Bitwa w Zatoce Cesarzowej Augusty

Bitwa w Zatoce Cesarzowej Augusty
II wojna światowa, wojna na Pacyfiku
Ilustracja
Japoński samolot rozbił się w wodzie w pobliżu krążownika USS „Columbia” 2 listopada 1943 roku podczas ataków lotniczych na alianckie okręty koło Bougainville, kilka godzin po zakończeniu bitwy w Zatoce Cesarzowej Augusty
Czas

12 listopada 1943

Miejsce

Zatoka Cesarzowej Augusty, u wybrzeży Wyspy Bougainville’a

Terytorium

Nowa Gwinea Australijska

Wynik

zwycięstwo Stanów Zjednoczonych

Strony konfliktu
 Stany Zjednoczone Japonia
Dowódcy
Aaron S. Merrill
Arleigh Burke
Sentarō Ōmori
Matsuji Ijuin
Siły
4 lekkie krążowniki,
8 niszczycieli
2 ciężkie krążowniki,
2 lekkie krążowniki,
6 niszczycieli,
100 samolotów
Straty
1 niszczyciel ciężko uszkodzony,
19 zabitych,[1]
1 lekki krążownik zatopiony,
1 niszczyciel zatopiony,
2 niszczyciele ciężko uszkodzone,
25 samolotów zestrzelonych,
198–658 zabitych[2]
Położenie na mapie Wysp Salomona
Mapa konturowa Wysp Salomona, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Ziemia6°25′S 155°05′E/-6,416667 155,083333

Bitwa w Zatoce Cesarzowej Augusty, znana również jako bitwa w Zatoce Gazelle, operacja Cherry Bossom, a w japońskiej terminologii jako bitwa morska na brzegu zatoki Bougainville (jap. ブーゲンビル島沖海戦) – bitwa morska stoczona w nocy 1–2 listopada 1943 roku nieopodal Wyspy Bougainville'a. Bitwa była wynikiem desantu sił alianckich na pobliską wyspę Bougainville i może być interpretowana jako część kampanii na Salomonach i na Nowej Gwinei. Bitwa była także istotna jako część szerszej strategii aliantów – zwanej jako operacja Cartwheel – mającej na celu odizolowanie i otoczenie głównej japońskiej bazy w Rabaulu. Zamiarem było ustanowienie przyczółka na Bougainville, na którym miano wybudować lotnisko polowe.

Tło

1 listopada 1943 roku 3 Dywizja Marines wylądowała na przylądku Torokina w Zatoce Cesarzowej Augusty. Zatoka ta została wcześniej wyselekcjonowana, ponieważ mieściła się w zasięgu alianckich myśliwców, a przeważająca liczebnie japońska 17 Armia skoncentrowana była na innych, bardziej strategicznych punktach na północy i południu. Marines byli wspierani przez Task Force 39, w skład którego wchodziły cztery lekkie krążowniki i osiem niszczycieli, dowodzony przez kontradmirała Aarona S. Tip Merilla.

Bitwa morska

Japończycy odpowiedzieli atakami lotniczymi z Rabaulu oraz wysłali stamtąd duże siły morskie pod dowództwem adm. Sentarō Ōmori. W skład tej grupy wchodziły ciężkie krążowniki „Myōkō” i „Haguro”, lekkie krążowniki „Agano” i „Sendai” oraz niszczyciele „Shigure”, „Samidare”, „Shiratsuyu”, „Naganami”, „Hatsukaze” i „Wakatsuki”.

Amerykański Task Force 39 złożony był z czterech lekkich krążowników (USS „Montpelier”, „Cleveland”, „Columbia” i „Denver”) oraz ośmiu niszczycieli (USS „Charles Ausburne”, „Dyson”, „Stanly”, „Claxton”, „Spence”, „Thatcher”, „Converse” i „Foote”)

Amerykanie ewakuowali większość swojego sprzętu desantowego oraz transportów wojskowych i oczekiwali na wroga. O godz. 2:20 nad ranem 2 listopada 1943 roku dokonano kontaktu radarowego i adm. Merill wysłał niszczyciele do ataku torpedowego, po którym krążowniki miały otworzyć ogień z bezpiecznej odległość. Niszczyciele zostały zauważone przez Japończyków, którym udało się uniknąć torped, ale ten manewr rozproszył ich zwarty szyk.

Około 2:50 amerykańskie krążowniki otworzyły ogień szybko wyłączając z walki krążownik „Sendai”. Niszczyciel „Samidare” dokonał ataku torpedowego, ale czyniąc to zderzył się z niszczycielem „Shiratsuyu”. „Myōkō” z kolei zderzył się z niszczycielem „Hatsukaze”, odcinając mu dziób. Japończycy nie posiadali radaru, co niosło ze sobą olbrzymie trudności w znalezieniu krążowników amerykańskich. Jednak o 3:13 nawiązano kontakt i otworzono ogień.

Adm. Merill dokonał odwrotu pod zasłoną dymną, a adm. Ōmori sądząc, że zatopił ciężki krążownik doszedł do wniosku, że zrobił wystarczająco dużo i odpłynął na wschód. Uszkodzone „Sendai” i „Hatsukaze” odnaleziono później i zatopiono ogniem artyleryjskim. Po stronie amerykańskiej poważniejsze uszkodzenia odniósł tylko trafiony torpedą niszczyciel USS „Foote”. Po tym, jak japońskie okręty wróciły do Rabaul, przyłączyły się do nich cztery ciężkie krążowniki i kilka niszczycieli z Truk w celu ponownego zaatakowania sił alianckich na Bougainville. Jednakże 5 listopada dwa amerykańskie lotniskowce zaatakowały Rabaul poważnie uszkadzając cztery ciężkie krążowniki i zmuszając je do wycofania się z powrotem do Truk. Tym samym zakończyły one groźbę ataku ze strony japońskiej na siły alianckie na Bougainville.

Przypisy

  1. Morison, Breaking the Bismarcks, s. 322.
  2. Dull, Imperial Japanese Navy, s. 302; Hara, Japanese Destroyer Captain, s. 242; Morison, Breaking the Bismarcks, s. 322; Hackett, Kingsepp i Nevitt, Combinedfleet.com. Źródła te rozróżniają japońskie straty podczas bitwy. Podział zabitych przez okręt i źródło: „Sendai” – 412 (Dull), 185 (Hackett i Kingsepp), 320 (Morison) oraz 335 (Hara); „Hatsukaze” – 9 (Dull) i 240 (Nevitt, Morison i Hara); „Shiratsuyu” – 4 (Nevitt) i 5 (Hara); „Samidare” – 1 (Hara).

Bibliografia

Książki

  • David Brown: Warship Losses of World War Two. Naval Institute Press, 1990. ISBN 1-55750-914-X.
  • Andrieu D'Albas: Death of a Navy: Japanese Naval Action in World War II. Devin-Adair Pub, 1965. ISBN 0-8159-5302-X.
  • Paul S. Dull: A Battle History of the Imperial Japanese Navy, 1941-1945. Naval Institute Press, 1978. ISBN 0-87021-097-1.
  • Cary Hardison Hall: The war cruises of the USS Columbia, 1942 to 1945: Personal recollections, with some augmentations by shipmates. War Memories Pub. Co., 1987.
  • Tameichi Hara: Japanese Destroyer Captain. New York & Toronto: Ballantine Books, 1961. ISBN 0-345-27894-1.
  • C. W. Kilpatrick: Naval Night Battles of the Solomons. Exposition Press, 1987. ISBN 0-682-40333-4.
  • Eric Lacroix, Linton Wells: Japanese Cruisers of the Pacific War. Naval Institute Press, 1997. ISBN 0-87021-311-3.
  • Ken Jones: Destroyer Squadron 23: Combat Exploits of Arleigh Burke's Gallant Force. Naval Institute Press, 1997. ISBN 1-55750-412-1.
  • Bougainville Campaign. W: William L. McGee: The Solomons Campaigns, 1942-1943: From Guadalcanal to Bougainville--Pacific War Turning Point, Volume 2 (Amphibious Operations in the South Pacific in WWII). BMC Publications, 2002. ISBN 0-9701678-7-3.
  • Samuel Eliot Morison: Breaking the Bismarcks Barrier, vol. 6 of History of United States Naval Operations in World War II. Castle Books, 1958. ISBN 0-7858-1307-1.
  • E. B. Potter: Admiral Arleigh Burke. Naval Institute Press, 2005. ISBN 1-59114-692-5.
  • Theodore Roscoe: United States Destroyer Operations in World War Two. Naval Institute Press, 1953. ISBN 0-87021-726-7.

Dziennik

  • Thomas C. Hone. The Similarity of Past and Present Standoff Threats. „Proceedings of the U.S. Naval Institute”. Wolumin 107, nr 9, wrzesień 1981, s. 113–116, 1981. Annapolis, Maryland. ISSN 0041-798X. 

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States (1912-1959).svg
US Flag with 48 stars. In use for 47 years from July 4, 1912, to July 3, 1959.
Flag of Japan (1870–1999).svg
Variant version of a flag of Japan, used between January 27, 1870 and August 13, 1999 (aspect ratio 7:10).
Battle icon active (rifles).svg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
Abstract crossed rifles symbol on sunburst
A Japanese plane crashes into the sea ahead of USS Columbia (CL-56), in November 1943 (80-G-44059).jpg
A Japanese plane plunges into the sea ahead of the U.S. Navy light cruiser USS Columbia (CL-56), as she steams in column with other cruisers during the attack on Bougainville, 1-2 November 1943. Note the 6"/47 gun turrets, with six-inch shell casings on deck below them. The sailor in the left foreground is spotting from the 5" DP dual mount behind the forward 6" turrets.