Bitwa pod Płoskirowem

Bitwa pod Płoskirowem
— Wojna polsko-bolszewicka —
Czas	6 lipca 1920
Miejsce	pod Płoskirowem
Terytorium	Ukraińska Republika Ludowa
Przyczyna	ofensywa Frontu Płd.-Zach.
Strony konfliktu
Polska  Ukraińska Republika Ludowa  Rosyjska FSRR
Dowódcy
Jan Romer Witalij Primakow
Siły
tyły 6 Armii 8 Dywizja Kawalerii
brak współrzędnych

Adam Przybylski,
Wojna Polska 1918–1921^[1]

Marian Kukiel,
Bitwa pod Wołoczyskami^[2]

Bitwa pod Płoskirowem – walki oddziałów tyłowych 6 Armii z oddziałami sowieckiej 8 Dywizji Kawalerii Witalija Primakowa toczone w okresie ofensywy Frontu Południowo-Zachodniego w czasie wojny polsko-bolszewickiej.

Sytuacja ogólna

26 maja na Ukrainie wojska sowieckiego Frontu Południowo-Zachodniego przeszły do ofensywy, a już 5 czerwca trzy dywizje sowieckiej 1 Armii Konnej Siemiona Budionnego przełamały trwale polski front pod Samhorodkiem na odcinku obrony grupy gen. Jana Sawickiego ^[3][4]. 10 czerwca odwrót spod Kijowa w kierunku na Korosteń rozpoczęła polska 3 Armia^[5]. W ostatnich dniach czerwca poszczególne związki operacyjne Frontu Ukraińskiego, dowodzonego już przez gen. Edwarda Rydza-Śmigłego, ugrupowane były w następujący sposób: Armia Ukraińska gen. Michajła Omelianowicza-Pawlenki skupiona była nad Dniestrem, w kierunku granicy z Rumunią, 6 Armia gen. Wacława Iwaszkiewicza-Rudoszańskiego zajmowała odcinek frontu Dniestr–Chmielnik–Lubar, nowo sformowana 2 Armia gen. Kazimierza Raszewskiego znajdowała się na linii rzek Słucz i Horyń, a 3 Armia gen. Edwarda Rydza-Śmigłego rozlokowana była nad Uborcią^[6][7].

4 lipca oddziały sowieckiej 14 Armii przełamały polską obronę pod Barem i wyszły na tyły 6 Armii^[8].

Walki pod Płoskirowem

Wykorzystując lukę jaką wybiła w polskiej obronie sowiecka 60 Dywizja Strzelców, dowódca 14 Armii wprowadził do działania 8 Dywizję Kawalerii Czerwonych Kozaków. Ta rozpoczęła zagon na tyły polskiej 6 Armii, 6 lipca podeszła pod Płoskirów i uderzyła na miasto. W tym czasie w Płoskirowie kwaterował sztab polskiej 6 Armii gen. Jana Romera^[9][10]. Dowódca armii zorganizował obronę siłami polskich oddziałów tyłowych i ukraińskich 2 i 4 Brygady Zapasowej Armii URL. Napotkawszy twardą obronę, 8 Dywizja Kawalerii zrezygnowała z prób zdobycia miasta^[9]. Sytuację uratował też fakt ściągnięcia transportem 9 (6?) dywizjonu samochodowego posiłków z 12 Dywizji Piechoty^[11]. Po przybyciu do Płoskirowa 2 i 4 kompania 53 pułku piechoty prowadziły natarcie wzdłuż ulic obok dworca kolejowego, wyrzucając nieprzyjaciela z zajętej części miasta. Dopiero wtedy sztab Armii mógł bezpiecznie ewakuować się do Tarnopola^[10][12].

Przypisy

Bibliografia

• Janusz Cisek, Konrad Paduszek, Tadeusz Rawski: Wojna polsko-sowiecka 1919–1921. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2010.
• Marian Kukiel: Bitwa pod Wołoczyskami: (11-24 lipca 1920). Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo – Wydawniczy, 1923, seria: Studja Taktyczne z Historji Wojen Polskich 1918 – 21, Tom I.
• Janusz Odziemkowski: Leksykon bitew polskich 1914 – 1920. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1998. ISBN 83-85621-46-6.
• Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko – rosyjskiej 1919 – 1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
• Janusz Odziemkowski, Andrij Rukkas: Polska – Ukraina 1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Volumen”, 2017. ISBN 978-83-64708-29-9.
• Adam Przybylski: Wojna polska 1918–1921. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1930.
• Leon Grzegorz Szuchatowicz: Zarys historji wojennej 53-go pułku piechoty Strzelców Kresowych. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
• Wiesław Wysocki (red.): Szlakiem oręża polskiego; vademecum miejsc walk i budowli obronnych. T. 2, poza granicami współczesnej Polski. Warszawa: Wydawnictwo „Gamb”, 2005. ISBN 83-7399-050-X.
• Lech Wyszczelski: Kampania ukraińska 1920 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2009. ISBN 978-83-7543-066-0.
• Lech Wyszczelski: Kijów 1920. Warszawa: Wydawnictwo Bellona SA, 2008. ISBN 978-83-11-11431-9.