Bitwa pod Sławutą

Bitwa pod Sławutą
Wojna polsko-bolszewicka
Czas2 lipca 1920
Miejscepod Sławutą
TerytoriumUkraińska Republika Ludowa
Przyczynaofensywa Frontu Płd.-Zach.
Wynikzwycięstwo Polaków
Strony konfliktu
 Polska Rosyjska FSRR
Siły
pociągi pancerne
brak współrzędnych
Adam Przybylski,
Wojna Polska 1918–1921[1]

Bitwa pod Sławutąwalki polskiego dywizjonu pociągów pancernych 2 Armii z oddziałami 1 Armii Konnej Siemiona Budionnego toczone w okresie ofensywy Frontu Południowo-Zachodniego w czasie wojny polsko-bolszewickiej.

Geneza

26 maja na Ukrainie wojska sowieckiego Frontu Południowo-Zachodniego przeszły do ofensywy, a już 5 czerwca trzy dywizje sowieckiej 1 Armii Konnej Siemiona Budionnego przełamały trwale polski front na odcinku obrony grupy gen. Jana Sawickiego[2][3].

10 czerwca odwrót spod Kijowa w kierunku na Korosteń rozpoczęła polska 3 Armia[4], 16 czerwca dotarła do Uszy[5], a 22 czerwca większość sił posiadała już na Uborci[6]. W ostatnich dniach czerwca poszczególne związki operacyjne Frontu Ukraińskiego, dowodzonego już przez gen. Edwarda Rydza-Śmigłego, ugrupowane były w następujący sposób: Armia Ukraińska gen. Michajła Omelianowicza-Pawlenki skupiona była nad Dniestrem, w kierunku granicy z Rumunią, 6 Armia gen. Wacława Iwaszkiewicza-Rudoszańskiego zajmowała odcinek frontu Dniestr–ChmielnikLubar, 3 Armia gen. Edwarda Rydza-Śmigłego rozlokowana była nad Uborcią, a nowo sformowana 2 Armia gen. Kazimierza Raszewskiego znajdowała się na linii rzek Słucz i Horyń[7][8].

Walczące wojska

Jednostka
Dowódca
Podporządkowanie
II Rzeczpospolita Wojsko Polskie
dywizjon pociągów pancernych2 Armia
pociąg pancerny „Hallerczyk”
pociąg pancerny „Groźny”
⇒ pociąg pancerny „Listowski”
Armia Czerwona
Oddziały kawalerii1 Armia Konna
⇒ dywizjon artylerii

Walki pod Sławutą

W końcu czerwca 1920 oddziały polskiej 2 Armii gen. Kazimierza Raszewskiego obsadziły linię frontu na Horyniu. Pod Ożeninem Polacy utworzyli przedmoście na wschodnim brzegu Horynia. Celem uzyskania informacji o kierunku marszu i planach sowieckiej 1 Armii Konnej, gen. Raszewski polecił dokonać wypadu na Sławutę. Do wypadu postanowił użyć podległego mu dywizjonu pociągów pancernych, stacjonującego w Ożeninie, wzmocnionego trzema kompaniami piechoty. Załogi pociągów „Generał Listowski”, „Groźny” i „Hallerczyk” zaopatrzono w żywność i amunicję na dwa dni walki, a każdy pociąg zabrał oddział desantowy piechoty w sile około kompanii. Przed pociągami jechała pancerna drezyna uzbrojona w ciężki karabin maszynowy[9].

Przed świtem 1 lipca 1920 dywizjon wyruszył do działań i około 5.00 dotarł pod Sławutę. Na dworzec kolejowy wjechał „Generał Listowski", uzbrojony w 4 działa i 22 ckm-y, a dwa pozostałe pociągi ubezpieczały jego akcję w mieście. Pojawienie się polskiego pociągu pancernego kompletnie zaskoczyło przeciwnika i kawaleria Budionnego w popłochu opuściła miasteczko. Oddział desantowy zniszczył urządzenia stacyjne i zabrał dwa ckm-y porzucone przez Kozaków. Kawaleria straciła kilku poległych, nie wzięto jednak jeńców i tym samym sukces okazał się połowiczny. Po chwilowym zaskoczeniu przeciwnik przystąpił do działań i próbował odciąć drogę odwrotu wycofującym się pociągom pancernym. Oddziały kawalerii próbowały wyprzedzić polski dywizjon i zerwać tor, a towarzysząca im bateria artylerii konnej ostrzeliwała pociągi z kolejno zajmowanych stanowisk[9]. Około 15.00 Kozakom udało się uszkodzić torowisko. Załoga jadącego na czele „Generała Listowskiego", osłaniana ogniem z wagonów, naprawiła tor, po czym „Groźny" i „Hallerczyk" wycofały się za Horyń, a „Generał Listowski” pozostał na przedmościu ubezpieczając most na rzece[10].

Przypisy

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1919–1928).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej w okresie 1919-13 grudnia 1927 ustanowiona ustawą z dnia 1 sierpnia 1919 r. o godłach i barwach Rzeczypospolitej Polskiej, Dz. U. z 1919 r. Nr 69, poz. 416. Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "crimson" (#D91E3D, karmazyn). Proporcje 5:8.
A.Przybylski - Szkic nr 22.jpg
Przebieg odwrotu wojsk polskich od 4 czerwca do 4 sierpnia 1920. Adam Przybylski, Wojna Polska 1918 ― 1921; Szkic Nr 22.