Bitwa pod Postawami
| Wojna polsko-bolszewicka | |||
| Czas | 19–21 czerwca 1919 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | pod Postawami | ||
| Terytorium | |||
| Wynik | zwycięstwo Polaków | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
Bitwa pod Postawami – walki 3 kompanii 6 pułku piechoty Legionów ppor. Jana Niemierskiego z oddziałami sowieckimi toczone w pierwszym roku wojny polsko-bolszewickiej.
Geneza
W pierwszych miesiącach 1919 roku na wschodnich krańcach odradzającej się Rzeczypospolitej stacjonowały jeszcze wojska niemieckie Ober-Ostu. Ich ewakuacja powodowała, że opuszczane przez nie tereny od wschodu zajmowała Armia Czerwona. Jednocześnie od zachodu podchodziły oddziały Wojska Polskiego[2]. W lutym 1919 jednostki polskie weszły w kontakt bojowy z oddziałami Armii Czerwonej. Rozpoczęła się nigdy nie wypowiedziana wojna polsko-bolszewicka[3].
16 kwietnia Naczelny Wódz Józef Piłsudski rozpoczął operację wileńską. Doprowadziła ona nie tylko do zajęcia Wilna, ale i do znacznego przesunięcia linii frontu na północ i wschód[4][5].
W czerwcu 1919, wykorzystując fakt przerzutu części wojsk Frontu Litewsko-Białoruskiego na front przeciwniemiecki, dowódca Frontu Zachodniego Dmitrij Nadieżnyj nakazał 15. i 16 Armii rozpoczęcie działań zaczepnych w północnym sektorze frontu polskiego. 15 Armia lewym skrzydłem miała wyjść na linię Dzisna-Hoduciszki, zaś 16 Armia prawym skrzydłem przedłużać pas natarcia do jezior Szwakszty i Wiśniewskie[6].
W tym czasie 6 pułk piechoty Legionów mjr. Bolesława Popowicza obsadzał ponad stukilometrowy odcinek frontu od Łabonar do Postaw[7].
Walczące wojska
 Wojsko Polskie | ||
|---|---|---|
| dowództwo 1 Dywizji Piechoty Legionów | gen. Edward Śmigły- Rydz | Front Litewsko-Białoruski |
| ⇒ 6 pułk piechoty Legionów | mjr Bolesław Popowicz | 1 DP Leg. |
| → 3/6 pułku piechoty Legionów | ||
 Armia Czerwona | ||
| ⇒ oddziały Armii Czerwonej | Armia Zachodnia | |
Walki pod Postawami
Na początku czerwca 1919 na froncie polsko-sowieckim panował zastój. Ze względu na rozległość frontu obronę organizowano w oparciu o kompanijne i plutonowe punkty oporu położone w odległości kilkunastu kilometrów od siebie. Każdy punkt przygotowany został do obrony okrężnej. Pozycje składały się z okopów otoczonych pojedynczymi zasiekami z drutu kolczastego[7]. 3 kompania 6 pułku piechoty Legionów ppor. Jana Niemierskiego stanowiła załogę Postaw. Liczyła 150 żołnierzy, a na wyposażeniu posiadała dwa ciężkie karabiny maszynowe[8].
19 czerwca, liczące około 2000 ludzi, sześć dział, piętnaście ckm-ów, oddziały Armii Czerwonej, wzmocnione grupami uzbrojonej ludności cywilnej, otoczyły Postawy[9]. Pierwsze uderzenie zostało przez Polaków odparte. Po nim nastąpił cały szereg mniejszych ataków obliczonych na wyczerpanie sił obrońców. W walce na bliską odległość duże usługi oddawały granaty ręczne, których to nie posiadali Sowieci. Dopiero 21 czerwca w kierunku Postaw dowództwo polskie wysłało odwody. Na wieść o zbliżających się polskich oddziałach Sowieci rozpoczęli odwrót. Reagując na sytuację, ppor. Niemierski zaatakował ubezpieczenia tylne i rozproszył je[10].
Bilans walk
3 kompania 6 pułku piechoty Legionów utrzymała swoje pozycje. Podczas trzydniowego boju większość polskich żołnierzy odniosło rany lub kontuzje. W okresie międzywojennym walkę samotnej kompanii przedstawiano rekrutom jako wzór postawy żołnierza polskiego[8].
Przypisy
- ↑ Przybylski 1930 ↓.
- ↑ Cisek, Paduszek i Rawski 2010 ↓, s. 9.
- ↑ Wyszczelski 2011 ↓, s. 146.
- ↑ Przybylski 1930 ↓, s. 84.
- ↑ Wyszczelski 2011 ↓, s. 160.
- ↑ Wyszczelski 2011 ↓, s. 162.
- ↑ a b Wysocki (red.) 2005 ↓, s. 300.
- ↑ a b Odziemkowski 2004 ↓, s. 331.
- ↑ Skarbek 1929 ↓, s. 19.
- ↑ Odziemkowski 1998 ↓, s. 119.
Bibliografia
- Janusz Cisek, Konrad Paduszek, Tadeusz Rawski: Wojna polsko-sowiecka 1919–1921. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2010.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon bitew polskich 1914–1920. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1998. ISBN 83-85621-46-6.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko-rosyjskiej 1919–1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
- Janusz Odziemkowski: Piechota polska w wojnie z Rosją bolszewicką 1919-1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adam”, 2010. ISBN 978-83-7072-650-8.
- Stefan Pomarański: Pierwsza wojna polska (1918–1920). Zbiór wojennych komunikatów prasowych Sztabu Generalnego, uzupełniony komunikatami Naczelnej Komendy we Lwowie i Dowództwa Głównego Wojska Polskiego w Poznaniu. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1920.
- Adam Przybylski: Wojna polska 1918–1921. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1930.
- Edward Skarbek: Zarys historji wojennej 6-go pułku piechoty Legionów. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Wiesław Wysocki (red.): Szlakiem oręża polskiego; vademecum miejsc walk i budowli obronnych. T. 2: Poza granicami współczesnej Polski. Warszawa: Wydawnictwo „Gamb”, 2005. ISBN 83-7399-050-X.
- Lech Wyszczelski: Wojna o polskie kresy 1918–1921. Warszawa: Wydawnictwo Bellona SA, 2011. ISBN 978-83-11-12866-8.
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej w okresie 1919-13 grudnia 1927 ustanowiona ustawą z dnia 1 sierpnia 1919 r. o godłach i barwach Rzeczypospolitej Polskiej, Dz. U. z 1919 r. Nr 69, poz. 416. Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "crimson" (#D91E3D, karmazyn). Proporcje 5:8.
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej w okresie 1919-13 grudnia 1927 ustanowiona ustawą z dnia 1 sierpnia 1919 r. o godłach i barwach Rzeczypospolitej Polskiej, Dz. U. z 1919 r. Nr 69, poz. 416. Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "crimson" (#D91E3D, karmazyn). Proporcje 5:8.
.svg)
Ofensywa na Wilno; 1919. Adam Przybylski, Wojna Polska 1918 ― 1921; Szkic Nr 8.