Bitwa pod Ozieryszczami

Bitwa pod Ozieryszczami
Wojna polsko-bolszewicka
Czas11 lipca 1920
Miejscepod Ozieryszczami[a]
TerytoriumZarząd Cywilny Ziem Wschodnich
Przyczynaofensywa Frontu Zachodniego
Wynikzwycięstwo Sowietów
Strony konfliktu
 Polska Rosyjska FSRR
Siły
31 pułk Strzelców Kaniowskich81 Brygadą Strzelców
Straty
200 poległych
brak współrzędnych
Bitwa auta 1920.png

Bitwa pod Ozieryszczami – część wielkiej bitwy nad Autą. Walki polskiego 31 pułku Strzelców Kaniowskich z sowiecką 81 Brygadą Strzelców w czasie lipcowej ofensywy Frontu Zachodniego Michaiła Tuchaczewskiego w okresie wojny polsko-bolszewickiej.

Położenie wojsk przed bitwą

Polskie ugrupowanie obronne

1 Armia gen. Gustawa Zygadłowicza dysponowała 34 000 żołnierzy i 186 działami. Ugrupowana była w sposób następujący[2]:

Armia Czerwona

Front Zachodni Michaiła Tuchaczewskiego liczył około 150–160 tys. żołnierzy i dysponował 772 działami[4][b].

Plan natarcia wojsk sowieckich

Plan Michaiła Tuchaczewskiego zakładał dwustronne oskrzydlenie polskiej 1 Armii gen. Zygadłowicza, okrążenie jej i zniszczenie w rejonie ŁużkiGłębokie[7][8].

W tym celu:

Całością sił uderzeniowych dowodził dowódca Frontu Zachodniego Michaił Tuchaczewski[11].

Przebieg bitwy

Adam Przybylski
Wojna Polska 1918―1921[12]

W ostatnich dniach czerwca 1920 z Wileńszczyzny do Mińska przybył 31 pułk Strzelców Kaniowskich. Początkowo stanowił odwód wojsk gen. Szeptyckiego[13]. 4 lipca wojska Frontu Zachodniego Michaiła Tuchaczewskiego rozpoczęły natarcie[2]. Trzy armie sowieckie uderzyły na polską 1 Armię i przełamały jej obronę. 5 lipca na rozkaz dowódcy frontu gen. Szeptyckiego, 1 Armia przystąpiła do odwrotu na linię Milcza – BudsławPostawyKoziany[14]. Front polski nad Autą został przełamany, a sowieckie dywizje parły na zachód.

Sowiecka 3 Armia skierowana została na Mińsk. 7 lipca, dywizje sowieckiej 16 Armii zaatakowały stojącą nad Berezyną 2 Dywizję Piechoty Legionów[15]. W celu wsparcia oddziałów 2 Dywizji Piechoty Legionów, pułk został przydzielony do grupy płk. Żymierskiego i 7 lipca bataliony przegrupowały się do Żodzina i obsadziły pozycje obronne. III batalion stanowił odwód 10 pułku piechoty. Przez kolejne dni bataliony prowadziły działania opóźniające w kierunku Mińska[16]. W tym czasie nieprzyjaciel wprowadził do walki odwodową 27 Dywizję Strzelców Witowta Putny z zadaniem natarcia wzdłuż traktu i linii kolejowej w kierunku na Mińsk[17][18].

10 lipca bataliony 31 pp przybyły do Mińska. II batalion obsadził linię byłych okopów niemieckich, a III batalion wysłany został na pomoc 2 pułkowi piechoty Legionów i zajął stanowiska pod Ozieryszczami[19].

Na skutek niepomyślnego rozwoju sytuacji na froncie, dowództwo polskie zrezygnowało z planowanej obrony Mińska i nocą z 10 na 11 lipca zarządziło odwrót. Rozkazy nie dotarły jednak na czas do III batalionu, a rano 11 lipca pozycję batalionu zaatakowała 81 Brygada Strzelców. Kontratakowały 9 i 11 kompanie. Poniosły przy tym ogromne straty. 9 kompania prawie cała wyginęła[18]. Zginął między innymi jej dowódca ppor. Wiktor Kloss, a ciężko ranny został ppor. Konstanty Jankowski. Z pozostałych kompanii ciężko ranni zostali por. Bronisław Golub oraz ppor. Janusz Dobrski. Uratowano jednak broń maszynową, po czym zdziesiątkowany batalion wycofał się w okoliczne bagna i lasy[19].

Bilans walk

Walka zakończyła się przegraną III/31 pułku Strzelców Kaniowskich. Batalion stracił około dwustu żołnierzy. Jego postawę docenił dowódca sowieckiej 27 Dywizji Strzelców Witowt Putna, pisząc we wspomnieniach o „nadzwyczajnym” oporze Polaków pod tą miejscowością[18].

Uwagi

  1. Ozieryszcze – Miejscowość na Białorusi, na wschód od Mińska[1].
  2. Michaił Tuchaczewski podaje stan walczących Frontu Zachodniego: 160 118 żołnierzy w tym „bagnetów” 80 942 i 10 521 „szabel”[5]. Całość wojsk polskich przed jego Frontem ocenia na 86 400 „bagnetów” i 8600 „szabel”[6].

Przypisy

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1919–1928).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej w okresie 1919-13 grudnia 1927 ustanowiona ustawą z dnia 1 sierpnia 1919 r. o godłach i barwach Rzeczypospolitej Polskiej, Dz. U. z 1919 r. Nr 69, poz. 416. Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "crimson" (#D91E3D, karmazyn). Proporcje 5:8.
Bitwa auta 1920.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Bitwa nad Autą 4 - 6 lipca 1920
A.Przybylski - Szkic nr 20.jpg
Bitwa pod Wilnem i na linii starych okopów niemieckich. Adam Przybylski, Wojna Polska 1918 ― 1921; Szkic Nr 20.