Bitwa pod Tykocinem (1831)

Bitwa pod Tykocinem (1831)
powstanie listopadowe
Ilustracja
Bitwa pod Tykocinem dnia 21 maja 1831 roku autorstwa Sebastiana Dulaca (Sebastien Dulac)
Czas21 maja 1831
MiejsceTykocin
TerytoriumKrólestwo Polskie
Wynikzwycięstwo wojsk polskich
Strony konfliktu
powstańcy listopadowiImperium Rosyjskie
Dowódcy
Jan Zygmunt Skrzynecki
Ignacy Prądzyński
płk Daniel Gottfried Georg Langermann na czele 16 pułku piechoty
Iwan Dybicz
Siły
--
Straty
-Gwardia rosyjska: 38 oficerów, 689 szeregowych (Tykocin, Rutki)
brak współrzędnych

Bitwa pod Tykocinem (1831) – jedna z bitew i potyczek powstania listopadowego, jaka odbyła się pod Tykocinem, 21 maja 1831 roku w której główne siły wojsk polskich pod dowództwem generała Jana Skrzyneckiego oraz generała Ignacego Prądzyńskiego starły się z wojskami rosyjskimi Iwana Dybicza wspomaganymi przez wojska finlandzkie. Zakończona zwycięstwem wojsk polskich.

Bitwa

Bitwa pod Tykocinem. Fińscy żołnierze (w służbie cara) ratują rannego porucznika. Obraz Roberta Wilhelma Ekmana

Dnia 20 maja doszło do krwawej potyczki tylnych straży gwardii z 2 i 12 pułkiem polskiej piechoty pod Rutkami. Dnia 21 maja rano, na kwaterze głównego dowództwa wojsk polskich w dworze w Mężeninie, między naczelnym dowódcą wojsk polskich i jego szefem sztabu Prądzyńskim doszło do kłótni, podczas której generał Prądzyński zarzucał generałowi Skrzyneckiemu niedołęstwo i brak zdolności do kierowania armią podczas akcji bojowej. W rezultacie kłótni generał Prądzyński zrzekł się stanowiska sztabu i głównego kwatermistrzostwa. Generał Skrzynecki obiecał, że zwolni go z zajmowanego stanowiska, ale dopiero po ukończeniu "wzmożonych działań". Wobec czego generał Prądzyński obiecał bierne posłuszeństwo, ale cichy konflikt z wodzem nadal trwał. Dnia 21 maja pościg gwardii przez wojska polskie był jeszcze bardziej intensywny, całą polską armią liczącą około 40 tysięcy żołnierzy która maszerowała 2 kolumnami. Gwardia rosyjska nie odważyła się podjąć bitwy i wycofała się przez Tykocin za rzekę Narew. Tylne straże gwardii broniły swego odwrotu na terenie miasta i mostów nad rzeką Narew i jej odnogami. Wojskiem polskim atakującym gwardię w Tykocinie dowodził generał Prądzyński, któremu w tym pomagał świeżo z Francji przybyły pułkownik Langermann[1].

Zobacz też

Przypisy

  1. Antoni Kochański, 525 lat dziejów miasta Tykocina na tle historii Polski. Białystok 2010 r. s. 307-309.

Bibliografia

  • Spazier, Richard Otto (1803-1854). Historja powstania narodu polskiego w roku 1830 i 1831 czerpana z autentycznych dokumentów, sejmowych akt, pamiętników, dzienników, piśmiennych i ustnych podań najznakomitszych uczestników tegoż powstania. T. 2 / przez Rycharda Ottona Spazier. Drukarnia J. Pinard, Paryż 1833 r. s. 299-324. dostępna: tutaj.
  • Brzozowski, Marian (1803-1876). Wojna w Polsce roku 1831 przez oficera polskiego opisana w roku 1832. [b.w.]; W drukarni Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Lwów, 1861 r. s. 134-140. dostępna: tutaj.
  • Jan Zimnoch, Krótka Historia Tykocina. Warszawa 1998 r. s. 22-27.
  • Jan Zimnoch, Mój dawny Tykocin. Białystok 2002 r. s. 105-109.
  • Waldemar Monkiewicz, Tykocin. Białystok 1983 r. s. 17-18.
  • Antoni Kochański, 525 lat dziejów miasta Tykocina na tle historii Polski. Białystok 2010 r. s. 307-309.
  • Czesław Brodzicki, Donata Godlewska, Łomża w latach 1794-1866. PWN, Warszawa 1987 r. s. 151-162.

Linki zewnętrzne

  • Udział fińskich żołnierzy w stłumieniu Powstania Listopadowego - dyskusja na podstawie artykułu z 13 maja 2008 roku z Tygodnika Powszechnego "Aż do gorzkiego końca" autor: Jussi Jalonen z Tampere (jest historykiem wojskowości i pisarzem pracuje na Uniwersytecie w Tampere) przełożyła Patrycja Bukalska całość dostępna: tutaj.
  • Świat : pismo tygodniowe ilustrowane poświęcone życiu społecznemu, literaturze i sztuce. Świat. R. 25, 1930 nr 48 (29 XI) - Wojna polsko-rosyjska 1830 r. dostępna: tutaj.
  • Sokołowski, August (1846-1921). Dzieje porozbiorowe narodu polskiego ilustrowane T. 2, cz. 2, [1815-1831] wyd.[1904] na s. 369 obraz Dulaca dostępny: tutaj.
  • Arkadiusz Studniarek - Bitwa pod Tykocinem - 21 maja 1831 r. artykuł z "Lokalnych historii" e-monki.pl dostępny: tutaj.

Media użyte na tej stronie

Battle of Tykocin 1831.jpg
Battle of Tykocin 1831
Sebastien Dulac - Bitwa pod Tykocinem 1831 r.jpg
Bitwa pod Tykocinem - 21 maja 1831 r. płk Daniel Gottfried Georg Langermann, francuz , na czele pułku 16 piechoty, obraz olejny art. mal. Sebastian Dulaca