została zakończona, jednak nie przyniosła ona spodziewanych korzyści ani Szwajcarom, ani Lotaryńczykom, bowiem król Francji Ludwik XI, inicjator powstania koalicji antyburgundzkiej, wykorzystał śmierć Karola Zuchwałego, który nie pozostawił męskiego potomka, i włączył znaczną część Burgundii do swego królestwa.

Bitwa pod Nancy stanowi ostateczny kres Burgundii jako samodzielnego państwa, lecz jej mieszkańcy jeszcze przez wieki zachowali poczucie pewnej odrębności w ramach państwa francuskiego.

Bibliografia

• Stephen Turnbull: Wojny złotego wieku. Od upadku Konstantynopola do wojny trzydziestoletniej, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 2007.
• Henri Dubois: Charles le Téméraire. Fayard: Paris 2004 ISBN 2-213-59935-1.
• Historisch-Biographisches Lexikon der Schweiz: Bd. 5, Neuenburg 1929.
• Klaus Schelle: Karl der Kühne: Burgund zwischen Lilienbanner und Reichsadler. Magnus: Essen 1976.