Bitwa pod Niewieszem

Bitwa pod Niewieszem
powstanie styczniowe
Czas23 maja 1863
MiejsceNiewiesz
TerytoriumKrólestwo Kongresowe
Wynikzwycięstwo Polaków
Strony konfliktu
powstańcy styczniowiImperium Rosyjskie
Dowódcy
Kazimierz Oborskippłk. von Broemsen
Siły
1400 powstańcówok. 470 żołnierzy
  • 2 roty piechoty
  • 70 huzarów
Straty
29 zabitych

50 rannych

znaczne (?)
Położenie na mapie Guberni Królestwa Polskiego (1904)
Mapa konturowa Guberni Królestwa Polskiego (1904), po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Ziemia51°56′07,6″N 18°51′37,4″E/51,935444 18,860389

Bitwa pod Niewieszem – bitwa stoczona 23 maja 1863 roku podczas powstania styczniowego.

Bitwa

20 maja powstańcy zajęli Tomaszów Mazowiecki, następnie wyruszyli do Pabianic, po których opuszczeniu wyruszyli do Poddębic[1]. Doszło wówczas do zgrupowania oddziałów Kajetana Słupskiego, Kazimierza Oborskiego, Karola Włodka i Stanisława Szumlańskiego, którymi dowodził Oborski[2]. 23 maja powstańcy na wieść o zbliżaniu się wojsk rosyjskich od strony Łęczycy zdecydowali się na podjęcie walki. Opuścili Poddębice docierając do wsi Niewiesz, gdzie dokonali zasadzki. O godzinie 7:00 oddziały Oborskiego dokonały ostrzału wroga[3]. Rosjanie dowodzeni przez ppłk. Broemsena[1][3] ze względu na brak przewagi rozpoczęli wycofywanie się by ostatecznie uciec przed ostrzałem oraz szturmem prowadzonym przez Włodka[3]. Rosjanie wycofali się na teren zabudowań wiejskich i zabarykadowali się w murowanej karczmie oraz wozowni, których polskie oddziały nie zdobyły[1]. Walki bezowocnie trwały do około 22:00. Po stronie polskiej było 29[4]-30[3] zabitych i około 50 rannych, straty po stronie rosyjskiej były znaczne[3].

W bitwie pod Niewieszem brał udział Józef Szumski - ojciec Marii Dąbrowskiej[5].

Po bitwie

Po walce oddział Oborskiego powrócił do Poddębic, gdzie pozostawił rannych. Poważnie ranni Oborski i Włodek zostali przetransportowani do miejscowości Góry, należącej do naczelnika powstańczego powiatu Koninskiego - Juliana Wieniawskiego, który pomógł przedostać im się do Wielkiego Księstwa Poznańskiego, gdzie w Trzemesznie został poddany dalszemu leczeniu[1]. W związku ze stanem zdrowia Oborskiego powołano nowego naczelnika wojskowego województwa mazowieckiego, został nim Edmund Callier[1], zaś dowództwo nad powstańczym oddziałem po Oborskim przejął Słupski[6].

Upamiętnienie

Na cmentarzu parafialnym w Niewieszu znajduje się mogiła powstańcza - grób 29 powstańców poległych pod Niewieszem[7][8].

Przypisy

  1. a b c d e Epizody z 1863 roku - Wyłowione z "sieci" - www.um.pabianice.pl - Oficjalny portal, um.pabianice.pl [dostęp 2021-11-11].
  2. Zdzisław Janeczek, „KAŻDEMU MARZY SIĘ WOLNOŚĆ” W 150 ROCZNICĘ POWSTANIA STYCZNIOWEGO. ŚLĄSKIE ECHA PRASOWE WYDARZEŃ NA POGRANICZU CZĘSTOCHOWSKO-KALISKIM W LATACH 1863–1864, „Siemianowicki Rocznik Muzealny”, 12, 2013.
  3. a b c d e Niewiesz - Katalog bitew Powstania Styczniowego, genealogia.okiem.pl [dostęp 2021-11-11].
  4. Jan. Milczarek, Powstanie styczniowe w Sieradzkiem, Polskie Tow. Turystyczno-Krajoznawcze, 1983, OCLC 62555861 [dostęp 2021-11-11].
  5. Andrzej Ruszkowski, Uwagi do książki T. Swata „Mogiły poległych z okresu Powstania Styczniowego 1863-1864 na ziemiach polskich”, „Na sieradzkich szlakach”, 4/80/2005/XX, 2005.
  6. Adam Buława, KADRA DOWÓDCZA ODDZIAŁÓW ZBROJNYCH W POWSTAŃCZYM WOJEWÓDZTWIE KALISKIM (1863–1864), [w:] Zdzisław Janeczek (red.), POWSTANIE STYCZNIOWE W REGIONIE CZĘSTOCHOWSKIM I W WOJEWÓDZTWIE KALISKIM (1863–1864), 2014.
  7. Mogiła powstańców w Niewieszu - Odwiedź Łódzkie!, www.visitlodzkie.pl [dostęp 2021-11-11].
  8. Mogiła powstańców w Niewieszu - Regionalny Katalog Zabytków Województwa Łódzkiego, www.kultura.lodz.pl [dostęp 2021-11-11].

Media użyte na tej stronie

Legenda miejsce bitwy.svg
Symbol miejsca bitwy do legendy mapy
Gubernia Królestwa Polskiego 1904 mapa lokalizacyjna.svg
Autor: Paweł Ziemian, Licencja: CC BY-SA 3.0
Mapa lokalizacyjna Królestwa Polskiego (wg mapy z 1904)
  • N: 56.00° N
  • S: 49.50° N
  • W: 16,09° E
  • E: 25.34° E