Bitwa pod Vellinghausen

Bitwa pod Vellinghausen
wojna siedmioletnia
ilustracja
Czas

15 lipca16 lipca 1761

Miejsce

Vellinghausen

Terytorium

północno-zachodnie Niemcy

Wynik

zwycięstwo brytyjsko-hanowersko-brunszwicko-pruskie

Strony konfliktu
Wielka Brytania,
Elektorat Hanoweru,
Królestwo Prus
Królestwo Francji
Dowódcy
Ferdynand, książę Brunszwiku-Wolfenbüttelksiążę de Broglie, książę de Soubise
Siły
65 tys.92 tys.
Straty
1,4 tys.4,7 tys. de Broglie
300 ludzi Soubise'a
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, po lewej znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
51°39′44″N 7°59′43″E/51,662222 7,995278

Bitwa pod Vellinghausen – starcie zbrojne, które miało miejsce w dniach 15-16 lipca 1761 roku, jedna z bitew wojny siedmioletniej.

Wstęp

Na początku lipca siły księcia de Broglie i księcia de Soubise połączyły się w celu zmuszenia sojuszniczej armii księcia Fryderyka do wycofania się za rzekę Lippe i opuszczenia ważnego miasta Lippstadt. Ferdynand zajął pozycję na południe od rzeki Lippe w momencie, gdy obie francuskie armie zbliżyły się do niego i zaczęły przygotowywać atak. Sojusznicza armia rozłożyła się na łańcuchu wzgórz rozciągających się od Vellinghausen do Hulbeck, rozdzielonych pośrodku przez rzekę Ahse. Podmokły strumyk Salzbach znajdował się przed frontem sojuszniczego prawego skrzydła.

Wśród Francuzów zamęt wprowadzała obecność dwóch równorzędnych dowódców: de Soubise i de Broglie. Żaden nie miał zamiaru podporządkowywać się rozkazom drugiego. Na drodze porozumienia postanowiono, iż de Broglie zaatakuje między rzekami Ahse i Lippe, podczas gdy Soubise miał prowadzić działania przeciwko siłom Ferdynanda na francuskim lewym skrzydle, za Werle zaś na niezabezpieczony prawym skrzydle sprzymierzonych. Atak miał się rozpocząć wczesnym rankiem 16 lipca 1761.

Bitwa

Piechur brytyjski z 50 Pułku, który brał udział w bitwie pod Vellinghausen

Wojska de Broglie ruszyły naprzód wieczorem 15 lipca kierując się na Vellinghausen. Heski generał Wutginau dowodził sojuszniczym lewym skrzydłem. Jego korpus rozlokowany był jednak nazbyt ku tyłom, za pozycją w istocie dlań przeznaczoną, więc francuski atak zaskoczył go. Dodatkowym problemem okazała się mała ilość amunicji. Francuzi wzmocnili nacisk. Aby wykorzystywać nieoczekiwane powodzenie jakim okazał się jego wstępny ruch, Broglie rozwinął atak na wzgórze Dünckerburg powyżej Vellinghausen trzymane przez brytyjską piechotę markiza Granby'ego i kilka regimentów kawalerii hanowerskiej. Chociaż także zaskoczeni, Niemcy i Brytyjczycy powstrzymali francuski atak. Walka przeciągnęła się aż do zmierzchu.

Podczas nocnego przegrupowania obie strony umacniały swe pozycje; de Broglie przygotowywał rezerwy, aby ponowić atak następnego dnia. Ferdynand przesunął swe siły poprzez Ahse, wzmacniając lewe skrzydło kosztem prawego, dopóki nie osiągnął równowagi z siłami de Broglie. Sojusznicze prawe skrzydło okazało się w przez to wysoce przewyższone liczebnie przez siły Soubise.

O świcie Broglie wznowił ataki wokół Vellinghausen, spodziewając się, iż Soubise zaatakuje na francuskim lewym skrzydle. Przy obecnej dysproporcji sił, osłabione prawe skrzydło Ferdynanda było zbyt wątłe by wytrzymać natarcie i Francuzi mogli słusznie oczekiwać w tym miejscu zwycięstwa. Ale Soubise zadowolił się wysłaniem niewielkich sił na lewe skrzydło i nieśmiałym atakiem na wieś Scheidingen, podczas gdy większa część jego armii stała bezczynna. Na skrzydle Broglie po ciężkich walkach świeże sojusznicze siły generała Wolffa, dopiero c przybyłe z drugiej strony Lippe, zaatakowały wzdłuż lewego brzegu rzeki zaskakując Francuzów w trakcie przegrupowania i zmuszając do niezorganizowanego odwrotu. W tym momencie całe lewe skrzydło Ferdynanda ruszyło do ataku. Żołnierze Broglie rzucili się do ucieczki, jeden z jego regimentów poddał się. Bitwa skończyła się około południa, gdy sprzymierzeni zajęli pole, a cała armia Francuska rozpoczęła generalny odwrót.

Media użyte na tej stronie

Relief Map of Germany.png
Autor: derivative work Виктор_В, Licencja: CC BY-SA 3.0
Relief map of Germany
Legenda miejsce bitwy.svg
Symbol miejsca bitwy do legendy mapy
Bataille de Willinghausen.jpg
Схема сражения при Фелингхаузене
Piechur brytyjski z I poł XVIIIw.jpg
British soldier I half of 18th. C