Bitwa pod zaporą z pni
Wojna z Indianami Północnego Zachodu 1785–1795 | |||
![]() | |||
Czas | |||
---|---|---|---|
Miejsce | rejon dzisiejszego Toledo | ||
Terytorium | |||
Wynik | zdecydowane zwycięstwo Amerykanów | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Siły | |||
| |||
Straty | |||
| |||
![]() |
Bitwa pod zaporą z pni (ang. Battle of Fallen Timbers) – klęska zadana 20 sierpnia 1794 w Ohio sprzymierzonym z Brytyjczykami oddziałom Indian przez wojska amerykańskie pod dowództwem generała Anthony’ego Wayne’a, kończąca wojnę z Indianami Północnego Zachodu.
Przyczyny, przebieg i następstwa bitwy
W latach 1790–1791 konfederacja indiańskich plemion znad Wielkich Jezior odniosła kilka zwycięstw nad wojskami niedawno powstałych Stanów Zjednoczonych, co zaniepokoiło administrację prezydenta Jerzego Waszyngtona. Dlatego powierzono bohaterowi wojny o niepodległość USA „Szalonemu” Anthony’emu Wayne’owi utworzenie armii, która po gruntownym przeszkoleniu wyruszyła w 1793 w stronę doliny rzeki Ohio. Celem ekspedycji było potwierdzenie amerykańskiej dominacji w Dolinie Ohio (bowiem większość okolicznych plemion kwestionowała granice ustalone teoretycznie przez traktat z Fort Stanwix z 1768 oraz późniejsze cesje Brytyjczyków na rzecz USA) oraz rozbicie wrogich białym osadnikom plemion Szaunisów pod wodzą Błękitnej Kurtki i Delawarów, którym przewodził Buckongahelas.
Tak zwany Legion Wayne’a liczył ponad 3 tysiące ludzi, w tym grupę indiańskich zwiadowców z plemion Czoktawów i Czikasawów. Oddziały Indian zajęły pozycje nad rzeką Maumee w pobliżu dzisiejszego miasta Toledo w Ohio. Indianie w sile około 1,5 tysiąca wojowników spodziewali się, że barykady z powalonych przez tornado w okolicy drzew utrudnią ewentualny atak Amerykanów, liczyli też na pomoc i zaopatrzenie z pobliskiego Fort Miami, obsadzonego przez Brytyjczyków. Obok Szaunisów i Delawarów ze swymi wodzami, w indiańskim obozie byli też Miami, Huroni, Odżibwejowie, Ottawowie, Potawatomi, Irokezi z Ohio, a także oddział ochotników z Kanady.
Sama bitwa nie trwała długo. Oddziały Wayne’a przeważały liczebnie nad indiańskimi wojownikami (których część udała się akurat do fortu). Ponadto kawaleria USA oskrzydliła siły indiańskie, omijając przeszkody z powalonych pni i zmuszając w rezultacie Indian do odwrotu. Brytyjczycy z Fort Miami odmówili otwarcia bram fortu wycofującym się po porażce wojownikom, w tym młodemu przywódcy Szaunisów Tecumsehowi, co na kolejne lata ochłodziło stosunki indiańsko-brytyjskie. Straty amerykańskie wyniosły 33 zabitych i 100 rannych. Według Amerykanów zabili oni 30–40 Indian, ale Brytyjczycy (raport Alexandra McKee) wyliczyli straty połączonych plemion na 19 wojowników.
Amerykańskie oddziały zniszczyły okoliczne wioski i zapasy Indian, a następnie wycofały się. Decydujące zwycięstwo Legionu Wayne’a (w którym służyli między innymi późniejszy oponent Tecumseha i prezydent William Henry Harrison oraz traper Daniel Boone) doprowadziło do faktycznej utraty przez Indian większości Terytorium Ohio i położyło kres większym konfliktom w tym regionie aż do czasu powstania Tecumseha (1811–1813). W 1795 USA podpisały z większością wodzów tubylczej koalicji traktat z Greenville potwierdzający amerykańskie prawa do Doliny Ohio (oraz do okolic dzisiejszych aglomeracji Chicago i Detroit), zaś w 1803 nad Ohio utworzono nowy stan.
Bibliografia
- John Sudgen: Blue Jacket: Warrior of the Shawnees. Lincoln, Nebraska: University of Nebraska Press, 2000.
- Wiley Sword: President Washington's Indian War: The Struggle for the Old Northwest, 1790-1795. Norman, Oklahoma: University of Oklahoma Press, 1985.
- Allan D. Gaff: Bayonets in the Wilderness: Anthony Wayne’s Legion in the Old Northwest. University of Oklahoma Press, May 2004, ISBN 0-8061-3585-9, ISBN 978-0-8061-3585-4
Media użyte na tej stronie
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Relief location map of the USA (without Hawaii and Alaska).
EquiDistantConicProjection : Central parallel :
* N: 37.0° N
Central meridian :
* E: 96.0° W
Standard parallels:
* 1: 32.0° N * 2: 42.0° N
Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Formulas for x and y:
x = 50.0 + 124.03149777329222 * ((1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180)) * sin(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180)) y = 50.0 + 1.6155950752393982 * 124.03149777329222 * 0.02613325650382181 - 1.6155950752393982 * 124.03149777329222 * (1.3236744353715044 - (1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180)) * cos(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))
Symbol miejsca bitwy do legendy mapy
Autor: Alexrk2, Licencja: CC BY 3.0
Ta mapa została stworzona za pomocą GeoTools.