Bitwa pod Yungay

Bitwa pod Yungay
Wojna federacji peruwiańsko-boliwijskiej 1836-1839
Ilustracja
Plan bitwy
Czas

20 stycznia 1839

Miejsce

Yungay, Peru

Terytorium

Peru

Wynik

zwycięstwo wojsk chilijskich

Strony konfliktu
Peru
Boliwia

Chile
Dowódcy
Andrés de Santa CruzAgustín Gamarra, Manuel Bulnes
Siły
7 0004 000
Straty
1 400 zabitych,
1 600 rannych
1 500 zabitych i rannych
brak współrzędnych

Bitwa pod Yungay – starcie zbrojne, które miało miejsce 20 stycznia 1839 r. w trakcie wojny Chile ze zjednoczonymi w jedno państwo Peru i Boliwią (1837–1839).

W roku 1836 prezydent Boliwii generał Andrés de Santa Cruz usunął ze stanowiska prezydenta Peru Agustina Gamarrę i objął w kraju rządy dyktatorskie zawiązując federację peruwiańsko-boliwijską. Federacji przeciwstawiło się Chile, wypowiadając jej wojnę w listopadzie 1836 r. Rok później do Peru wkroczył chilijski admirał Encalada, który na czele 2 800 ludzi pomaszerował do miejscowości Arequipa. Po oblężeniu miasta przez siły federacji, Chilijczycy skapitulowali w dniu 17 grudnia 1837 r.

Działania wojenne wznowiono w roku 1838 wysłaniem przez Chile kolejnej ekspedycji do Peru liczącej 5 400 ludzi dowodzonych przez generała Manuela Bulnesa. Chilijczykom tym razem towarzyszył obalony prezydent Agustín Gamarra. Dnia 10 lipca 1838 r. Chilijczycy wylądowali w Ancon. W tym samym czasie na północy kraju wybuchło powstanie przeciwko Andrésowi de Santa Cruz. Doszło do walk, w wyniku których Chilijczycy zajęli Limę, tworząc rząd tymczasowy.

Dnia 20 stycznia 1839 r. wojska Bulnesa w sile 4 000 ludzi napotkały silnie umocnione pozycje wojsk federacji pod Yungay na północ od Limy. Siły te liczyły 7000 żołnierzy. Po ostrzale artyleryjskim Chilijczycy ruszyli do ataku, przełamując obronę przeciwnika. Wojska federacji, składające się w większości z Indian wycofały się w nieładzie tracąc 1400 zabitych oraz 1 600 rannych. Straty Chilijczyków wyniosły 1 500 zabitych i rannych. Po tej porażce Santa Cruz zbiegł do Ekwadoru. Federacja przestała istnieć.

Bibliografia

  • Zygmunt Ryniewicz: Leksykon bitew świata, wyd. Alma-Press, Warszawa 2004.

Media użyte na tej stronie

Flag of the Peru-Bolivian Confederation.svg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Huhsunqu (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 2.5
Flag of Peru-Bolivian Confederation.
Batalla de Yungay 1839.jpg
La toma del cerro Pan de Azúcar fue un episodio de la Batalla de Yungay librada el 20 de enero de 1839 en el marco de la guerra entre la Confederación Perú-Boliviana y Chile.