Bitwa pod zaporą z pni

Bitwa pod zaporą z pni
Wojna z Indianami Północnego Zachodu 1785–1795
Ilustracja
Czas

20 sierpnia 1794

Miejsce

rejon dzisiejszego Toledo

Terytorium

dzisiejsze Ohio, USA

Wynik

zdecydowane zwycięstwo Amerykanów

Strony konfliktu
konfederacja plemion indiańskichStany Zjednoczone
Dowódcy
Błękitna Kurtka
Buckongahelas
Anthony Wayne
Siły
15003000
Straty
19 zabitych33 zabitych
100 rannych
Położenie na mapie Ohio
Mapa konturowa Ohio, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Ziemia41°32′39″N 83°41′51″W/41,544167 -83,697500

Bitwa pod zaporą z pni (ang. Battle of Fallen Timbers) – klęska zadana 20 sierpnia 1794 w Ohio sprzymierzonym z Brytyjczykami oddziałom Indian przez wojska amerykańskie pod dowództwem generała Anthony’ego Wayne’a, kończąca wojnę z Indianami Północnego Zachodu.

Przyczyny, przebieg i następstwa bitwy

W latach 1790–1791 konfederacja indiańskich plemion znad Wielkich Jezior odniosła kilka zwycięstw nad wojskami niedawno powstałych Stanów Zjednoczonych, co zaniepokoiło administrację prezydenta Jerzego Waszyngtona. Dlatego powierzono bohaterowi wojny o niepodległość USA „Szalonemu” Anthony’emu Wayne’owi utworzenie armii, która po gruntownym przeszkoleniu wyruszyła w 1793 w stronę doliny rzeki Ohio. Celem ekspedycji było potwierdzenie amerykańskiej dominacji w Dolinie Ohio (bowiem większość okolicznych plemion kwestionowała granice ustalone teoretycznie przez traktat z Fort Stanwix z 1768 oraz późniejsze cesje Brytyjczyków na rzecz USA) oraz rozbicie wrogich białym osadnikom plemion Szaunisów pod wodzą Błękitnej Kurtki i Delawarów, którym przewodził Buckongahelas.

Tak zwany Legion Wayne’a liczył ponad 3 tysiące ludzi, w tym grupę indiańskich zwiadowców z plemion Czoktawów i Czikasawów. Oddziały Indian zajęły pozycje nad rzeką Maumee w pobliżu dzisiejszego miasta Toledo w Ohio. Indianie w sile około 1,5 tysiąca wojowników spodziewali się, że barykady z powalonych przez tornado w okolicy drzew utrudnią ewentualny atak Amerykanów, liczyli też na pomoc i zaopatrzenie z pobliskiego Fort Miami, obsadzonego przez Brytyjczyków. Obok Szaunisów i Delawarów ze swymi wodzami, w indiańskim obozie byli też Miami, Huroni, Odżibwejowie, Ottawowie, Potawatomi, Irokezi z Ohio, a także oddział ochotników z Kanady.

Sama bitwa nie trwała długo. Oddziały Wayne’a przeważały liczebnie nad indiańskimi wojownikami (których część udała się akurat do fortu). Ponadto kawaleria USA oskrzydliła siły indiańskie, omijając przeszkody z powalonych pni i zmuszając w rezultacie Indian do odwrotu. Brytyjczycy z Fort Miami odmówili otwarcia bram fortu wycofującym się po porażce wojownikom, w tym młodemu przywódcy Szaunisów Tecumsehowi, co na kolejne lata ochłodziło stosunki indiańsko-brytyjskie. Straty amerykańskie wyniosły 33 zabitych i 100 rannych. Według Amerykanów zabili oni 30–40 Indian, ale Brytyjczycy (raport Alexandra McKee) wyliczyli straty połączonych plemion na 19 wojowników.

Amerykańskie oddziały zniszczyły okoliczne wioski i zapasy Indian, a następnie wycofały się. Decydujące zwycięstwo Legionu Wayne’a (w którym służyli między innymi późniejszy oponent Tecumseha i prezydent William Henry Harrison oraz traper Daniel Boone) doprowadziło do faktycznej utraty przez Indian większości Terytorium Ohio i położyło kres większym konfliktom w tym regionie aż do czasu powstania Tecumseha (1811–1813). W 1795 USA podpisały z większością wodzów tubylczej koalicji traktat z Greenville potwierdzający amerykańskie prawa do Doliny Ohio (oraz do okolic dzisiejszych aglomeracji Chicago i Detroit), zaś w 1803 nad Ohio utworzono nowy stan.

Bibliografia

  • John Sudgen: Blue Jacket: Warrior of the Shawnees. Lincoln, Nebraska: University of Nebraska Press, 2000.
  • Wiley Sword: President Washington's Indian War: The Struggle for the Old Northwest, 1790-1795. Norman, Oklahoma: University of Oklahoma Press, 1985.
  • Allan D. Gaff: Bayonets in the Wilderness: Anthony Wayne’s Legion in the Old Northwest. University of Oklahoma Press, May 2004, ISBN 0-8061-3585-9, ISBN 978-0-8061-3585-4

Media użyte na tej stronie

Legenda miejsce bitwy.svg
Symbol miejsca bitwy do legendy mapy
USA Ohio location map.svg
Autor: Alexrk2, Licencja: CC BY 3.0
Ta mapa została stworzona za pomocą GeoTools.
Usa edcp relief location map.png
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Relief location map of the USA (without Hawaii and Alaska).

EquiDistantConicProjection : Central parallel :

* N: 37.0° N

Central meridian :

* E: 96.0° W

Standard parallels:

* 1: 32.0° N
* 2: 42.0° N

Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.

Formulas for x and y:

x = 50.0 + 124.03149777329222 * ((1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180))
      * sin(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))
y = 50.0 + 1.6155950752393982 * 124.03149777329222 * 0.02613325650382181
      - 1.6155950752393982  * 124.03149777329222 *
     (1.3236744353715044  - (1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180)) 
      * cos(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))