Bitwa pod Pawłówką

Bitwa pod Pawłówką

Wojna polsko-bolszewicka
Czas	22 stycznia 1920
Miejsce	pod Pawłówką
Terytorium	Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich
Wynik	zwycięstwa Polaków
Strony konfliktu
Polska  Rosyjska FSRR
Dowódcy
Władysław Grabowski I.I. Smolin
Siły
22 pułk piechoty oddziały 47 DS
brak współrzędnych

Adam Przybylski,
Wojna Polska 1918–1921^[1]

Bitwa pod Pawłówką – walki pododdziałów 22 pułku piechoty ppłk. Władysława Grabowskiego z oddziałami sowieckiej 47 Dywizji Strzelców w czasie kampanii zimowej w okresie wojny polsko-bolszewickiej.

Geneza

Zimą 1919/1920 na froncie polsko-sowieckim odnotowywano tylko działania lokalne. Linia frontu była rozciągnięta od środkowej Dźwiny, wzdłuż Berezyny, Uborci, Słuczy, po Dniestr^[2]. Zastój w działaniach wojennych obie strony wykorzystywały na przygotowanie się do decydujących rozstrzygnięć militarnych planowanych na wiosnę i lato 1920^[3].

9 Dywizja Piechoty zajmowała stanowiska na prawym brzegu Uborci. Jej 22 pułk piechoty obsadzał 75 kilometrowy odcinek frontu na linii Kruszniki – Buda – Sokołodniki – Machnowicze – Śnickie Pole – Stodolicze – Kartenicze – Bobrowe. W jego ugrupowaniu działał 4 Wołyński dywizjon strzelców konnych mjr. Feliksa Jaworskiego. Pododdziały ogólnowojskowe wspierała 4 bateria 7 pułku artylerii polowej i 1 bateria 9 pułku artylerii polowej. Na północy sąsiadem pułku był 34 pułk piechoty, a na południu patrolami kawalerii utrzymywano łączność z lewoskrzydłowymi oddziałami Frontu Wołyńskiego^[4].

Walczące wojska

Jednostka	Dowódca	Podporządkowanie
Wojsko Polskie
dowództwo 9 Dywizji Piechoty	płk Władysław Sikorski	Front Lit. Biał.
⇒ 22 pułk piechoty	ppłk Władysław Grabowski	9 Dywizja Piechoty
→ 4/22 pułku piechoty	kpt. Zawadzki	22 pułk piechoty
działon Flotylii Pińskiej		4/22 pp
Armia Czerwona
47 Dywizja Strzelców	I.I. Smolin	12 Armia
→ 139 BS (415., 416., 417 ps)		47 Dywizja Strzelców

Walki pod Pawłówką

Kontynuując akcję oczyszczania przedpola i utrudniania przeciwnikowi przygotowań do działań zaczepnych, dowódca 22 pułku piechoty ppłk Władysław Grabowski nakazał przygotowanie kolejnych trzech wypadów, w tym między innymi na Pawłówkę i Remiezy^[5][6]. Przeprowadzić go miała 4 kompania pułku kpt. Bolesława Zawadzkiego, wzmocniona działonem ze składu Flotylli Pińskiej^[7]. 21 stycznia 1921 oddział wypadowy ruszył w kierunku obiektu ataku. Maszerując skrycie lasami, nie został zauważony przez placówki sowieckie i o zmroku stanął w Pawłówce-Remiezach. Z rozmów prowadzonych z miejscową ludnością wynikało, że w pobliżu kwateruje sztab 139 Brygady Strzelców oraz jej 415 i 416 pułki strzelców, wzmocnione baterią artylerii^[6].

Nocą dwa plutony: podporucznika Bronisława Kowalczewskiego i podchorążego Ptaszyńskiego ruszyły do szturmu, a jeden ubezpieczał tyły oddziału. Ogień otworzyła też armatka górska. Zaskoczeni Sowieci nie stawiali oporu. Zdobyto kompletną baterię z jaszczami pełnymi amunicji, trzy ckm-y, sprzęt telefoniczny i tabory 138 Brygady Strzelców. Do niewoli wzięto 22 jeńców^[7].
Komunikat prasowy Sztabu Generalnego z 25 stycznia 1920 donosił^[8]:

Przypisy

Bibliografia

• Janusz Cisek, Konrad Paduszek, Tadeusz Rawski: Wojna polsko-sowiecka 1919–1921. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2010.
• Bronisław Kowalczewski: Zarys historii wojennej 22-go pułku piechoty. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1930, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
• Janusz Odziemkowski: Leksykon bitew polskich 1914–1920. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1998. ISBN 83-85621-46-6.
• Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko-rosyjskiej 1919–1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
• Janusz Odziemkowski: Piechota polska w wojnie z Rosją bolszewicką 1919-1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adam”, 2010. ISBN 978-83-7072-650-8.
• Stefan Pomarański: Pierwsza wojna polska (1918–1920). Zbiór wojennych komunikatów prasowych Sztabu Generalnego, uzupełniony komunikatami Naczelnej Komendy we Lwowie i Dowództwa Głównego Wojska Polskiego w Poznaniu. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1920.
• Adam Przybylski: Wojna polska 1918–1921. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1930.
• Marek Tarczyński (red.): Bitwa o Ukrainę. Dokumenty operacyjne. T. 1. Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2016. ISBN 978-83-7399-669-4.
• Lech Wyszczelski: Wojna o polskie kresy 1918–1921. Warszawa: Wydawnictwo Bellona SA, 2011. ISBN 978-83-11-12866-8.