Bitwa pod Sokołówką

Bitwa pod Sokołówką
Wojna polsko-bolszewicka
Czas27 sierpnia 1920
Miejscepod Sokołówką
TerytoriumII Rzeczpospolita
Przyczynaoperacja lwowska
Wynikzwycięstwo Polaków
Strony konfliktu
 Polska Rosyjska FSRR
Dowódcy
mjr Marian Faff
Siły
51 pułk piechoty2 Brygada 8 DK
brak współrzędnych

Bitwa pod Sokołówkąwalki polskiego 51 pułku piechoty Strzelców Kresowych z sowiecką 2 Brygadą 8 Dywizji Kawalerii toczone w czasie wojny polsko-bolszewickiej.

Geneza

Na przełomie lipca i sierpnia na ukraińskim teatrze działań wojennych toczyły się walki pod Brodami i Beresteczkiem. Stanowiły one fazę wstępną wielkiej operacji nazwanej w polskiej historiografii Bitwą Lwowską[1]

Po pięciu dniach bitwy, szala zwycięstwa zaczęła przechylać się na stronę polską. Jednak sytuacja na Froncie Północnym, a szczególnie upadek Brześcia, zmusiła Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego do przerwania bitwy[2].

W tym czasie dowódca sowieckiego Frontu Południowo-Zachodniego Aleksander Jegorow nakazał 1 Armii Konnej Budionnego zdobyć Lwów[3].

Po nieudanych próbach zatrzymania 1 Armii Konnej na wschód od Bugu, dowódca Frontu Południowego, gen. Wacław Iwaszkiewicz, wydał 14 sierpnia rozkaz zajęcia nowej linii obrony, przebiegającej wzdłuż górnego biegu Bugu i Strypy[4][5]. Dowódca 6 Armii, broniącej linii rzek Bugu, Strypy i Dniestru, skierował 5. i 6 Dywizję Piechoty oraz 1 Dywizję Jazdy do osłony Lwowa, a 12. i 13 Dywizja Piechoty miały wykonać uderzenie w lewe skrzydło i tyły nieprzyjaciela, dążącego pod Lwów[6][7].

Po ustabilizowaniu położenia pod Lwowem, dowódca 6 Armii gen. Władysław Jędrzejewski nakazał zorganizować natarcie na Chodorów siłami 1 Brygady Jazdy z rejonu Bóbrki, dwubatalionowej grupy kpt. Wilhelma Todta z rejonu Mikołajowa, a dywizji kawalerii gen. Mychajła Omelianowicza-Pawlenki z Halicza na Rohatyn.

12 Dywizja Piechoty gen. Mariana Januszajtisa-Żegoty otrzymała rozkaz marszu na PomorzanyPrzemyślanyBóbrkę[8]. Od 20 do 28 sierpnia z powodzeniem walczyła pod Bóbrką[9][10].

Walczące wojska

Jednostka
Dowódca
Podporządkowanie
II Rzeczpospolita Wojsko Polskie
dowództwo 12 Dywizji Piechotygen. Mariana Januszajtis-Żegota6 Armia
51 pułk piechotyppłk Roman Witorzeniec12 Dywizja Piechoty
→I/51 pułku piechotymjr Marian Faff51 pułk piechoty
Armia Czerwona
dowództwo 8 Dywizji Kawaleriikomdiw Witalij Primakow14 Armia
⇒ 23 Brygada Kawalerii8 Dywizja Kawalerii

Walki pod Sokołówką

Po niepowodzeniach w rejonie Bóbrki i Świrza, dowództwo sowieckie skoncentrowało w rejonie Chlebowic Świrskich oraz we wsiach Sokołówka i Mühlbach część 8 Dywizji Kawalerii Czerwonych Kozaków, zamierzając 27 sierpnia uderzyć w skrzydło polskiej 12 Dywizji Piechoty[11]. Dowódca 12 Dywizji gen. Marian Januszajtis-Żegota, orientując się w zamiarach przeciwnika, postanowił uprzedzić jego działania i nakazał dowódcy 51 pułku piechoty Strzelców Kresowych ppłk. Romanowi Witorzeńcowi zorganizować wypad.

O świcie 27 sierpnia natarcie na Sokołówkę przeprowadził I/51 pułku piechoty mjr. Mariana Faffa[12]. Aby uzyskać zaskoczenie, zdecydowano się nacierać bez wsparcia artylerii. 1 kompania miała uderzyć frontalnie na Sokołówkę, 4 kompania od południa, a 2 kompania i 3 kompania por. Wiktora Ziółkowskiego miały maszerować lasami i wejść do miejscowości od wschodu. Szykujący się do natarcia Kozacy nie wystawili ubezpieczeń i 4 kompania ppor. Ferdynanda Pichlera zdołała niepostrzeżenie wejść do Sokołówki. Zaskoczona, stojąca już w kolumnach marszowych, 2 Brygada Kawalerii 8 DK poniosła duże straty od ognia broni maszynowej prowadzonego z niewielkiej odległości. Nie mogąc rozwinąć się, próbowała wycofać się do Mühlbach i tam przyjąć ugrupowanie bojowe. Tu wpadła pod ogień 2 i 3 kompanii, które zdążyły już zająć stanowiska. Kozacy zawrócili do centrum Sokołówki, gdzie w międzyczasie dotarła także 1/51 pp. W krzyżowym ogniu czterech polskich kompanii, sowiecka brygada została zdziesiątkowana i przejściowo utraciła zdolność bojową. Poległ dowódca tej brygady[11].

Bilans walk

Udany wypad wykonany przez I batalion 51 pułku piechoty Strzelców Kresowych mjr. Mariana Faffa na 2 Brygadę Kawalerii ze składu 8 Dywizji Kawalerii Czerwonych Kozaków zażegnał niebezpieczeństwo oskrzydlenia oddziałów 12 Dywizji Piechoty działającej w rejonie Bórbki. W wyniku walk sowiecka brygada straciła zdolność bojową. Polacy zdobyli tabory, kancelarię brygady i siedem ckm-ów. Straty batalionu to zaledwie dwóch poległych i ośmiu rannych[11][13].

Przypisy

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1919–1928).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej w okresie 1919-13 grudnia 1927 ustanowiona ustawą z dnia 1 sierpnia 1919 r. o godłach i barwach Rzeczypospolitej Polskiej, Dz. U. z 1919 r. Nr 69, poz. 416. Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "crimson" (#D91E3D, karmazyn). Proporcje 5:8.