Bitwa pod Urcos

Bitwa pod Urcos
Powstanie Inków
Czas1537
MiejsceUrcos
TerytoriumPeru
WynikKlęska powstańców
Strony konfliktu
Państwo InkówHiszpania
Dowódcy
Manco IncaDiego de Almagro
Siły
15000500
Straty
nieznanejeden koń
brak współrzędnych

Bitwa pod Urcos – starcie zbrojne, które miało miejsce w 1537 roku pomiędzy wojskami Diego de Almagra a armią Inki Manco podczas hiszpańskiego podboju Peru.

Wstęp

W 1536 roku wybuchło powstanie Inków przeciwko hiszpańskim konkwistadorom. Manco Inca zebrał armie i chciał zdobyć Cuzco, najważniejsze miasto w starym imperium inkaskim zajęte przez wojska Hernanda Pizzara. Rozpoczął pięciomiesięczne oblężenie[1]. Gdy armia inkaska nie zdołała zdobyć miasta wycofała się do twierdzy Ollantaytambo, pozostawiając pod murami jedynie część swoich wojsk. W 1537 roku pod Cuzco przybył z pięciuset żołnierzami[1] Diego de Almagro, dawny towarzysz a następnie przeciwnik Pizzara. Almagro, posiadając patent królewski przyznający mu nowe uprawnienia i jurysdykcje, rościł sobie prawo do Cuzco. Dowiedziawszy się o powstaniu Inków, pragnął spotkać się z Manco, który wyznaczył spotkanie w dolinie Yucay w pobliżu Urcos[2]. Pizarro widząc wojska hiszpańskie wyruszył z małym oddziałem w ich stronę, lecz dowiedziawszy się o roszczeniach Almagro postanowił stawić mu opór.

Bitwa

Zwiadowcy Manco Inca widząc żołnierzy dwóch zwaśnionych stron, nabrali podejrzeń co do ewentualnego spisku Hiszpanów przeciwko ich władcy. Manco postanowił natychmiast zareagować i wysłał 15 tysięczną armię przeciwko żołnierzom Almagra. Wojska spotkały się pod Urcos i rozpoczęła się ponad godzinna bitwa[2], w wyniku której Hiszpanie stracili jednego konia, a powstańcy wielu zabitych[3]. Wojsko Manca zostało rozbite i zmuszone do ucieczki. Według Rudolfa Noconia:

W ten sposób zakończyło się jedyne zorganizowane powstanie Inków przeciwko białym najeźdźcom. [4]

Po bitwie

Manco Inca po klęsce opuścił Ollantaytambo i wycofał się w góry. Już nigdy Inkowie nie stoczyli bitwy w takiej sile wojsk jak pod Urcos. Przez kilka kolejnych lat, aż do śmierci władcy, wojska Manco prowadziły działania partyzanckie przeciwko Hiszpanom zakończone zupełnym rozbiciem przez Gonzalo Pizarra[5].

Przypisy

  1. a b Nocoń 1958 ↓, s. 313.
  2. a b Prescott 1969 ↓, s. 312.
  3. Liczba zabitych nie jest znana
  4. Nocoń 1958 ↓, s. 314.
  5. Nocoń 1958 ↓, s. 315.

Bibliografia

  • Rudolf H. Nocoń: Dzieje i kultura Inków. Wrocław: Ossolineum, 1958.
  • William H. Prescott: Podbój Peru. Warszawa: PIW, 1969.