Bitwa pod Strużką

Bitwa pod Strużką

Wojna polsko-bolszewicka
Czas	11 kwietnia 1920
Miejsce	pod Strużką
Terytorium	Ukraińska Republika Ludowa
Wynik	zwycięstwo Polaków
Strony konfliktu
Polska  Rosyjska FSRR
Dowódcy
Wiktor Ogórek
Siły
54 pułk piechoty 6 pułk ułanów oddziały 60 DS
brak współrzędnych

Adam Przybylski,
Wojna Polska 1918–1921^[1]

Bitwa pod Strużką – walki polskiego 54 pułku piechoty kpt. Wiktora Ogórka z oddziałami sowieckiej 60 Dywizji Strzelców komdiwa Iwana Dubowoja w okresie wojny polsko-bolszewickiej.

Geneza

Zimą 1919/1920, na froncie polsko-sowieckim odnotowywano tylko działania lokalne. Linia frontu była rozciągnięta od środkowej Dźwiny, wzdłuż Berezyny, Uborci, Słuczy, po Dniestr^[2]. Zastój w działaniach wojennych obie strony wykorzystywały na przygotowanie się do decydujących rozstrzygnięć militarnych, planowanych na wiosnę i lato 1920^[3]. Zimą i wczesną wiosną na froncie zarówno Sowieci jak i Polacy organizowali wypady celem rozpoznania przeciwnika lub dezorganizacji jego działań ofensywnych. W kwietniu polska 18 Dywizja Piechoty została zaatakowana przez oddziały sowieckiej 60 Dywizji Strzelców. Polskie dowództwo postanowiło walczący dotąd w składzie 5 Dywizji Piechoty 54 pułk piechoty przekazać do dyspozycji dowódcy 18 Dywizji Piechoty^[4].

Walczące wojska

Jednostka	Dowódca	Podporządkowanie
Wojsko Polskie
dowództwo 18 Dywizji Piechoty	gen. Franciszek Krajowski	Front Podolski (6 A)
⇒ 54 pułk piechoty	p.o. kpt. Wiktor Ogórek[a]	7 Dywizja Piechoty
→ I batalion 54 pp		54 pułk piechoty
→ II batalion 54 pp
→ III batalion 54 pp	p.o. por. Leon Szymański
⇒ 6 pułk ułanów	ppłk Stefan Cieński
Armia Czerwona
60 Dywizja Strzelców	komdiw Iwan Dubowoj	12 Armia

Walki pod Strużką

10 kwietnia 54 pułk piechoty Strzelców Kresowych wykonał marsz forsowny, wszedł w rejon działania 18 Dywizji Piechoty i stanął w Zamiechowie. W tym czasie przeciwnik nacierał na Nową Uszycę od strony Wierzbowca i opanował Strużkę^[5]. Dowódca 18 Dywizji Piechoty gen. Franciszek Krajowski nakazał pełniącemu obowiązki dowódcy 54 pułku piechoty kpt. Wiktorowi Ogórkowi odbić Strużkę i zdobyć Wierzbowiec. Lewe skrzydło pułku miał osłaniać 6 pułk ułanów, a jeden jego szwadron przydzielono do dyspozycji dowódcy 54 pp^[5].
Pełniący obowiązki dowódcy 54 pułku piechoty kpt. Ogórek wydał następujący rozkaz ^[5]:

11 kwietnia pułk ruszył do natarcia. Zgodnie z rozkazem, jego I batalion ze szwadronem 6 pułku ułanów maszerował z Zamiechowa na Strużkę – Wierzbowiec, II batalion na Strużkę – Olchowiec, a III batalion stanowił odwód i maszerował za II batalionem^[4]. Dochodząc do Strużki I batalion utknął w silnym ogniu broni maszynowej. Wsparły go 5 i 7 kompana z II batalionu i w ciągu godziny miejscowość opanowano^[6]. Kontynuujące natarcie, kompanie II batalionu ruszyły na Wierzbowiec. Tu natknęły się na ogień dwóch samochodów pancernych operujących na trakcie Durniaki - Wierzbowiec. 7 kompania próbowała obejść niebezpieczną strefę i odciąć samochodom drogę manewru, ale zagrożone pancerki wycofały się z pola walki. Po opanowaniu Strużki polskie bataliony ruszyły na Olchowiec. W pościgu za cofającymi się oddziałami 60 Dywizji Strzelców wzięto do niewoli znaczną liczbę jeńców, zdobyto baterię artylerii i kilkanaście ckm-ów. W ręce Polaków wpadła też kolumna taborów 60 Dywizji Strzelców^[4]. Straty polskie to 12 zabitych, w tym dowódca III batalionu por. Leon Szymański, i ponad 30 rannych, w tym adiutant pułku por. Zub^[6].

Upamiętnienie

19 maja 1927 roku minister spraw wojskowych, marszałek Polski Józef Piłsudski ustalił i zatwierdził dzień 11 kwietnia, jako datę święta pułkowego^[7]. Święto obchodzono w rocznicę walki stoczonej 11 kwietnia 1920 roku pod Strużką.

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Janusz Cisek, Konrad Paduszek, Tadeusz Rawski: Wojna polsko-sowiecka 1919–1921. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2010.
• Józef Kula: Zarys historji wojennej 54-go pułku strzelców kresowych. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
• Janusz Odziemkowski: Leksykon bitew polskich 1914–1920. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1998. ISBN 83-85621-46-6.
• Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko-rosyjskiej 1919–1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
• Janusz Odziemkowski: Piechota polska w wojnie z Rosją bolszewicką 1919-1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adam”, 2010. ISBN 978-83-7072-650-8.
• Adam Przybylski: Wojna polska 1918–1921. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1930.
• Marek Tarczyński (red.): Bitwa o Ukrainę. Dokumenty operacyjne. T. 1. Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2016. ISBN 978-83-7399-669-4.
• Lech Wyszczelski: Wojna o polskie kresy 1918–1921. Warszawa: Wydawnictwo Bellona SA, 2011. ISBN 978-83-11-12866-8.