Bitwa pod Szackiem

Bitwa pod Szackiem
II wojna światowa, agresja ZSRR na Polskę 1939
Ilustracja
Tablica Grobu Nieznanego Żołnierza:
„Szack – Wytyczno”
Czas

2829 września 1939

Miejsce

Szack, Wołyń

Terytorium

II Rzeczpospolita

Przyczyna

agresja sowiecka na Polskę

Wynik

taktyczne zwycięstwo Polski

Strony konfliktu
 II Rzeczpospolita ZSRR
Dowódcy
Wilhelm Orlik-RückemannIwan Russijanow
Siły
4 000 żołnierzy KOP z 16 działami13 000 żołnierzy, 15 czołgów, 15 dział
Straty
szacunki rosyjskie: ok. 500 zabitych, rannych i zaginionych, kilka ciężarówek, kilka działek.
szacunki polskie: 350 zabitych, 800 rannych.
szacunki rosyjskie: 81–82 zabitych, 184–185 rannych, 12 czołgów T-26[1], 5 ciągników T-20 Komsomolec[1], najprawdopodobniej zaniżone.
szacunki polskie: 500 zabitych, 1600 rannych, 300 pojmanych
Położenie na mapie Polski w 1939 r.
51°29′16,0800″N 23°55′46,9200″E/51,487800 23,929700

Bitwa pod Szackiem – starcie podczas agresji ZSRR na Polskę, stoczone w dniach 2830 września 1939 między 52. Dywizją Strzelecką Armii Czerwonej, a liczącą w tym czasie około 4000 żołnierzy grupą KOP generała Wilhelma Orlika-Rückemanna.

Przebieg bitwy

Szacka broniły dwie kompanie z 112. Pułku Strzeleckiego wsparte plutonem CKM. 54. Dywizjon Przeciwpancerny prawdopodobnie wycofał się uprzednio z Szacka i zajął pozycję w połowie drogi z Szacka do miasta Mielniki.

Po stronie sowieckiej w walkach wziął udział między innymi 411. batalion pancerny, dowodzony przez kapitana Nieseniuka, który został całkowicie rozbity.

Walki o miejscowość rozpoczęli Sowieci 28 września, uprzedzając polski atak. Kilka czołgów 411. batalionu pancernego i samochody z piechotą ruszyły groblą koło jeziora Lucemierz na pozycje polskie, które znajdowały się na wschód i południowy wschód od wsi. Teren był bardzo grząski. Oddziały KOP podpuściły wroga blisko i otworzyły ogień z działek ppanc. i karabinów maszynowych. W czasie tej walki zniszczono 8 czołgów T-26, które zablokowały wąską groblę[1]. Z 411. batalionu pancernego uratowało się trzech rannych czołgistów. Na wieść o rozbiciu 411 batalionu pancernego płk Russijanow długo nie przysyłał posiłków oddziałom walczącym w rejonie Szacka. Następnie rozpoczął się polski atak na Szack. Wojska polskie poprowadził ppłk Nikodem Sulik. Wieś została ostrzelana przez artylerię, a następnie doszło do szturmu i krwawej walki na bagnety. W południe została zdobyta. Znalezione tu zaopatrzenie poprawiło sytuację wyczerpanych fizycznie i psychicznie polskich żołnierzy. Sowieci przeprowadzili kontratak, ale został on odparty ogniem broni maszynowej i artylerii. Natomiast polska próba oskrzydlenia wojsk sowieckich nie udała się. 29 września oddziały polskie wycofały się w kierunku przeprawy przez Bug w Grabowie. Samochody ciężarowe i kilka dział trzeba było zostawić. W walkach z sowietami zginęło lub zostało rannych 500 polskich żołnierzy. KOP stracił też sporo amunicji, zwłaszcza artyleryjskiej i kilka ciężarówek. Straty wojsk radzieckich wyniosły: 81–82 zabitych i 184–185 rannych żołnierzy, zniszczonych 8–9 czołgów T-26 i 5 ciągników artyleryjskich T-20 Komsomolec[1]. Siemion Timoszenko przyznał się do straty 7 czołgów i kilku samochodów pancernych. Dowódca radzieckiej dywizji, pułkownik Iwan Russijanow został ciężko ranny w rękę odłamkiem pocisku artyleryjskiego (prawdopodobnie 75 mm)[2].

Zbrodnia w Mielnikach

W Mielnikach Sowieci zabili 18 wziętych do niewoli oficerów Korpusu Ochrony Pogranicza[3].

Upamiętnienie

Walki żołnierza polskiego pod Szackiem w II wojnie światowej zostały upamiętnione na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie napisem na jednej z tablic po 1990 r. „SZACK – WYTYCZNO 28 IX – 1 X 1939”.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d Cz. Grzelak, op. cit, s. 156–158, 167.
  2. Iwan N. Russijanow, W bojach rożdiennaja... (В боях рожденная...), 1982, s. 5.
  3. Na Ukrainie odkryto grób polskich oficerów.

Bibliografia

  • (red.) Krzysztof Komorowski: Boje Polskie 1939 – 1945. Przewodnik encyklopedyczny. Warszawa: Bellona Spółka Akcyjna, 2009, s. 372. ISBN 978-83-7399-353-2.
  • Czesław Grzelak: Szack–Wytyczno 1939. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 2001. ISBN 83-11-09324-5.
  • Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.

Media użyte na tej stronie

Poland (1939) location map.png
(c) Lukasb1992 z polskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0
Mapa lokalizacyjna Polski — 1939 (marzec – wrzesień).
Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Battle icon active (rifles).svg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
Abstract crossed rifles symbol on sunburst
Flag of the USSR (1936-1955).svg
this is the flag of the Soviet Union in 1936. It was later replaced by File:Flag of the Soviet Union (1955-1980).svg.
Grób Nieznanego Żołnierza w Warszawie - walki 1939 - obrona granicy wschodniej RP.jpg
Autor: Elżbieta Kossecka, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Nieznanego Żołnierza w Warszawie - tablica upamiętniająca miejsca walk w 1939 r., w tym obronę granicy wschodniej RP